ซุรอเราะฮฺ บิน อะอีน ชัยบานียฺ เป็นสหายผู้ยิ่งใหญ่ของท่านอิมามบากิร (อ.) และอิมามซอดิก (อ.) เขาได้รายงานฮะดีซมาจากอิมามทั้งสองท่าน[1]

ต้นตระกูลของซุรอเราะฮฺ มาจากโรมหรือตุรกีในปัจจุบัน บิดาของท่านเป็นชาวตุรกี ถูกจับตัวมาในฐานะของทาสรับใช้อยู่ในครอบครัวของชัยบานียฺ แต่เนื่องจากท่านได้เรียนรู้อัลกุรอานเป็นอย่างดี จึงได้รับอิสรภาพจากพวกเขา[2]

จากคำกล่าวของชัยค์ ฏูซียฺ, ตระกูล อะอีน เป็นตระกูลใหญ่และมีชื่อเสียงฝ่ายชีอะฮฺ ซึ่งตระกูลนี้ได้ทุ่มเทงานค้นคว้าและงานเขียนฮะดีซ และด้านอิลม์อุซูลไว้เป็นจำนวนมาก[3]

นะญาชียฺ กล่าวถึงบุคลิกของ ซุรอเราะฮฺไว้ว่า: เขาเป็นผู้รู้ และเป็นสหายที่ยิ่งใหญ่และมีเกียรติของท่านอิมาม (อ.) ในยุคสมัยของตน, เขาเป็นนักกอรียฺ, เป็นฟะกีฮฺ, นักเทวศาสตร์, และเป็นนักกวีผู้ยิ่งใหญ่ ซึ่งบุคลิกภาพที่ดีทั้งหลายต่างรวมอยู่ในตัวของซุรอเราะฮฺ. สิ่งที่ซุรอเราะฮฺได้กล่าวหรือรายงานมานั้น ล้วนเป็นความจริงที่เชื่อถือได้ทั้งสิ้น[4]

ซุรอเราะฮฺ จัดว่าเป็นอัซฮาบอิจญฺมาอฺ หมายถึงความหน้าเชื่อถือ ความซื่อตรง และการพูดความจริงของเขา เป็นที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รับรู้กันดี ซึ่งเป็นความเห็นพร้องต้องกันในหมู่สหายของอิมาม (อ.)[5]

“กะชียฺ” ได้บันทึกรายงานไว้ในหนังสือของตน โดยรายงานมาจาก อิบนุ กูละวียะฮฺ และเขาได้รายงานมาจากสายรายของเขา จากท่านอิมามมูซากาซิม (อ.) ว่า : ในวันกิยามะฮฺ, จะมีเสียงร้องเรียกดังขึ้นว่า สหายของมุฮัมมัด บินอับดุลลอฮฺ (ซ็อล ฯ) ที่พวกเขาได้ยืนหยัดบนพันธสัญญาอย่างมั่นคง โดยไม่เปลี่ยนแปลงอยู่ที่ไหน? ฉะนั้น ท่านซัลมาน, มิกดาร และอบูซัรได้ลุกขึ้นยืน “แล้วท่านอิมามได้กล่าวถึงสหายของบรรดาอิมามที่ละคน จนมาถึงสหายของท่านอิมามบากิร และอิมามซอดิก (อ.) หลังจากนั้น ท่านอิมามกล่าวว่า : “แล้วจะมีเสียงดังขึ้นว่า สหายของท่านอิมามบากิร (อ.) และอิมามซอดิก ที่ไม่ได้เบี่ยงเบนอยู่ที่ไหนกันหมด : เวลานั้นจะมีกลุ่มหนึ่งยืนขึ้น ซึ่ง ซุรอเราะฮฺ ก็อยู่ในหมู่พวกเขาด้วย[6]

แต่ก็มีบางรายงานที่กล่าวถึงบางเรื่องราวโดยพาดพิงไปถึงซุรอเราะฮฺ ซึ่งท่านอิมาม (อ.) ได้ประณามเอาไว้ พร้อมกับปกป้องว่า ซุรอเราะฮฺ เป็นผู้ห่างไกลจากสิ่งที่กล่าวถึง

อบูบะซีร ถามท่านอิมามซอดิก (อ) เกี่ยวกับโองการที่กล่าวว่า «الذين آمنوا و لم يلبسوا إيمانهم بظلم‏» บรรดาผู้ศรัทธา ที่ไม่ได้ให้การศรัทธาของพวกเขาปะปนกับการอธรรม[7] ท่านอิมาม (อ.) กล่าวว่า : โอ้ อบูบะซีรเอ๋ยฉันกับเธอต้องขอความคุ้มครองต่ออัลลอฮฺ เพื่อให้พ้นภัยจากการอธรรม, ซึ่งองค์ประกอบของโองการนี้คือ ซุรอเราะฮฺ อบูฮะนีฟะฮฺ และเหล่าสภายของพวกเขา[8]

