برداشت ما از سخنان پیشوایان معصوم(ع) آن است که حیوانات نیز دارای شعوری در حدّ وجود حیوانیِ خود بوده و احساسات و عواطف‌ دارند؛[1] از این‌رو حقوقی دارند که نباید مورد تعرض قرار گیرد؛ به همین دلیل، فقها اذیت و آزار بی‌دلیل حیوانات را حرام می‌دانند.[2]

اما در مورد کشتن، زنده زنده بلعیدن، خوردن، مسموم کردن یا زجرکش کردن حیوانات در طبیعت و رفتارهای تنازع بقا باید به نکاتی دقت نمود:

1. خداوند هیچ موجودی را برای زندگی بی‌نهایت در کره خاکی نیافریده است. هر موجود زنده‌ای چه انسان و چه حیوان، روزی عمرشان به اتمام می‌رسد و مردن برای موجود زنده -به هر صورت باشد- رنج‌آور است. از سوی دیگر، اگر مرگی وجود نداشته باشد، زندگی نیز وجود نخواهد داشت؛ زیرا ظرفیت کره‌ی زمین در مدت چند هزار سال پر می‌شد و قهرا جایی برای خلق موجودات جدید به وجود نمی‌آمد. در نتیجه موجودات زیادی از حق حیات محروم می‌شدند.
2. مسئله‌ی شکار و طعمه شدن برخی حیوانات توسط برخی دیگر، قانون طبیعت و لازمه‌ی نظام آفرینش بوده و اگر نباشد خورد و خوراک حیوانات و اکو سیستم طبیعت دچار آسیب می‌شود.
3. در برخی موارد -نه تمام آنها- شاید حیواناتی که زجرکش می‌شوند، خود در گذشته پا را از گلیمشان فراتر نهاده و به آزار دیگران پرداخته باشند و این نوع مردن، نوعی مجازات برای آنان باشد.

و شاید دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد که ما به شناخت آن نرسیده‌ایم، ولی وقتی با دلایل متقن، عادل‌بودن خدا را ثابت کردیم، مطمئن خواهیم شد که در نظام احسن و زیبای آفرینش، هیچ رفتاری بی‌دلیل نیست.

[1]. ر. ک: 25378؛ درد و رنج و حشر حیوانات

[2]. ر. ک: 16361؛ آزار حیوانات؛ 6826؛‌ سیرک و مورد آزار قرار دادن حیوانات.