اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:طبقه‌بندی نشده)
-
اتحاد عاقل و معقول
2776 طبقه‌بندی نشده
«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفه‌ی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده می‌شود. امّا مسئله‌ی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرف‌‌داران ا
-
برهان تقابل قطبین
1322 طبقه‌بندی نشده
منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتابهای عرفانی بیان کرده‌اند. و تطبیق آن بر وجود برهان تمانع
- برهان فرجه
1747 طبقه‌بندی نشده«برهان فرجه» برگرفته از روایتی است كه هشام بن حكم از امام صادق(ع) نقل کرده و <
- برهان محبت
1651 طبقه‌بندی نشدهبرهان محبت، برهانی است که حضرت ابراهیم(ع) از طریق آن به نفى ربوبيت غير خدا و اث
- برهان نظم
5267 طبقه‌بندی نشدهیکی از براهین اثبات وجود خداوند، «برهان نظم» است که با استفاده از نظم موجود در جهان آفرینش، در صدد اثبات وجود آفریننده و نظم‌دهنده می‌باشد.
- برهان وجوب و امکان
2121 طبقه‌بندی نشدهتوضیح برهان وجوب و امکان به طور خلاصه این است که: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد، ادعای ما (که وجود خداون
- پاسخ حلّی
2049 طبقه‌بندی نشده«پاسخ حلی» آن است که جهات نقص استدلال، اشتباهات و مغالطه‌‌هایی که ضمن استدلال طرف مقابل رخ داده را برای او بازگو کرده و بر این اساس، استدلال او را به چالش بکشیم. مانند آنکه در پاسخ به فردی که دلایل
- پاسخ نقضی
2712 طبقه‌بندی نشدهاگر در برابر استدلال طرف مقابل، به بررسی اشکالات و مغالطه‌های موجود در استدلال او پرداخته نشده و در مرحله اول تنها به او گفته شود که با چنین استدلالی، باید موضوع دیگری که خودت آن را قبول داری نیز ب
- تسلسل، برهان تسلسل
5184 طبقه‌بندی نشده«تسلسل» در لغت به معنای روان شدن آب و هر امری است که وجود آن موقوف به وجود دیگری باشد.
تسلسل در اصطلاح فلسفه، یعنی ترتب و ادامۀ سلسلۀ علت و معلول تا بی‌نهایت. به عبارت دیگر
- جبروت
2459 طبقه‌بندی نشده«جبروت» یا «عالم مجردات صرف» که از آن به «حضرت لوح المحفوظی» و «عالم ارواح مجرده» نیز تعبیر شده است، همان مرتبه‌ی مفارقات تام در اصطلاح حکمت اسلامی است. موجودات این مرتبه بر دو قسم‌‌اند:
ال
- جسم مثالی
1523 طبقه‌بندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- حبل المتین
- رجعت
- ریاضت
1999 طبقه‌بندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت می‌گویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفان‌ها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم
1761 طبقه‌بندی نشده"سبر" به معناى آزمودن است و "تقسیم" به معناى جمع کردن و شمردن است. این استدلال به این نحو است که فرضیه‌ها و اقوال مختلف در یک موضوع را گردآوری کرده و سپس با کمک سوفسطایی ، سفسطه
3808 طبقه‌بندی نشده«سفسطه»، قیاسی است که در آن از قضایای وهمی(وهمیات) استفاده شود؛ و غرض از آن به غلط انداختن طرف مقابل و یا ساکت‌کردن او باشد.
در اواخر قرن پنجم پيش از ميلاد، جماعتى از اهل نظر در يونان پيدا
- سهل و ممتنع
1888 طبقه‌بندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کار و یا موضوعی در مرحله‌ی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر می‌رسد، اما در واقع با دشواری‌های فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- شرف الشمس
2210 طبقه‌بندی نشدهحرزی است که بر روی سنگ‌های قیمتی چون عقیق نگاشته می‌شود.
