حجّ، زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالى است که در دین اسلام بدان دستور داده‌اند و در تمام عمر بر کسى که این شرایط را دارا باشد، یک مرتبه واجب مى‌شود:

1.  بالغ باشد؛

2. عاقل و آزاد باشد؛

3. به واسطه رفتن به حجّ مجبور نشود که کار حرامى را که اهمیتش در شرع از حجّ بیشتر است انجام دهد، یا عمل واجبى را که از حجّ مهم تر است ترک نماید؛

4. آن که مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است:

1- 4. آن که توشه راه و چیزهایى را که بر حسب حالش در سفر به آن محتاج است و نیز وسیله حمل و نقل داشته و یا مالى که بتواند آنها را تهیّه کند، در اختیار او باشد.

2-4. سلامت مزاج و توانایى آن را داشته باشد که بتواند مکه رفته و حجّ را به جا آورد.

3-4. در راه مانعى از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد، یا انسان بترسد که در راه، جان یا آبروی او از بین برود، یا مال او را ببرند، حجّ بر او واجب نیست؛ ولى اگر از راه دیگرى بتواند برود، اگر چه دورتر باشد در صورتى که مشقّت زیاد نداشته باشد و خیلى غیر متعارف نباشد، باید از آن راه برود.

4-4. به قدر به جا آوردن اعمال حجّ وقت داشته باشد.

5-4. مخارج کسانى را که خرجى آنان بر او واجب است؛ مثل زن و بچه و مخارج کسانى را که مردم خرجى دادن به آنها را لازم مى‌دانند داشته باشد.

6-4. بعد از برگشتن، کسب، یا زراعت، یا عایدى ملک، یا راه دیگرى براى معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگى کند.[1]

بنابراین، حجّ تمتّع برای افرادی که شرایط ذکر شده را داشته باشند، چه متأهل باشند و چه مجرّد و چه در ابتدای ازدواج باشند و چه این که بعداً می خواهند ازدواج نمایند، برای یک مرتبه در تمام عمر واجب است، و در مرتبه های دیگر مستحب خواهد بود. اگر قصد انجام عمره مفرده را دارید، باید توجه داشته باشید که عمره مفرده نیز با شرایط بالا بنا بر نظر اکثر و مشهور فقهاء،مستحب بوده[2] و برخی احتمال وجوب آن را نیز داده اند.[3]

ناگفته نماند که شاید برخی الزامات و رسوم عرفی در ارتباط با همسفر نشدن زن و شوهری که هنوز عروسی نکرده و به خانه نرفته اند، دلیل ممانعت والدین و بستگان باشد که باید رعایت این الزامات و رسوم را تا موقعی که واجبی ترک نشده و یا گناهی انجام نگیرد، مورد توجّه قرار داد زیرا در تحکیم بنیاد خانواده نقش بسزائی خواهد داشت.