ظلمت در مقابل نور و جمع آن ظلمات و ظُلَم است؛ یعنی تاریکی.

در فرهنگ قرآن از اموری مانند جهل، شرک و کفر تعبیر به ظلمت و تاریکی شده، آن‌گونه که از توحید، ایمان، علم و... تعبیر به نور شده است. در همین راستا، قرآن کریم خداوند را سرپرست مؤمنان معرفی می‌کند که آنها از تاریکی و ظلمت رهانیده و در نور وارد کرده، در حالی که سرپرست کافران شیطان است که آنها را از وادی نور به سوی ظلمات می‌کشاند.

قرآن کریم از یک زاویه دیگر، موضوع آفرینش انسان و دیگر موجودات جاندار را هم از ظلمات ثلاث(سه تاریکی) مطرح نموده است. نخست آفرينش انسان از يک حقيقت آغاز شده و پس از آن به اعتبار وجود طبيعى او و پيدايش وى در عالم طبيعت، در شكم مادران در سه ظلمت؛ يعنى تاريكى شكم، تاريكى رحم، و تاريكى زهدان(تخمدان) براى او خلقتى پس از خلقتى دیگر پديد خواهد آمد.