بنی‌امیه در زمان جاهلیت از توانگران قریش بودند که شغل آنها تجارت و بازرگانی بود. عداوت و دشمنی بنی‌امیه با بنی‌هاشم به پیش از اسلام برمی‌گردد، و با ظهور اسلام نیز ابوسفیان که بزرگ امویان بود دشواری‌هایی برای پیامبر(ص) و مسلمانان ایجاد کرد و بعد از هجرت آنان نیز با فرماندهی خود، جنگ‌هایی علیه مسلمانان براه انداخت.

با آنکه خلیفه سوم عثمان بن عفان نیز از این دودمان بود، اما آغاز رسمی حکومت دودمان‌مدار و گسترده بنی‌امیه، همزمان با صلح امام حسن(ع) با معاویه در سال ۴۱ قمری آغاز شد. آنان تا سال 132 قمری تقریبا بر سراسر جهان اسلام حکومت کردند. مرکز حکومت آنها شهر دمشق در منطقه شام بود.

سرانجام، عوامل متعددی؛ مانند مخالفت با اهل‌بیت(ع)، مبارزه با مقدّسات دینی، درگیری‌های داخلی و... باعث سقوط حکومت بنی‌امیه به دست دودمان بنی عباس شد.