اگر ماده[1] را ازلی نیز فرض کنیم اثبات نمی‌شود که ماده بی‌نیاز از علت است؛ زیرا از نظر حکیمان، ملاک احتیاج به علت، فقر ذاتی است. به بیان دیگر، دلیل احتیاج به علت، حدوث ذاتی است نه حدوث زمانی.[2] اشیاء در صورتی بی‌نیاز از علت هستند که غنی و بی‌نیاز ذاتی باشند، اما اگر موجودی در ذات خود فقیر بود محتاج به علت است. و چنین موجودی اگر قدیم و ازلی بود احتیاج بیشتری به علت دارد.[3]
بنابراین، با فرض ازلی بودن ماده نمی‌توان گفت ماده واجب الوجود است؛ علاوه این‌که دلایل متعددی می‌توان اقامه کرد که ماده نمی‌تواند واجب الوجود باشد. اساسی‌ترین دلیل این است که ماده علم و آگاهی ندارد،[4] و علم نداشتن بزرگ‌ترین نقص است در حالی‌که واجب الوجود نمی‌تواند ناقص باشد، بلکه باید دارای همه‌ی کمالات باشد.[5]
مکان و زمان از ویژگی‌های موجود مادی است، در نتیجه مانند خود ماده و به تبع آن نیاز به علت دارند.

---