และนี่คือทัศนะของท่านอิมาม ซอดิก (อ.) ที่กล่าวเกี่ยวกับ ซุรอเราะฮฺ แต่ภายหลังท่านอิมาม (อ.) ได้ปฏิเสธรายงานเหล่านี้อย่างรุนแรง, และบางรายงานท่านได้ตำหนิซุรอเราะฮฺ ด้วยตัวเอง เพื่อปกป้องชีวิตเขาให้ปลอดภัย

อับดุลลอฮฺ บิน ซุรอเราะฮฺ ได้รายงานมาจากท่านอิมาม (อ.) กล่าวว่า : ฉันฝากสลามถึงบิดา (ซุรอเราะฮฺ) ด้วย และบอกกับเขาด้วยว่า สิ่งที่ฉันได้ตำหนิซุรอเราะฮฺ ไปนั้น มีเจตนาเพื่อปกป้องชีวิตของเขา, เนื่องจากศัตรูของเราจะระราน และโจมตีทุกคนที่เราได้สรรเสริญยกย่องเขา หรือไม่ก็จะกลั่นแกล้งเขา และเขาอาจจะถูกฆาตกรรมก็เป็นไปได้ ฉันได้ตำหนิเขาเพื่อจะได้ไม่แพร่งพรายให้ศัตรูได้รับรู้ถึงความสัมพันธ์ ระหว่างเขากับฉัน และเขาจะได้ไม่ถูกระราน

ฉันขอสาบานว่า ซุรอเราะฮฺ คือสหายที่ดีที่สุดของฉันและของบิดาของฉัน[9]

เมื่อพิจารณารายงานเหล่านี้แล้ว จะเห็นว่าบรรดานักปราชญ์ และวิชาการต่างยอมรับ และยกย่องบุคลิกภาพของ ซุรอเราะฮฺ ด้วยกันทั้งสิ้น และทั้งหมดยอมรับว่า ซุรอเราะฮฺ คือสหายที่ดีที่สุดของบรรดาอิมาม (อ.), ท่านอัลลามะฮฺฮิลลียฺ ได้นำเอารายงานทั้งสองมารวมกัน เพื่อหาวิธีแก้ไขข้อขัดแย้งระหว่างรายงาน ท่านกล่าวว่า : เมื่อพิจารณารายงานที่กล่าวตำหนิ ซึ่งกะชีย์ ได้รายงานเอาไว้ (โดยเอารายงานที่ตำหนิกับสรรเสริญมารวมกัน) ดังนั้น รายงานของบุคคลนี้ สำหรับฉันแล้วเป็นที่ยอมรับแน่นอน[10]

ท่านอัลลามะฮฺ มุฮฺซิน อะมีนนียฺ ได้บันทึกรายชื่อนักปราชญ์ชั้นนำไว้ในหนังสือของท่าน ซึ่งมีทั้งสองรายงาน แต่ส่วนใหญ่ให้การยกย่องสรรเสริญบุคลิกของซุรอเราะฮฺ ทั้งสิ้น[11]

สุดท้าย ขอกล่าวว่า, แม้ว่าซุรอเราะฮฺ จะผู้ที่เชื่อถือได้ และเป็นสหายที่มีเกียรติ และยิ่งใหญ่ของท่านอิมาม (อ.) ก็ตาม แต่หลักการของการยอมรับรายงานหนึ่งนั้น มีองค์ประกอบหลายด้านด้วย, เช่น ถ้าต้องการให้รายงานหนึ่งเป็นที่ยอมรับ ซึ่งนอกเหนือไปจากเนื้อความและการออกรายงานแล้ว, บุคคลที่ปรากฏนามในสายรายงาน จะต้องเป็นบุคคลที่เชื่อถือได้ทั้งหมด ฉะนั้น บุคคลเพียงคนเดียวในสายรายงานที่เชื่อถือได้ ไม่สามารถฮุกุ่มว่า รายงานนั้นถูกต้อง แล้วจะนับประสาอะไรกับคนใดคนหนึ่งในนั้นเป็นผู้กล่าว มุสา ฉะนั้น รายงานต่างๆ ที่พาดพิงถึงซุรอเราะฮฺ แม้ว่าเราจะยอมรับและเชื่อถือในความสัจจริงของซุรอเราะฮฺ และเขาเป็นหนึ่งในบุคคลที่มีชื่อปรากฏอยู่ในสายรายงาน กระนั้นก็ไม่อาจยอมรับรายงานที่คล้ายคลึงกันได้