- طب سنتی، طب اسلامی
2849 طبقه‌بندی نشدهعلم طب و یا دانش پزشکی در طول زمان، پیشرفت‌های فراوانی داشته و در گذشته که ارتباطات به شکل امروزین وجود نداشت، ممکن بود طبیبان هر منطقه، روش‌های خاصی را برای درمان انواع بیماری‌ها مورد استفاده قرار
- عاقله
2165 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته می‌شود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانی‌اند. فقها از این وا
- عالم مثال
2079 طبقه‌بندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عید فطر ، فطریه
4612 طبقه‌بندی نشده- غیبت صغری
2702 طبقه‌بندی نشدهغیبت صغری به مدت زمانی گفته می‌شود که امام مهدی (عج) گرچه وجود مقدسشان از نگاه نامحرمان پنهان بود، اما یاران خاص حضرتشان و به ویژه
- غیبت کبری
3192 طبقه‌بندی نشدهبعد از پایان «غیبت صغری» در سال 329 هجری، مرحله دیگری از غیبت امام زمان (عج) آغاز
- فشار قبر ، عذاب قبر
- لاهوت
2164 طبقه‌بندی نشدهواژه «لاهوت» تا حدودی مترادف با واژه‌هایی چون عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی؛ عالم خداوندی است که بر همه عوالم وجود مستولی است. بُعد ذات خدای متعال را به لحاظ این‌که مشتمل بر صفات
- مدنی بالطبع
1747 طبقه‌بندی نشدهانسانها به صورت واضح و غیر قابل انکار، زندگی اجتماعی داشته و تعامل بسیار گسترده‌ای میان آنان برقرار است، اما در تحلیل این نوع از زندگی برای انسان دو نظر وجود دارد:
الف . این ویژگی انسان، ا
- ناسوت
2010 طبقه‌بندی نشدهعرفا و فلاسفه‌ی الهی برای عالم هستی مراتبی قائل‌اند و جهان را دارای مراتب می‌دانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کرده‌اند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نفس الأمر (دین نفس الأمری)
3220 طبقه‌بندی نشدهآنچه در علم الهى و مشيّت ربانى براى هدايت انسان به سوى رستگارى وجود دارد، دين نفس الامرى است. به ديگر سخن؛ دين نفس الأمرى مسير بين مبدأ و منتهاى آدمى است. مبدأ انسان به گفته قرآن معرفت صفر است:
- نکیر و منکر ، رومان، سؤال قبر
2461 طبقه‌بندی نشدهاز رخ‌دادهاى مهم و حتمى عالم برزخ، سؤال دو فرشته‌ی «نكير» و «منكر»، از انسان بعد از نماز غفیله
2128 طبقه‌بندی نشدهيكى از نمازهاى مستحبّ نماز غفيله است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مى‌شود. نماز غفیله به دو رکعت نمازی گفته می‌شود که با آیات مشخصی از قرآن و قنوتی خاص بعد از نماز مغرب خوانده می‌شود. این نماز به ن
- وجود مقتضی و عدم مانع
2229 طبقه‌بندی نشدهحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به چهار علت دارد: 1. علت فاعلی، 2. علت مادی، 3. علت صوری، 4. علت غایی.
به عنوان مثال برای ساخت یک صندلی، «نجّار» علت فاعلی است، «چوب»
- ورزش
4406 طبقه‌بندی نشدهدر تعالیم اسلام عنوان «ورزش» به طور مستقل مورد بحث قرار نگرفته؛ اما موضوع سلامت بدن، از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفت و به آن اهمیت داده شده است؛ از این‌رو ورزش
پرسش های اتفاقی
-
آیا خانمی که عذر شرعی دارد می‌تواند نماز میت بخواند؟
127806 نماز میت 1392/04/15از جمله چیزهایی که بر حائض حرام است، عبادت‌هایى مانند نماز است که باید با وضو یا غسل یا تیمّم به جا آورده شود، ولى به جا آوردن عبادت‌هایى مانند نماز میّت که وضو و غسل و تیمّم براى آنها لازم نیست، برای وی مانعى ندارد.
-
آیا شهوانی شدن بعد از دیدن نا محرمی که قصد ازدواج با او را دارد گناه بوده و موجب بطلان روزه می شود؟
33438 Laws and Jurisprudence 1389/06/16ارتباط شهوانی با نامحرم گناه است، حتی اگر قصد ازدواج با او را داشته باشد، اما این ارتباط تنها در صورتی موجب بطلان روزه می شود که منی از او خارج شود. ...
-
آیا در هر شهری فقط یک نماز جمعه باید برگزار شود؟
29807 نماز جمعه 1386/01/30در این که در هر شهری باید یک نماز جمعه اقامه شود یا بیشتر، از نظر شرع ملاک، مقدار فاصلۀ بین دو نماز جمعه است.مراجع عظام می گویند: کم ترین فاصلۀ بین دو نماز جمعه [به لحاظ راه متعارف زمینی]، یک فرسخ است.اگر در ...
