اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:طبقهبندی نشده)
-
اتحاد عاقل و معقول
2010 طبقهبندی نشده
«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفهی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده میشود. امّا مسئلهی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرفداران ا
-
برهان تقابل قطبین
844 طبقهبندی نشده
منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتابهای عرفانی بیان کردهاند. و تطبیق آن بر وجود برهان تمانع
- برهان فرجه
1005 طبقهبندی نشده«برهان فرجه» برگرفته از روایتی است كه هشام بن حكم از امام صادق(ع) نقل کرده و <
- برهان محبت
1106 طبقهبندی نشدهبرهان محبت، برهانی است که حضرت ابراهیم(ع) از طریق آن به نفى ربوبيت غير خدا و اث
- برهان نظم
3899 طبقهبندی نشدهیکی از براهین اثبات وجود خداوند، «برهان نظم» است که با استفاده از نظم موجود در جهان آفرینش، در صدد اثبات وجود آفریننده و نظمدهنده میباشد.
- برهان وجوب و امکان
1439 طبقهبندی نشدهتوضیح برهان وجوب و امکان به طور خلاصه این است که: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد، ادعای ما (که وجود خداون
- پاسخ حلّی
1536 طبقهبندی نشده«پاسخ حلی» آن است که جهات نقص استدلال، اشتباهات و مغالطههایی که ضمن استدلال طرف مقابل رخ داده را برای او بازگو کرده و بر این اساس، استدلال او را به چالش بکشیم. مانند آنکه در پاسخ به فردی که دلایل
- پاسخ نقضی
1888 طبقهبندی نشدهاگر در برابر استدلال طرف مقابل، به بررسی اشکالات و مغالطههای موجود در استدلال او پرداخته نشده و در مرحله اول تنها به او گفته شود که با چنین استدلالی، باید موضوع دیگری که خودت آن را قبول داری نیز ب
- تسلسل، برهان تسلسل
3807 طبقهبندی نشده«تسلسل» در لغت به معنای روان شدن آب و هر امری است که وجود آن موقوف به وجود دیگری باشد.
تسلسل در اصطلاح فلسفه، یعنی ترتب و ادامۀ سلسلۀ علت و معلول تا بینهایت. به عبارت دیگر
- جبروت
1600 طبقهبندی نشده«جبروت» یا «عالم مجردات صرف» که از آن به «حضرت لوح المحفوظی» و «عالم ارواح مجرده» نیز تعبیر شده است، همان مرتبهی مفارقات تام در اصطلاح حکمت اسلامی است. موجودات این مرتبه بر دو قسماند:
ال
- جسم مثالی
1025 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- حبل المتین
- رجعت
- ریاضت
1395 طبقهبندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت میگویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفانها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم
1192 طبقهبندی نشده"سبر" به معناى آزمودن است و "تقسیم" به معناى جمع کردن و شمردن است. این استدلال به این نحو است که فرضیهها و اقوال مختلف در یک موضوع را گردآوری کرده و سپس با کمک سوفسطایی ، سفسطه
2672 طبقهبندی نشده«سفسطه»، قیاسی است که در آن از قضایای وهمی(وهمیات) استفاده شود؛ و غرض از آن به غلط انداختن طرف مقابل و یا ساکتکردن او باشد.
