واژه‌ی «فتوت» به معنای «جوان‌مردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی می‌باشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «فَتًی»، «فِتْیةٌ»، «الْفِتْیةُ»، «فَتَياتِكُم‏»، و «فَتَیانِ‏»، در مورد برخی از پیامبران و اولیای الهی به کار رفته است.

فتوت و جوان‌مردی، حالتی نفسانی است که باعث می‌شود انسان همواره در مرزهای اخلاق‌های نیک باشد، به سنت‌های نیک عمل کند و از گناهان بپرهیزد.

انسان در سن جوانی، دارای بدنی نیرومند و احساساتی پرجوش و عواطفی پرخروش است، و از جنبه‌‏های روحى قلب جوان آماده‌ی پذیرش نور حق و کانون محبت، سخاوت، عفو و گذشت است، اما بسیار می‌شود که این واژه(فتی و فتوت) در مورد افرادی که در سن و سال‌های بالا بوده، اما واجد این ویژگی‌ها باشند نیز مورد استفاده قرار ‌گیرد. مانند آنچه قرآن کریم در مورد اصحاب کهف فرمود: «نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیک نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْیةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدی».

آموزه‌های اسلامی نشانه‌های یک فرد جوان‌مرد را راست‌گویی، ایمان و تقوا، دوری از حرص، بخل عفت(پاک‌دامنى) و ... می‌داند.