خالق مهربان زن را برای مرد و مرد را برای زن آفریده است و فرموده است: "و از نشانه‏هاى او این که همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد در این نشانه‏هایى است براى گروهى که تفکّر مى‏کنند." [1]

اسلام معتقد است که جامعه ای سالم است که خانواده هایش سالم باشد و خانواده سالم در گرو ازدواجی درست و از روی شناخت و دارای معیار ها و شرایط مورد نظر اسلام است.

اسلام برای گزینش همسر معیارها و ضوابطی را معین کرده است که زن و مرد (جوانان) در انتخاب همسر باید آن معیارها را مراعات نمایند، تا در زندگی مشترک، روابط فی ما بین همسران بهتر، سالم‏تر، پرجاذبه‏تر، شیرین‏تر و با صفاتر گردد، که در ذیل به گوشه ای از آن اشاره می شود:

1. ایمان واقعی، زیرا چنین شخصی به علت داشتن ارتباط قلبی با خدا، فردی قابل اعتماد است.

2. اخلاق خوب، یعنی این که انسان آراسته به صفات، عادات، خُلق و خوهای پسندیده، فضائل، کمالات و اعمال و رفتار نیکو بوده و از صفات زشت، بیماریهای اخلاقی و... دور باشد.

3. اصالت خانوادگی؛ یعنی این که همسر انسان در دامن پدر و مادر پاک و شایسته متولد و رشد و نما کرده باشد پیامبر (ص)فرموده اند: از سبزه مزبله بپرهیزید. (یعنی زن زیبا در خانواده بد). [2]

4. سلامت عقل و تفکر، «سلامت عقل» از مهم‏ترین شرایط یک همسر شایسته محسوب می‏شود. زیرا تدبیر امور زندگی و برطرف نمودن مشکلات زندگی مشترک و پیمودن راه سعادت و درستکاری کار بزرگی است که نیاز به سلامت عقل و فکر دارد .

5. زیبایی و شادابی، همسری که از چنین صفاتی برخوردار باشد، غالبا ضامن جلوگیری همسرش از انحرافات و چشم‏چرانی‏ها می‏گردد و معمولاً این موضوع با خوش‏اخلاقی همراه است.

6. تناسب سنی و تحصیلی، در انتخاب همسر توجه به همتایی و تناسب در سن نیز لازم است. تفاوت سن بلوغ جنسی در دختر و پسر، یک امر طبیعی است، پسر حدود چهار سال دیرتر از دختر به بلوغ جنسی می‏رسد. از این‏رو، باید تفاوت سن آنها در امر ازدواج نیز حداقل به همین مقدار باشد (پسر بزرگتر باشد) بهتر است چنین باشد، ولی الزامی نیست.

7. عفاف و پاکی از آلودگی‏ها، رعایت عفاف در رفتار و گفتار، خانواده را سالم و آسیب‏ناپذیر نگه می‏دارد.

معیارهای دیگری نیز از لابلای روایات و آموزه‏های دینی فهمیده می‏شود که فهرست‏وار به آنها اشاره می‏شود. دوشیزگی همسر، جهت نسل پروری و زایایی او، پاکدامنی و عفت، درستکاری، و در صورت جامعیت معیارهای ذکر شده، زیبایی، هزینه کردن درست و بجا و رعایت اقتصاد، نگهبانی از عرض و مال، میل به استقبال از همسر و مشایعت او در آمد و شد، همراهی و معاونت با همسر و... از جمله معیارهای درجه دو در انتخاب همسر که اگر مراعات شود، زندگی بسیار شیرین می‏شود . [3]

هر مرد و زنی باید از ابتدا با همسر مورد علاقه خود ازدواج کند و برای دوام و استحکام بنیان خانواده سعی کند این علاقه و محبت را روز به روز تقویت و بیشتر نماید. حتی اگر مرد و زنی در ابتداء به هم علاقه نداشته اند اما به هر دلیل به ازدواج با یکدیگر تن داده اند، برای تداوم زندگی خود چاره ای جز ایجاد عشق و علاقه به همدیگر ندارند؛ زیرا در غیر این صورت زندگی برای هر دوی آنها تلخ و کشنده خواهد شد. ایجاد عشق و علاقه در این مرحله کار بسیار سختی نیست. مگر اینکه یکی از طرفین مشکل حادی داشته باشد.

