ابتدا باید گفت که واژه «ولادت» از ریشه «ولد» به معنای خروج فرزند از شکم و رحم مادر است.[1]

هم‌چنین کلمه «ظهور» از ریشه «ظهر» به معنای آشکار شدن چیز مخفی و مطلع شدن از آن است.[2]

بر این اساس و با توجه به این‌که - جز حضرت آدم(ع) - تمام دیگر معصومان(ع) مدتی را در شکم مادری به سر برده و سپس به دنیا آمده‌اند، کاربرد واژه «ولادت» برای آن حضرات، کاربرد نامناسبی نیست؛ و این‌گونه است که خداوند در توصیف حضرت عیسی(ع) می‌فرماید:

«وَ سَلامٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَ یَوْمَ یَمُوتُ وَ یَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا»؛[3] سلام بر او روزى که زاده شد و روزى که مى‏میرد و روزى که دیگر بار زنده و برانگیخته مى‏شود.

 هم‌چنین در روایات از عباراتی؛ مانند «وِلَادَةُ رَسُولِ‏ اللَّهِ‏(ص)‏»،[4] «وِلَادَةَ مُحَمَّدٍ»،[5] «وِلَادَةِ عَلِی‏»،[6] برای تولد معصومان(ع) استعمال شده است.

اینگونه است که هم پیامبر اسلام(ص) و هم امام علی(ع)، از واژه «والدة» برای مادرشان استفاده می‌کردند، مانند آنجا که امام به پیامبر عرضه داشت که «تُوُفِّیَتْ وَالِدَتِی یَا رَسُولَ اللَّهِ» ای پیامبر! مادرم به رحمت خدا رفت و پیامبر(ص) اینگونه پاسخ دادند که «بَلْ وَالِدَتِی‏ یَا عَلِی‏» بلکه گویا این مادر من بود که از دنیا رفت!

از طرفی با توجه به خلقت نور معصومان(ع) پیش از خلقت انسان‌ها،[7] می‌توان گفت که آن‌ حضرات(ع) بعد از تولد به نوعی در میان مردم ظهور و بروز یافته و برای آنان قابل مشاهده شدند.

بنابر این، اگر استفاده از عناوینی؛ نظیر «ظهور» برای نشان‌دادن تولد معصومان(ع) به عقائد غلوآمیز منجر نشود، استفاده آنها نیز ایرادی نخواهد داشت.

[1]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، محقق، مصحح، مخزومى، مهدى، سامرائى، ابراهیم، ج 8، ص 71، قم، هجرت، چاپ دوم، 1410ق.

[2]. همان، ج ‏4، ص 37.

[3]. مریم 15.

[4]. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 1، ص 68، قم، رضی، چاپ اول، 1375ش.

[5]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج 1، ص 17، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[6]. خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 100، بیروت، البلاغ، 1419ق.

[7]. «تقدم وجود نوری پیامبر برآدم»، 4378؛ «خلقت نورانی پیامبر(ص)»، 24275؛ «حقیقت عالم ذر»، 3377؛ «عالم ذر»، 54؛ «معنای امتحان حضرت فاطمه(س) قبل از خلقت»، 35524.