در اواخر قرن پنجم پيش از ميلاد، جماعتى از اهل نظر در يونان پيدا
- سهل و ممتنع
1183 طبقهبندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- شرف الشمس
1599 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- طب سنتی، طب اسلامی
1732 طبقهبندی نشدهعلم طب و یا دانش پزشکی در طول زمان، پیشرفتهای فراوانی داشته و در گذشته که ارتباطات به شکل امروزین وجود نداشت، ممکن بود طبیبان هر منطقه، روشهای خاصی را برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرار
- عاقله
1516 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته میشود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانیاند. فقها از این وا
- عالم مثال
1401 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عید فطر ، فطریه
2682 طبقهبندی نشده- غیبت صغری
1863 طبقهبندی نشدهغیبت صغری به مدت زمانی گفته میشود که امام مهدی (عج) گرچه وجود مقدسشان از نگاه نامحرمان پنهان بود، اما یاران خاص حضرتشان و به ویژه
- غیبت کبری
2051 طبقهبندی نشدهبعد از پایان «غیبت صغری» در سال 329 هجری، مرحله دیگری از غیبت امام زمان (عج) آغاز
- فشار قبر ، عذاب قبر
- لاهوت
1543 طبقهبندی نشدهواژه «لاهوت» تا حدودی مترادف با واژههایی چون عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی؛ عالم خداوندی است که بر همه عوالم وجود مستولی است. بُعد ذات خدای متعال را به لحاظ اینکه مشتمل بر صفات
- مدنی بالطبع
1135 طبقهبندی نشدهانسانها به صورت واضح و غیر قابل انکار، زندگی اجتماعی داشته و تعامل بسیار گستردهای میان آنان برقرار است، اما در تحلیل این نوع از زندگی برای انسان دو نظر وجود دارد:
الف . این ویژگی انسان، ا
- ناسوت
1426 طبقهبندی نشدهعرفا و فلاسفهی الهی برای عالم هستی مراتبی قائلاند و جهان را دارای مراتب میدانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کردهاند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نفس الأمر (دین نفس الأمری)
2323 طبقهبندی نشدهآنچه در علم الهى و مشيّت ربانى براى هدايت انسان به سوى رستگارى وجود دارد، دين نفس الامرى است. به ديگر سخن؛ دين نفس الأمرى مسير بين مبدأ و منتهاى آدمى است. مبدأ انسان به گفته قرآن معرفت صفر است:
- نکیر و منکر ، رومان، سؤال قبر
1559 طبقهبندی نشدهاز رخدادهاى مهم و حتمى عالم برزخ، سؤال دو فرشتهی «نكير» و «منكر»، از انسان بعد از نماز غفیله
1456 طبقهبندی نشدهيكى از نمازهاى مستحبّ نماز غفيله است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مىشود. نماز غفیله به دو رکعت نمازی گفته میشود که با آیات مشخصی از قرآن و قنوتی خاص بعد از نماز مغرب خوانده میشود. این نماز به ن
- وجود مقتضی و عدم مانع
1240 طبقهبندی نشدهحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به چهار علت دارد: 1. علت فاعلی، 2. علت مادی، 3. علت صوری، 4. علت غایی.
به عنوان مثال برای ساخت یک صندلی، «نجّار» علت فاعلی است، «چوب»
- ورزش
2495 طبقهبندی نشدهدر تعالیم اسلام عنوان «ورزش» به طور مستقل مورد بحث قرار نگرفته؛ اما موضوع سلامت بدن، از جنبههای مختلف مورد توجه قرار گرفت و به آن اهمیت د
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
فرق بین «اجر کبیر» و «اجر عظیم» و «اجر کریم» که در قرآن آمده، چیست؟
28341 تفسیر 1391/02/25این واژه ها در قرآن کریم در موارد متعدّدی به کار رفته اند، از جمله این که صفت برای اجر قرار گرفته اند. گروهی از مفسّران، «اجر کبیر»، «اجر عظیم» و «اجر کریم» را در قرآن به معنای ثواب و پاداش بزرگ ...
-
برهان صدیقین چیست؟ آیا این برهان به عنوان صحیح ترین و راسخ ترین برهان معرفی شده است؟
47075 دلایل و براهین 1390/02/05در تاریخ فلسفه اسلامی تقریرهای بسیاری از این برهان ارائه شده است، که اولین آن را بوعلی سینا در اشارات آورده است، در عین حال یکی از بهترین تقریرات از جانب ملاصدرای شیرازی مؤسس حکمت متعالیه -با توجه به اصول این مکتب- به این شکل ...
-
آیا این درست است که روزه گرفتن، موجب مرگ سلولهای مغزی میشود؟!
