امتحان به معنای آزمایش افرادی توسط دیگران است.

يكى از سنت‌هاى خدا در مورد بشر اين است كه او را همواره مورد آزمايش قرار می‌دهد. اين حقيقت در آيات و روایات فراوانی مورد تأکید قرار گرفته است و قرآن کریم از این آزمایش‌ها با عنوان «امتحان»، «ابتلاء»، «بلاء»، «فتنه» و ... یاد می‌کند.

غرض از امتحان الهى، این نيست كه خدا به حال انسان آگاه شود، بلكه براى آن است كه انسان بتواند قابليت‌هاى خود را به فعليت برساند و نیز برای آنکه خود انسان‌ها بتوانند قضاوت بهتری در مورد عملکرد خویش داشته باشند.