جعفر بن ابی‌طالب معروف به جعفر طیار، مادرش فاطمه‌ی بنت اسد، برادر امام علی(ع)، عقیل، طالب و پسر عموی پیامبر اسلام(ص) بود. براساس گزارش‌های تاریخی وی 20 سال قبل از بعثت متولد شد و ده سال از امام علی بزرگ‌تر بود.

جعفر با کنیه‌های «ابوعبدالله» و «ابوالمساکین»، و بعد از شهادت و قطع شدن دو دستش به جعفر طیار شناخته می‌شد.

او در زمان خودش از جهت زیبایی و اخلاق شبیه‌ترین مردم به رسول خدا(ص) بود. در زمان اسلام آوردن وی اما اختلاف است. بر اساس گزارشی، وی دومین فردی بود که پس از امام علی(ع) اسلام آورد و کسی بود که به اتفاق علی(ع) اولین نماز جماعت را به امامت پیامبر اسلام(ص) برپا کردند. اما مشهور آن است که وی بیست و ششمین، یا سی و دومین نفر بود که مسلمان شد. جعفر مردی خطیب، سخاوت‌مند، شجاع و عارف بود. وی به فرمان رسول خدا(ص) سرپرستی مهاجران به حبشه، و فرماندهی سپاه اسلام در «جنگ موته» را بر عهده داشت و در همان نبرد به شهادت رسید. نماز جعفر طیار که از نمازهای مستحب مؤکد و سفارش شده است هدیه‌ای است که پیامبر(ص) به وی داده بود.