جستجوی پیشرفته
بازدید
1581
آخرین بروزرسانی: 1402/05/21
خلاصه پرسش
شب و روز، ‌مخصوص زمین و برخی سیارات است، پس چرا خداوند در سوره نازعات می‌فرماید که بعد از آفرینش آسمان‌ها، شبش را تاریک و روزش را روشن نمودیم؟ مگر تمام آسمان‌ها شب و روز دارند؟
پرسش
سلام؛ چرا خداوند در آیه 29 سوره نازعات می‌فرماید: شب آسمان را تاریک گرداندیم. آیا درست است که برای آسمان شب و روز قائل شویم؟!
پاسخ اجمالی

«وَ أَغْطَشَ لَیْلَها وَ أَخْرَجَ ضُحاها»؛[1] شبش را تاریک و روزش را روشن گردانید.

خداوند بعد از بیان آفرینش آسمان‌ها اعلام می‌کند که شب آسمان‌ها را تاریک و روزش را روشن قرار داد. از طرفی می‌دانیم که روز و شب مخصوص برخی سیاراتی است که با گردش به دور خود، گاه در مقابل منبع نور قرار گرفته و سطحشان روشن می‌شود و هرگاه در جهت مقابل نور قرار گرفتند، تاریکی آنها را فرا می‌گیرد و چنین سیاراتی، بخش بسیار بسیار کوچکی از جهان هستی را تشکیل می‌دهند.

اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چرا خداوند در این آیه به گونه‌ای سخن گفته است که گویا تمام پهنه‌ی آسمان‌ها نیز دارای شب و روزند؟!

در پاسخ، می‌توان احتمالاتی را مطرح کرد:

  1. این آیه، ناظر به همان شب و روز زمین است، و اگر قرآن، آن‌دو را به آسمان نسبت داد، برای این است که مبدأ و منشأ اصلى پیدایش شب و روز از آسمان سرچشمه می‌گیرد و این خورشید است که روز و شب زمین را به وجود می‌آورد.[2]
  2. اگر در فضای نامتناهی آسمان‌ها سیر کنیم، بخش‌های وسیعی از آن‌جا به دلیل دوری از ستارگانی که منبع نورند، در تاریکی مطلق و یا نسبی قرار دارند و در مقابل، ستارگان نورانی و نیز فضای وسیعی از اطراف آنها درخشنده و روشن است؛ از این‌رو می‌توان در مورد آنها نیز تعبیر شب و روز را به کار برد. به عبارت دیگر، معنای آیه این خواهد شد که بخش‌های وسیعی از آسمان را روشن و بخش‌های وسیع دیگری را تاریک قرار دادیم.
  3. این احتمال قوی نیز وجود دارد که «شب» را در این آیه، ناظر به «ماده تاریک» و «انرژی تاریک» بدانیم. به این معنا که امروزه بر اساس یافته‌های دانشمندان ثابت شده است که بیش از 95% جهان هستی، ماده‌ها و انرژی‌های تاریکی هستند که با هیچ تلسکوپی قابل مشاهده نبوده و هیچ فضاپیمایی نمی‌تواند تصویری از آنها بردارد و تنها به دلیل آثاری که از خود برجا می‌گذارند قابل اثبات هستند. در مقابل، تمام آنچه قابل مشاهده است، کمتر از پنج درصد حجم آسمان‌ها را تشکیل می‌دهد.

از آن‌جا که وجود چنین واقعیتی هنگام نزول قرآن برای همگان قابل اثبات نبود، ‌خداوند از تعابیر رایج شب و روز -که نشانی از تاریکی و روشنایی بود- استفاده کرد.

در این صورت، معنای آیه آن خواهد شد که خداوند هنگام خلقت آسمان‌ها، ماده تاریکی را در آن پنهان کرد و بخشی از آن‌را نیز روشن و قابل مشاهده قرار داد.


[1]. نازعات، 29.

[2]. ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏20، ص 190، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، 1417 ق؛ رشید الدین میبدی، احمد بن ابی سعد، کشف الأسرار وعدة الأبرار، تحقیق، حکمت‏، علی اصغر، ج ‏10، ص 371، تهران، امیر کبیر، چاپ پنجم، 1371 ش.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • امیدبخش‌ترین آیه قرآن کدام است؟
    19920 تفسیر 1393/12/26
    قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: ۱. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38930 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
    19535 General Terms 1393/04/17
    مباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست، در فقه از آنها با عنوان «مباحات عامّه» یا «مشترکات و منافع عامّه» تعبیر شده است. چیزهایى که شارع آنها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده است، دو قسم است: 1. ...
  • هجوم‌آورندگان به خانه حضرت فاطمه(س) چند نفر بودند و چه افراد سرشناسی در میان آنان حضور داشتند؟
    31035 تاریخ 1394/07/14
    بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی و تاریخی؛ به صورت پراکنده در نقل‌های مختلفی که درباره این بی‌حرمتی نقل شده است، نام تعدادی از افراد که به خانه حضرت فاطمه(س) هجوم آورده، یا دستور هجوم دادند وجود دارد. البته مشخص نیست که تعداد دقیق آنان چند نفر ...
  • گزارش‌های تاریخی موجود پیرامون شخصیت حر بن یزید ریاحی که در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را ارائه کنید؟
    33792 تاريخ بزرگان 1394/07/21
    یکی از افرادی که نامش در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) جاودانه ماند، و مُهر شهادت وی در درگاه الهی ثبت شد، «حُرّ بن یزید ریاحی» است.نسب حر بن یزیدنسب حر را چنین ذکر کرده‌اند: «حر بن یزید بن ناجیة بن قَعنَب،
  • حدیث حارث همدانی در مورد حاضر شدن امام علی(ع) بر بالین محتضر را چگونه ارزیابی می¬کنید؟
    26219 درایه الحدیث 1392/04/27
    حاضر شدن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) از جمله حضرت علی(ع)، هنگام مرگ، نزد تمامی انسان‌ها حتی کسانی که بر دین‌های دیگر می‌باشند از اموری است که اخبار مستفیضه بر آن دلالت دارد.[1] البته در نحوه و چگونگی این حضور سخنانی بیان شده است ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    23986 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • فرق بین «صراحت» و «ظهور» چیست؟
    15284 مبانی فقهی و اصولی 1390/12/22
    دلالت یک عبارت بر مقصود گوینده، گاهی آن قدر صریح است که احتمال خلاف در آن منتفی است. در این جا می گویند عبارت نص و صریح است، اما گاهی دلالت یک عبارت بر قصد گوینده صریح نیست، بلکه معانی متعدد از آن محتمل است، ولی در ...
  • آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
    14525 لغت شناسی 1394/01/22
    کلمه «حضرت» در لغت به معنای «حضور» و «نزد» می‌باشد.[1] این کلمه در عربی به صورت «حضرة» نوشته می‌شود. مثلاً وقتی می‌گوییم: «حضرت امام صادق(ع)» در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احترام و ادب قبل از اسامی ...
  • افطاری دادن در کدام روز برابر مهمان کردن صد هزار پیامبر، امام و شهید است؟
    23611 حدیث 1392/10/28
    اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود ...

پربازدیدترین ها