جستجوی پیشرفته
بازدید
13305
آخرین بروزرسانی: 1394/01/22
خلاصه پرسش
آیا قاعده دفع افسد به فاسد شامل مسائل اخلاقی هم می شود؟
پرسش
گفته می شود به خاطر دفع "افسد به فاسد" نگاه کردن به تصاویر مستهجن اشکال ندارد؛ برای این که انسان نفس خود را با این تصاویر ارضا کند و به سراغ گناهان بزرگ تر نرود، آیا این حرف صحیح است؟
پاسخ اجمالی

قاعده "دفع افسد به فاسد"، شامل مواردی مانند آنچه در پرسش آمده نمی شود، بلکه این قاعده در اموری کاربرد دارد که برای انسان، به لحاظ محدودیت های زمانی و ... در مقام انجام دو تکلیف شرعی تزاحم رخ می دهد؛ یعنی مکلف از بجای آوردن دو   تکلیف عاجز می شود. در مسائل اخلاقی نیز " اهم و مهم" و یا "دفع افسد به فاسد" مطرح است؛ مثلاً با این که دروغ از بزرگ ترین گناهان است، ولى مواردی از آن استثنا شده است؛ مانند دروغ براى اصلاح ذات البین، در مقام تقیّه، براى دفع شرّ ظالمان، در تمام مواردى که جان و ناموس انسان به خطر مى افتد و براى نجات از خطر راهى جز توسل به دروغ نیست و... .[1] لذا این قاعده به این معنا نیست که انسان جلوی هوای نفسش را نگیرد و برای این که به گناه بزرگ تر مرتکب نشود، گناهان کوچک را انجام دهد! بلکه باید با همت و تلاش و با استعانت از خداوند به دنبال راه های ترک گناه بود.

 

هر چند در فرهنگ اسلام گناهان دارای مراتب هستند، ولی باید توجه داشت که گناه هر چند کوچک باشد نسبت به مقام پروردگار متعال، بزرگ است. امام باقر (ع) می فرماید: «به کوچکی گناه نگاه نکنید، به این بنگرید که در مقابل چه کسی جرأت گناه پیدا کرده اید».[2]

 

از قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) استفاده می شود که گناهان از حیث عقوبت اخروی و کیفر دنیوی دارای مراتب مختلفی هستند. گناه و معصیت به معنای نافرمانی و خروج از طاعت و انجام ندادن امر و فرمان است.[3] گناهان از نظر آثار دنیوی و اخروی و از نظر کیفر و عقوبت با هم تفاوت هایی دارند.[4]

 

برای آشنایی بیشتر با قاعده "دفع افسد به فاسد"، و راه های ترک گناه لطفاً نمایه های زیر را مطالعه کنید:

 

دفع افسد به فاسد، 2040 (سایت: 2205) .

 

مراتب و درجات گناهان، 1613 (سایت: 1614) .

 

راه های پاک شدن از گناه، 798 (سایت: 860) .

 

گناه و آثار آن، 204 (سایت: 1073) .

 

[1]   اقتباس از پاسخ 2040 (سایت: 2205) .

[2]   بحار الانوار، ج 77، ص 168؛ یکصدو پنجاه موضوع از احادیث اهل بیت (ع)، اکبر دهقان، ص 247.

[3]  عصمت انبیاء و رسولان، علامه عسکری، ص 78  .

[4]   اقتباس از پاسخ 1613 (سایت: 1614) .

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها