جستجوی پیشرفته
بازدید
6179
آخرین بروزرسانی: 1402/04/31
خلاصه پرسش
عطف بیان به چه معنا است و چه تفاوتی با صفت و بدل دارد؟
پرسش
عطف بیان به چه معنا است و چه تفاوتی با بدل دارد؟
پاسخ اجمالی

عطف بر دو قسم است: عطف بیان و عطف نسق.[i] «عطف بیان» چیزى است که متبوع خود را واضح و روشن کند و توضیح بیشتری براى متبوع خود به همراه دارد؛[ii] مانند کلمه «طُوى» در آیه «إِنَّکَ بِالْوادِ الْمُقَدَّسِ طُوى‏».[iii]

«عطف بیان» در مفرد، تثنیه و جمع بودن، مذکر و مؤنث بودن، معرفه و نکره بودن با متبوع خود تفاوتی ندارد.[iv]

فرق «عطف بیان» با «صفت» آن است که «صفت» مشتق است؛ اما «عطف بیان» مشتق نیست و تأویل به مشتق نمی‌رود.[v]

فرق عطف بیان و بدل

آن چیزی که صلاحیت دارد «بدل» شود، می‌تواند «عطف بیان» نیز قرار گیرد، مانند آیه «جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرامَ...».[vi] با این وجود «عطف بیان» با «بدل» در چند چیز تفاوت دارند:

  1. عطف بیان بر خلاف بدل، نمی‌تواند ضمیر و تابع ضمیر باشد.[vii]
  2. عطف بیان بر خلاف بدل در معرفه و نکره بودن با متبوع خود تفاوت ندارد.[viii]
  3. عطف بیان بر خلاف بدل، جمله، فعل و یا تابع فعل نمی‌شود.[ix]
  4. عطف بیان بر خلاف بدل نمی‌تواند تکرار لفظ اول باشد.[x]

[i]. عباس حسن، النحو الوافی، ج 3، ص 689، دار المعارف، چاپ پازدهم.

[ii]. سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج 2، ص 1264 – 1265، تهران، کومش‏، چاپ سوم، 1373ش.

[iii]. طه، 12.

[iv]. گروه علمی جامعه مدینه، اصول نحو 1، ج 1، ص 173، جامعه مدینه العالمیه، بی‌تا.

[v]. فرهنگ معارف اسلامی، ج 2، ص 1264 – 1265.

[vi]. مائده، 97.

[vii]. النحو الوافی، ج 3، ص 550، مسئله 117؛ فرهنگ معارف اسلامى، ج ‏2، ص 1264.

[viii]. النحو الوافی، ج 3، ص 550.

[ix]. همان.

[x]. فرهنگ معارف اسلامى، ج‏2، ص 1265.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    774249 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    747653 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    668729 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    653325 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    645419 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    592080 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    578767 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    562503 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    562418 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    556982 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...