ابو ابراهیم محمد،[1] یکی از فرزندان امام کاظم(ع) بود.[2] وی به همراه برادر و خواهرش حمزه و رقیه از یک مادر بودند[3] که کنیزی ام ولد بود.[4] وی انسانی فاضل،[5] صالح و پرهیزکار بود[6] و به همین دلیل محمد عابد لقب یافت.[7]

هاشمیه کنیز رقیه دختر امام کاظم(ع) نقل کرد: محمد بن موسی پیوسته با وضو و مشغول نماز بود؛ شب‌ها چنان وضو می‌گرفت و نماز می‌خواند که صدای ریختن آب وضویش شنیده می‌شد و پاسی از شب نماز می‌خواند. سپس مدتی می‌خوابید و دوباره برمی‌خاست و صدای ریختن آب وضویش شنیده می‌شد و پس از آن پاسی نماز می‌خواند و همچنان به این ترتیب عمل می‌کرد. هرگز من او را ندیدم جز این‌که به یاد این گفتار خدای تعالی می‏افتادم که (درباره پرهیزکاران فرمود: «چنان بودند که تنها اندکی از شب را می‌خوابیدند».[8]، [9]

محمد، جعفر و ابراهیم[10] فرزندان پسر ابو ابراهیم، و حکیمه، کلثوم، برهه و فاطمه فرزندان دختر وی بودند. معروف‌ترین فرزندش ابراهیم بود که به ابراهیم مجاب معروف است.[11]

برخی معتقدند که وی در شیراز و کنار قبر احمد بن موسی(ع)[12] دفن شد.[13] علاوه بر این چند مکان دیگر برای محل دفن وی اشاره شده است.[14]

[1]. ضامن بن شدقم الحسینی المدنی‏، تحفة الازهار و زلال الانهار فی نسب ابناء الائمة الاطهار(ع)، ج 3، ص 280، تهران‏، دفتر نشر میراث مکتوب‏، چاپ اوّل‏، 1378 ش‏.

[2]. ابن حزم اندلسی‏، ابو محمد علی بن احمد، جمهرة انساب العرب‏، ص 64، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اوّل‏، 1418ق.

[3]. طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص 309، قم، بعثت، چاپ اول، 1413ق.

[4]. یمانی موسوی، محمدکاظم بن ابی‏الفتوح، النفحة العنبریة فی أنساب خیر البریة، محقق، رجایی، مهدی‏، ص 90، قم، کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی(ره)، چاپ اول، 1419ق.

[5]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 245، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.

[6]. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ص 312، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ سوم، 1390ق.

[7]. آل بحر العلوم طباطبایی، السید جعفر، تحفة العالم فی شرح خطبة المعالم(ملحق به بحار الانوار)، ج 48، ص 289، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[8]. ذاریات، 17.

[9]. الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏2، ص 245

[10]. جمهرة انساب العرب‏، ص 64.

[11]. «اولین ساکن کربلا»، 30343.

[12]. شخصیت و محل دفن احمد بن موسی(ع)»، 65012.

[13]. تحفة العالم(ملحق به بحار الانوار)، ج ‏48، ص 311.

[14]. «امام زاده در دزفول»، 25586؛ «محل دفن سید محمد عابد»، 67372.