17007 بیشتر بدانیم 1393/09/08با توجه به آثار مثبتی که برای روزه به اثبات رسیده است، نمیتوان به این نتایج منفی، اعتماد کرد. بر فرض اینکه این نتایج را بپذیریم، باید این ضررها را مختص بیمارانی که روزه برایشان ضرر دارد و یا مربوط به روزههایی که طولانی مدت بوده، دانست. مراجعه ...
-
چرا باید نماز صبح را در وقتی بخوانیم که بیدار شدن سخت است؟
26448 بیشتر بدانیم 1392/12/11الف. منشأ واجب بودن برخی از عبادات و مستحب بودن برخی دیگر از آنها، دستور الهی است. آفرینش انسان به گونهای است که توانایی رسیدن به قلههای کمال و جایگاه والایی در عالم هستی را دارد. خدای مهربان برای اینکه انسان بتواند خود را به این کمالات برساند، ...
-
در چه شرایطی واجب است که انسان، جان و مال خود را به خطر اندازد و راه تشخیص آن چیست؟
3155 حدیث 1399/01/27طبق تعالیم دین مبین اسلام، انسان مؤمن دارای جایگاه خاصی است و لذا جان، مال و آبروی او دارای اهمیت خاصی است و کسی حق تعرض به آن را ندارد.[1]در همین راستا پیامبر اسلام(ص) میفرماید: همه چیز مؤمن محترم است: آبرو، مال و خون ...
-
اگر مادر و برادران میّتِ شیعهای، غیر مسلمان باشند. و خاله (یا عمه) مادریاش سنی باشد، اموال وی باید چگونه تقسیم شود؟
7117 ارث 1391/06/061. مسلمان از كافر ارث مىبرد، ولى كافر (اگر چه پدر يا پسر ميّت باشد) از مسلمان، ارث نمىبرد.[1] و اگر بعضى از ورثه مسلمان و برخى از آنها كافر باشند تنها ورثهٔ مسلمان از او ارث مىبرند.[2] و ...
-
آیا فرشتگانی را که خدای متعال برای حفاظت انسانها از خطرات قرار داده، از گناهکارانی مانند افراد بیحجاب محافظت نمیکنند و وارد خانههایی نمیشوند که چنین افرادی در آنجا حضور دارند؟!
3657 فرشتگان 1399/02/10بر اساس آنچه در منابع دینی آمده، خدای متعال فرشتگانی را مأمور حفاظت از انسانها کرده است. آنها مراقباند تا آدمیان از برخی خطرهای پیش رو حفظ شوند و تا زمانی که خدا صلاح نداند، هیچ خطری آنان را تهدید نکند.[1]فرشتگان محافظ در قرآن
-
تماشای فیلمهای ضد اسلامی چه حکمی دارد؟
13270 گوناگون 1396/12/05چنانچه یک اثر هنری، موجب انحراف و تضعیف باورهای دینی شود، در حکم کتب ضاله بوده و تماشای آن جایز نیست. در غیر این صورت نیز، اگر اینگونه فیلمها دارای مناظر مستهجنی باشد و برای نوع مردم، موجب فساد و تحریک جنسی شود، مشاهده آن جایز نیست، ...
-
اگر برای ازدواج، دو عقد جداگانه، با دو مهریه متفاوت خوانده شود و مهریهی عقد دوم مورد توافق طرفین باشد، کدام مهریه بر عهدهی مرد خواهد بود؟
2657 مهریه 1399/09/27در فرض سؤال، عقد اوّل و مهریهی مذکور در آن، صحیح و معتبر است، ولی اگر در عقد اول، طرفین قصد جدی بر مقدار مهریه نداشتند، مانند عقدی است که بدون تعیین مهریه خوانده شده است، که در این صورت عقد صحیح است، ولی مهرالمثل بر عهدهی داماد ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
846851 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
726773 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
706990 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
627454 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
618290 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
616868 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
572569 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
558975 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
548183 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
541421 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری ...
- برهان فرجه