از طرف دیگر باید توجه داشت که بسیار کم اتفاق می افتد که تمام معیارهای کمال در یک فرد جمع شود به همین دلیل باید در انتخاب همسر ملاک هایی اهمیت بدهیم که مهم تر و ماندگار تر هستند یا دوام بیشتری دارند. زیبایی ظاهری علاوه بر این که یک امر نسبی است و هیچ زنی زیبای مطلق نیست، از امتیاراتی است که هر لحظه در معرض از بین رفتن قرار دارد و زیباترین زنان و دختران دنیا هر لحظه ممکن است با کوچک ترین حادثه یا بیماری زیبایی خود را از دست بدهند چه بسیار زیبارویانی بوده اند که در اثر یک بیماری بسیار ساده جمال خود را از دست داده اند یا در اثر یک حادثه صورتشان آسیب دیده و مجبور به عمل هایی شده اند که صورت آنان را به صورتی در آورده که نزدیکان آنان از دیدن آنان وحشت دارند.! از طرف دیگر صورت هایی بوده که در ابتدا برای همسران شان چندان جذابیتی نداشته اند، اما پس از گذشت زمان محبت آنان در قلب همسران آنان چنان رسوخ کرده که او را زیباترین زن روی زمین می دانند.

بنا براین اگر همسرتان دارای دیگر معیارها و امتیازات می باشد یا عیبی دارد که قابل اصلاح است نگران رنگ پوست و کک و مک های صورت او نباشید. همچنین نق زدن هم عیبی است که قابل اصلاح است که می توانید با صحبت و محبت و گذشت این عیب را برطرف کنید.

اکنون که مدتی است با همسر خود ازدواج کرده و زندگی مشترک داشته اید، سعی کنند با توجه به نقاط مثبتی که در او سراغ دارید، علاقه به او را در خود ایجاد و تقویت کنید.زیرا همه افراد مورد علاقه شما و همه زنانی که فکر می کنید با ازدواج با آنها می توانید خوشبخت باشید ممکن است دارای عیب و نقص هایی باشند که شما الان از آنها بی خبر هستید، اما زمانی که با آنان ازدواج کنید به عیوب آنان پی خواهید برد. عیب هایی که چه بسا از عیب های همسر فعلی تان بسیار بزرگتر باشد.

در روایات و متون دینی ما خطاب به مردان آمده است که پیامبر (ص) فرمود: إِذَا نَظَرَ أَحَدُکُمْ إِلَى الْمَرْأَةِ الْحَسْنَاءِ فَلْیَأْتِ أَهْلَهُ فَإِنَّ الَّذِی مَعَهَا مِثْلُ الَّذِی مَعَ تِلْکَ؛ وقتى چشم شما به زنى افتاد و در شگفت شدید بیائید پیش زن خود در نزد او نیز مانند آنچه در آن زن دیده‏اید، وجود دارد. [4]

امیر المومنین (ع) در نهج البلاغه فرمود: إِنَّ أَبْصَارَ هَذِهِ الْفُحُولِ طَوَامِحُ وَ إِنَّ ذَلِکَ سَبَبُ هِبَابِهَا، فَإِذَا نَظَرَ أَحَدُکُمْ إِلَى امْرَأَةٍ تُعْجِبُهُ فَلْیُلَامِسْ أَهْلَهُ، فَإِنَّمَا هِیَ امْرَأَةٌ کَامْرَأَتِهِ؛ ... پس هر یک از شما به زنى نگرد که او را خوش آید با زن خویشش نزدیکى باید، که او نیز زنى چون زن وى نماید. [5]

بنا براین سعی کنید قدر زندگی فعلی خود را بدانید تا دچار پشیمانی نشوید. [6]

برای آگاهی بیشتر به پاسخ های زیر مراجعه فرمائید:

1. سؤال 2102 (سایت: 2167)، نمایه: انتخاب همسر.

2. سؤال 10155 (سایت: 10106)، نمایه: ایجاد و تقویت علاقه به همسر.