-
اگر به نیت چند میت، فقط یک سوره بخوانیم، آیا ثوابش برای آنها تقسیم می‌شود؟
104874 احترام به مردگان 1392/09/14هرچند امر ثواب اعمال و اذکار به دست خداوند تبارک و تعالی است، ولی ان شاء الله ثواب تلاوت سوره کامل به هر یک از اموات خواهد رسید؛ لذا شایسته است در هنگام تلاوت قرآن و سایر اعمال خیر برای اموات، دیگر مومنین را نیز در نیت قرار ...
-
کتاب روضة الشهداء چگونه کتابی است؟ آیا این کتاب معتبر است؟
24456 شخصیت های شیعی 1393/06/01ملا حسین کاشفی، مرد عالمی بود که بین شهرهای شیعه نشین و اهل تسنن رفت و آمد داشته و با هر دو جامعه زندگی می‌کرد. وی صاحب تصانیف و کتابهای متعددی از جمله روضة الشهداء است که نسبت به برخی از گزارش‌های تاریخی آن، تردید جدی وجود دارد. ...
-
اگر انسان در هنگام رفاه به یاد خدا باشد، خداوند به هنگام سختی‌هایش به یاد او خواهد بود؟
11552 تفسیر 1392/01/14در معادلات خداوندی حساب‌ها متفاوت از معادلات ما انسان‌هاست. خدایی که خود پرورش دهنده و روزی رسان بندگان است، در همه حال، چه در رفاه و خوشحالی، و چه در سختی و غم و تنهایی به یاد بندگان خود است. مگر نه این است که هرگاه بنده‌ای خداوند ...
-
با توجه به این که قرآن می فرماید بین پیامبران تفاوتی نیست، چگونه پیامبر اسلام و ائمه شیعه از دیگر پیامبران برترند؟ آیا معصومان توانایی بر گناه داشتند؟
14553 عصمت 1390/01/14این پرسش در دو بخش مطرح شده که یک بخش آن در پاسخ های گذشته مورد بررسی قرار گرفته و بخش دیگر در دو محور وظیفه انسان ها در ایمان به پیامبران گذشته و متفاوت ندانستن آنان از ...
-
«اگر قرار بود دستور دهم که فردی در برابر فرد دیگر سجده کند، حتماً به زن دستور می‌دادم که در برابر شوهرش سجده کند»!
آیا این سخن پیامبر اسلام(ص)، تحقیر زنان نیست؟!
21826 روابط مرد و زن و خانواده 1398/07/16در مورد اهمیت احترام گذاشتن زن نسبت به شوهر خود روایاتی وارد شده است.[1] به عنوان نمونه:گروهی از مردم به پیامبر(ص) گفتند: ما گروهی از مردم را دیدیم که بر بعض دیگر سجده می‌کردند. پیامبر(ص) فرمود: اگر می‌خواستم کسی را فرمان دهم که بر ...
-
مراد از حرکت جوهری چیست؟
35167 Islamic Philosophy 1387/03/26منظور از حرکت خروج تدریجی شیئی از قوه به فعل است و مراد از جوهر، آن ماهیتی است که برای ایجاد شدن در خارج نیازمند به موضوع نیست، برخلاف عرض که برای ایجاد شدن در خارج به موضوع نیاز دارد. مثل رنگ سفید یک عرض است و ...
-
«من أومأ الی متفاوت خذلته الحیل» آنکه به کارهای گوناگون بپردازد، تلاشهایش به نتیجه نخواهد رسید!
آیا این فراز از نهج البلاغه با واقعیات همخوانی دارد، زیرا افرادی را می‌بینیم که به کارهای متفاوت پرداخته و در تمامشان موفقند؟!
12677 حدیث 1396/02/18جمله «مَنْ أَوْمَأَ إِلَى مُتَفَاوِتٍ خَذَلَتْهُ الْحِیَل»، در بخش حکمت‌‌های نهج البلاغه آمده است.[1] شارحان نهج البلاغه در مورد معنا و مقصود این جمله احتمالات متعددی را بیان کردند: 1. مراد از متفاوت، امور متضادی است که از نظر عرف و عادت قابل جمع ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892359 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
795307 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
758332 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
682262 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
659849 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649366 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
601578 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580355 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
565281 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565241 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- برهان فرجه
