در بررسی روایتی که در پرسش به آن اشاره شده باید گفت؛ این تهدید ضمن حدیثی طولانی از رسول خدا(ص) نقل شده است:

«...وَ مَنْ مَلَأَ عَیْنَیْهِ مِنِ امْرَأَةٍ حَرَاماً حَشَاهُمَا اللَّهُ تَعَالَى یَوْمَ الْقِیَامَةِ بِمَسَامِیرَ مِنَ النَّارِ وَ حَشَاهُمَا نَاراً حَتَّى یَقْضِیَ بَیْنَ النَّاسِ ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّار...»؛[1]

کسى که دو چشم خود را با نگاه حرام (شهوت‌آلود) به زنی نامحرم پر کند، روز قیامت خدای تعالی چشم‌هاى او را پر از آتش نموده و میخ‌هاى آتشین بر آنها می‌کوبد، تا درباره اعمال مردم رسیدگی نماید، آن‌گاه فرمان می‌رسد که او را به سوی دوزخ رهسپار کنند.

ابتدا و در بررسی سندی باید گفت؛ه از دیدگاه روایت‌شناسی شیعه، با آن‌که نویسندگان معتبری مانند شیخ صدوق(ره) به نقل این روایت پرداخته‌اند؛ اما در سلسله راویانش افرادی - مانند ابو هریره - وجود دارند که در کتب رجالی شیعه مورد توثیق قرار نگرفته‌، و یا حتی به آنها اشاره‌ای نشده است؛ از این‌رو نمی‌توان روایت یاد شده را حدیثی صحیح، حسن و یا موثّق دانست.

اما از لحاظ محتوا و صرف نظر از سند روایت، و با توجه به این‌که بخش‌هایی از این روایت گسترده، منطبق با آیات قرآن و پذیرفتنی است، این فراز از روایت را -با فرض پذیرش- باید ویژه افرادی دانست که همواره با نگاه‌های شهوت‌آلود به دنبال چشم‌چرانی و برطرف‌کردن تمایلات جنسی خود از این‌راه هستند. و عبارت (ملأ عینه = چشم خود را پر کند) هم ناظر به همین موضوع است، و این مدل از شهوت‌رانی اگرچه در مردان بیشتر است، ولی اختصاص به آنان ندارد و چه بسا زنانی هم وجود دارند که نگاه این چنینی به مرد نامحرم دارند.

گفتنی است؛ همان‌گونه که در آیه 30 و 31 سوره نور تصریح شده است، افراد باایمان -چه مرد و چه زن- باید از نگاه شهوت‌آلود به نامحرم پرهیز کنند، و در روایات نیز چنین نگاهی به تیری از تیرهای مسموم شیطان تشبیه شده است که چه بسا ممکن است به هدف نشسته و آسیب جدی وارد نماید.[2]

بر این اساس، روایتی که در پرسش آمده را نمی‌توان شامل افرادی دانست که در زندگی روزمره و برای مراودات اجتماعی، شغلی و تحصیلی با زنان سر و کار داشته و به طور معمول نگاهشان به نامحرم می‌افتد. و در همین راستا روایاتی وجود دارد که این‌گونه‌ نگاه‌ها را -اگر انسان به خود اطمینان داشته باشد-  دارای اشکال و ایراد نمی‌داند.[3]

[1]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 286، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.

[2].کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 559، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[3]. ر. ک: «اشکال نداشتن نگاه به زنان زیبا بدون قصد شهوانی»، 47031.