بر اساس برخی گزارش‌های تاریخی حضرت ابراهیم(ع) پس از تبعید از سوی نمرود و هنگام ورود به مصر، همسرش ساره را به عنوان خواهر خود معرفی کرده و پادشاه مصر که نیت بدی نسبت به ساره داشت، مورد مجازات الهی واقع و سپس بخشیده شد. آن پادشاه، پس از نشانه‌هايى كه از خداوند ديد، ساره را رها كرد و علاوه بر اعطای جوایز، كنيزى را كه نزد ايشان بود به ساره بخشید. آن كنيز هاجر نام داشت؛ لذا هاجر کنیز ساره بود. اما ساره، او را به ابراهیم(ع) ‌بخشید. برخی از روایات می‌گویند حضرت ابراهيم، هاجر را از ساره خريد و به دنبال آن اسماعیل(ع) به  دنیا آمد.

حضرت ابراهیم هنگام هجرت به مکه در آزمونی سخت، اسماعیل(ع) و مادرش هاجر را در مکه که بیابانی بی‌آب و علف بود، آورد و به دستور الهی آنها را در آن‌جا رها کرد. صبر هاجر در مقابل این امتحان بزرگ بدان انجامید که برخی رفتارهای نمادین مسافران حرم الهی - مانند سعی بین صفا و مروه - برگرفته از رفتارهای هاجر باشد. سرانجام هاجر در مکه جان سپرد و در حجر اسماعیل دفن شد.