«فریقین» تثنیه «فریق» از ریشه «فِرق» به معنای قطعه جدا شده است:

«و الفِرْقُ: القطعة المنفصلة، و منه: الفِرْقَةُ للجماعة المتفرّدة من النّاس»؛ «فریق» به معنای تکه جدا شده است. و در همین راستا، واژه «فرقه» به معنای گروهی است که از دیگران کناره گرفته باشد.[1]

اصطلاح «فریقین» یا «فریقان» می‌تواند در هر دو گروهی که جدا از هم ارزیابی می‌شوند مورد استفاده قرار گیرد و قرآن کریم نیز بارها با استفاده از اصطلاح «فریقین» و یا «فریق»، به دو گروه مقابل هم اشاره کرده است:

1. «قالَ الَّذینَ کَفَرُوا لِلَّذینَ آمَنُوا أَیُّ الْفَریقَیْنِ خَیْرٌ مَقاماً وَ أَحْسَنُ نَدِیًّا»؛^[2]

کافران به مؤمنان می‌گویند: کدام یک از دو گروه، مکان بهتر و مجلس آراسته‏‌تر دارند.

2. «فَرِیقٌ فِی الْجَنَّةِ وَ فَرِیقٌ فِی السَّعِیرِ»؛[3] گروهى در بهشت و گروهى در آتش سوزانند.
3. «فَفَرِیقاً کَذَّبْتُمْ وَ فَرِیقاً تَقْتُلُونَ»؛[4] گروهی از آنها(پیامبران) را دروغ‌گو خواندید و گروهی را به قتل رساندید.

و ...

بنابر این، این‌که مراد از «فریقین» و یا «دو گروه» چه افرادی هستند را باید از قرائن و شواهد پیرامونی به دست آورد؛ اما یکی از موارد پر استعمال این واژه برای اشاره به دو مذهب اصلی منشعب از اسلام، یعنی شیعه و اهل‌سنت است.

اگر چه «فریقین» برای این تقسیم‌بندی مذهبی در قرآن مورد استفاده قرار نگرفته؛ اما در متون دینی بسیار مشاهده می‌کنیم که واژه «فریقین»، ناظر به همین دو گروه است. و اصطلاحاتی؛ مانند «روایات فریقین»، «علمای فریقین»، «فقهای فریقین» و ... نیز تماما در همین راستا است.

[1]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، 632- 633، دمشق، بیروت، دارالقلم‏، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق.

[2]. مریم، 73.

[3]. شوری، 7.

[4]. بقره، 87.