لطفا صبرکنید
بازدید
7431
7431
آخرین بروزرسانی:
1392/03/09
کد سایت
fa31857
کد بایگانی
31040
نمایه
نکوهش هدیه دادن به قاضی، حکیم و سلطان
طبقه بندی موضوعی
درایه الحدیث|احکام قضایی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا حدیثی به این مضمون داریم که «هدیه، باعث کور شدن چشم قاضی می‌شود»؟
پرسش
آیا حدیثی به این مضمون داریم که «هدیه، باعث کور شدن چشم قاضی می‌شود»؟ اگر بله، لطفاً متن حدیث را مرقوم نمایید یا آدرس بدهید.
پاسخ اجمالی
با جست‌وجویی که در منابع حدیثی انجام شد؛ روایتی با عبارات و الفاظ اشاره شده در پرسش یافت نشد، اما روایات دیگری داریم که می‌توان این معنا و مضمون را از آنها استفاده کرد:
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الهدیّة تعور عین الحکیم»؛[1] هدیه، چشم خردمند و دانا را کور می‌کند.
همچنین در روایتی آمده است: «الهَدِیَّةُ تَعُورُ عَیْنَ السُّلْطَان»؛ هدیه، چشم حاکم و فرمانروا را کور می‌کند.
مقصود این است که هدیه به شخص دانا و حاکم باعث می‌شود که او را از دیدن خطاها و لغزش‌ها و درخواست‌هاى نابجاى هدیّه دهنده کور و کر سازد.
قاضی نیز از جهت این‌که شخص دانا و خردمندی در امر قضاوت است و وظیفه او برپایی عدالت و حق و حل اختلاف میان طرفین دعوا از روی علم و آگاهی است؛ باید از کسی هدیه نگیرد؛ چرا که ممکن است در دل او وسوسه شیطان رفته و نگذارد که به درستی دادرسی کرده و حق را از باطل تشخیص دهد و یا اگر حق را تشخیص دهد، به جهت این هدیه، فریب شیطان را خورده و ظلم به یک طرف دعوا نماید. حتی برخی از فقها گفته‌اند که قاضی پس از تمام شدن مرافعه نیز احتیاط کند و هدیه‌ای از طرفین دعوا نگیرد.[2]
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الهدیّة تعور عین الحکیم»؛[1] هدیه، چشم خردمند و دانا را کور می‌کند.
همچنین در روایتی آمده است: «الهَدِیَّةُ تَعُورُ عَیْنَ السُّلْطَان»؛ هدیه، چشم حاکم و فرمانروا را کور می‌کند.
مقصود این است که هدیه به شخص دانا و حاکم باعث می‌شود که او را از دیدن خطاها و لغزش‌ها و درخواست‌هاى نابجاى هدیّه دهنده کور و کر سازد.
قاضی نیز از جهت این‌که شخص دانا و خردمندی در امر قضاوت است و وظیفه او برپایی عدالت و حق و حل اختلاف میان طرفین دعوا از روی علم و آگاهی است؛ باید از کسی هدیه نگیرد؛ چرا که ممکن است در دل او وسوسه شیطان رفته و نگذارد که به درستی دادرسی کرده و حق را از باطل تشخیص دهد و یا اگر حق را تشخیص دهد، به جهت این هدیه، فریب شیطان را خورده و ظلم به یک طرف دعوا نماید. حتی برخی از فقها گفته‌اند که قاضی پس از تمام شدن مرافعه نیز احتیاط کند و هدیه‌ای از طرفین دعوا نگیرد.[2]
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 3، ص 299(پاورقی)، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق؛ النبهانی، یوسف بن إسماعیل، وسائل الوصول إلى شمائل الرسول صلى الله علیه و آله و سلم، ص 321، دار المنهاج، بیروت، چاپ دوم، 1425ق؛ ابن المقریء، أبو بکر محمد بن إبراهیم، المعجم، تحقیق: أبی عبد الحمن عادل بن سعد، ص 159، مکتبة الرشد، الریاض، چاپ اول، 1419ق.
[2]. موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل، محقق و مصحح: کریمی جهرمی، علی، ثابتی همدانی، علی، نیری همدانی، علی، ج 3، ص 158، دار القرآن الکریم، قم، چاپ دوم، 1409ق.
نظرات
