طلحه از اولین مسلمانان و بر اساس گزارشی از هشت نفر اوّلی بود که به پیامبر(ص) ایمان آوردند. او همراه ابوبکر نزد پیامبر(ص) آمد و اسلام آورد. گزارش شده بعد از این‌که آن دو ایمان آوردند، مشرکان آنها را به یکدیگر بستند تا از اسلام برگردند؛ لذا این دو نفر را قرینین می‌نامند.

طلحه از مهاجران پیشتازی بودکه در ابتدای اسلام، عمل‌کرد مثبت و چشم‌گیری داشت. با این وجود، برخی نقاط ضعف نیز در زمان پیامبر(ص) از او مشاهده شد. او از شخصیت‌های برجسته صحابه بود و در تحولات اجتماعی آن دوره نقش مهمی داشت. برخی او را یکی از افراد مؤثر در کشته‌شدن عثمان می‌دانند. به هر حال او بعد از قتا عثمان با امام علی(ع) بیعت کرد، اما طولی نیانجامید که با شکستن بیعت خود به همراه عایشه و زبیر، آتش جنگ جمل را برافروخت و در همان جنگ نیز کشته شد. امام علی(ع) در باره او می‌فرماید: طلحه جنگ را به راه انداخت تا برای قتل عثمان مورد سؤال و بازپرسی قرار نگیرد.