جستجوی پیشرفته
بازدید
4395
آخرین بروزرسانی: 1402/08/13
خلاصه پرسش
در روایت آمده است که خدای متعال نسبت به بندگانش، از مادر به فرزندانش مهربان‌تر است. اگر این‌گونه است؛ چرا جهنم و عذاب را آفرید؟
پرسش
باسلام؛ در «کشف الاسرار و عدة الابرار»، اثر میبدی چنین آمده است: «مصطفی(ع) وقتی بزنی بگذشت و آن زن کودکی طفل در برداشت و نان می‌پخت ... فراز آمد و گفت یا رسول اللَّه! بما چنین رسید از تو که خدای عالمیان بر بنده مهربان‌تر است از مادر بر فرزند. مصطفی(ع) گفت: آری چنین است. آن زن شادمان شد، و گفت: مادر نخواهد که فرزند خود را در این تنور گرم افکند، تا بسوزد. مصطفی(ع) بگریست و گفت: ... نظر شما در مورد این روایت و پاسخ رسول الله(ص) چیست؟
پاسخ اجمالی

می‌گویند: روزی پیامبر اسلام(ص) در مسیر خود به خانمی برخورد کرد که نان می‌پخت و کودکی در کنارش نشسته بود. به او گفتند: این شخص رسول خدا(ص) است. او آمد از حضرتشان پرسید: از شما نقل می‌کنند که خدای سبحان نسبت به بنده خویش از مادر نسبت به فرزندش مهربان‌تر است! آیا همین طور است؟!

پیامبر(ص) فرمود: آری! چنین است!

 آن زن گفت: هیچ مادری فرزندش را در این تنور نمی‌اندازد تا بسوزد!

اشک از دیده پیامبر(ص) جاری شد و فرمود: خدای متعال تنها کسی را با آتش جهنم، عذاب می‌کند، که (با داشتن علم) خدا را یکتا نداند![1]

این روایت با برخی تفاوت‌ها در چندین منبع روایی و عرفانی اهل‌سنت نقل شده است.[2]

در مورد این روایت می‌توان گفت؛ جدا از بررسی‌های سندی –که در جای خودش لازم است – اما محتوای آن با آموزه‌های قرآنی ‌همخوان است؛ زیرا خداوند در فرازهایی مانند آیه 151 سوره اعراف، آیه 64 سوره یوسف، آیه 92 همان سوره، آیه 83 سوره انبیاء، آیه 109 سوره مؤمنون و نیز آیه 118 همان سوره به روشنی اعلام می‌فرماید که دلسوزتر از او وجود ندارد. و در فرازهای دیگری مانند آیه 48 سوره نساء، آیه 116 همان سوره، آیه 72 سوره مائده و ... اعلام می‌کند که شرک به خداوند، گناهی نابخشودنی است، و کفار و مشرکان، یعنی کسانی که به وحدانیت خدای متعال اعتقاد ندارند، مورد عفو و رحمت حق تعالی قرار نمی‌گیرند. بنابر این، با استثنایی که در این روایت آمده، کفار و مشرکان از رحمت عام الهی استثنا شده‌اند و کسانی که شهادتین را بر زبان جاری کرده‌اند، اگر مرتکب گناه شده باشند، پس از چشیدن عذاب سرانجام اهل نجات خواهند بود.[3]

گفتنی است؛ دلسوزی یک مادر نیز حد و اندازه‌ای دارد. به عنوان نمونه، اگر فرزند ستم‌کاری از او، تمام برادر و خواهران خود و نیز عده زیادی از بی‌گناهان را با شکنجه به قتل برساند، آیا آن مادر همچنان با شدت، دلسوز او باقی خواهد ماند؟!

البته که نه! با این وجود، ممکن است قصاص و مجازات چنین فرزندی نیز برای او دردآور باشد؛ اما این سرنوشت شوم را حق او خواهد پنداشت.


[1]. رشیدالدین میبدی، احمد بن ابی سعد، کشف الأسرار و عدة الأبرار، تحقیق، حکمت‏، علی اصغر، ج ‏4، ص 324، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، 1371ش؛ القشیری، ابوالقاسم عبدالکریم، شرح أسماء الله الحسنى‏، محقق، مصحح، عبدالروف سعید، سعد حسن محمد على‏، ص 366- 367، قاهره، دار الحرم للتراث‏، چاپ اول، 1422ق؛ رازى، فخرالدین، لوامع البینات‏، ص 341، قاهره، مکتبة الکلیات الازهریة، 1406ق‏.

[2]. به عنوان نمونه، ر.ک: ابن ماجه قزوینی، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، محقق، عبدالباقی، محمد فؤاد، ج 2، ص 1436، بی‌جا، دار إحیاء الکتب العربیة، بی‌تا:

«حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ قَالَ: حَدَّثَنَا إِبْرَاهِیمُ بْنُ أَعْیَنَ قَالَ: حَدَّثَنَا إِسْمَاعِیلُ بْنُ یَحْیَى الشَّیْبَانِیُّ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ بْنِ حَفْصٍ، عَنْ نَافِعٍ، عَنِ ابْنِ عُمَرَ، قَالَ: کُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ(ص) فِی بَعْضِ غَزَوَاتِهِ، فَمَرَّ بِقَوْمٍ، فَقَالَ: «مَنِ الْقَوْمُ؟» فَقَالُوا: نَحْنُ الْمُسْلِمُونَ، وَ امْرَأَةٌ تَحْصِبُ تَنُّورَهَا، وَ مَعَهَا ابْنٌ لَهَا، فَإِذَا ارْتَفَعَ، وَهَجُ التَّنُّورِ تَنَحَّتْ بِهِ، فَأَتَتِ النَّبِیَّ(ص)، فَقَالَتْ: أَنْتَ رَسُولُ اللَّهِ، قَالَ: «نَعَمْ» ، قَالَتْ: بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی، أَلَیْسَ اللَّهُ بِأَرْحَمِ الرَّاحِمِینَ؟ قَالَ: «بَلَى»، قَالَتْ: أَ وَ لَیْسَ اللَّهُ بِأَرْحَمَ بِعِبَادِهِ مِنَ الْأُمِّ بِوَلَدِهَا؟ قَالَ: «بَلَى» ، قَالَتْ: فَإِنَّ الْأُمَّ لَا تُلْقِی وَلَدَهَا فِی النَّارِ، فَأَکَبَّ رَسُولُ اللَّهِ(ص) یَبْکِی، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَیْهَا، فَقَالَ: " إِنَّ اللَّهَ لَا یُعَذِّبُ مِنْ عِبَادِهِ إِلَّا الْمَارِدَ الْمُتَمَرِّدَ، الَّذِی یَتَمَرَّدُ عَلَى اللَّهِ، وَ أَبَى أَنْ یَقُولَ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ».

[3]. «امید به رحمت خداوند»، 5030؛ «عذاب‌های الهی و رحمت پروردگار»، 34489.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها