یکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید،[1] عون بن عبدالله بن جعفر بن ابی‌طالب معروف به عون اکبر است. البته عبدالله بن جعفر، فرزند دیگری به نام عون دارد که به نام عون اصغر شناخته شده و مادرش جمانه دختر مسیب بن نجبه از سرداران نهضت توابین بود. عون اصغر در واقعه حره به شهادت رسید.[2]

بر اساس گزارش‌های تاریخی، عون اکبر فرزند حضرت زینب(س) بود[3] که به دنبال خروج امام حسین(ع) از مکه، به سفارش پدر با امام (و مادر خود) همراه شده و هیچ‌گاه از ایشان جدا نشد.[4] وی در روز عاشورا بعد از شهادت برادرش محمد[5] به سمت میدان شتافت در حالی‌که این‌گونه رجز می‌خواند:

«إِنْ‏ تُنْکرُونِی‏ فَأَنَا ابْنُ‏ جَعْفَرٍ             شَهِیدُ صِدْقٍ فِی الْجِنَانِ أَزْهَرُ

 یطِیرُ فِیهَا بِجَنَاحٍ أَخْضَرَ                کفَى بِهَذَا شَرَفاً فِی الْمَحْشَر»؛[6]

(اگر مرا نمی‌شناسید، من فرزند(نوه) جعفر(طیار) هستم که شهید صداقت و راستى شد و در بهشت با دو بال سبز پرواز می‌کند و چنین افتخاری در محشر براى ما کافى خواهد بود).

وى پس از نبرد با دشمنان، سرانجام توسط عبدالله بن قطبه طائی به شهادت رسید.[7]

در زیارت ناحیه این‌گونه از ایشان تجلیل شده است: «السَّلَامُ عَلَى عَوْنِ‏ بْنِ‏ عَبْدِ اللَّهِ‏ بْنِ‏ جَعْفَرٍ الطَّیارِ فِی الْجِنَانِ حَلِیف‏ الْإِیمَانِ وَ مُنَازِلِ‏ الْأَقْرَانِ النَّاصِحِ لِلرَّحْمَانِ التَّالِی لِلْمَثَانِی وَ الْقُرْآنِ لَعَنَ اللَّهُ قَاتِلَهُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ قُطْبَةَ النَّبْهَانِی»؛[8] سلام بر عون بن عبداللَّه بن جعفر طیّار که هم‌‌پیمان ایمان و نبرد کننده با هماوردان و نصیحت کننده در راه خداى رحمان و تلاوت‌‌کننده سوره حمد و آیات قرآن بود. نفرین خدا بر قاتل او عبدالله بن قطبه نهبانی!

وی به همراه دیگر شهدا در پایین پای امام حسین(ع) در کربلا دفن شده است.[9]

[1]. «شهدای قیام عاشورا»، 28614.

[2]. ر. ک: ابو الفرج، علی بن الحسین الأصفهانی، مقاتل الطالبیین، محقق، صقر، سید احمد، ص 122-123، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.

[3]. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ص 204، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ سوم، 1390ق.

[4]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 69، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.

[5]. ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، تحقیق، شیری، علی، ج 5، ص 111، بیروت، دار الاضواء، 1411ق.

[6]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ع، ج 4، ص 106، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[7]. الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد، ج ‏2، ص  107.

[8]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 490 – 491، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق.

[9]. اعلام الوری بأعلام الهدی، ص 255.