جستجوی پیشرفته
بازدید
8796
آخرین بروزرسانی: 1393/08/19
خلاصه پرسش
چرا در زیارت ها خطاب به انبیای گذشته ضمیر غایب آمده، اما در باره ائمه به صورت حاضر است؟
پرسش
چرا در زیارت ها خطاب به انبیای گذشته ضمیر غایب آمده، اما در باره ائمه به صورت حاضر است؟
پاسخ اجمالی

در این زیارت ها خطابِ گویندۀ زیارت، به طور مستقیم پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) او است و انبیای گذشته به عنوان یادی از آنها ذکر شده است. از طرفی ممکن است دلیل این مطلب این باشد که پیامبر و ائمه به طور خاصی حاضر و ناظر فرد زیارت کننده هستند. برای توضیح بیشتر به پاسخ تفصیلی مراجعه کنید.

پاسخ تفصیلی

در برخی از زیارت ها ابتدا از سلام به انبیای گذشته شروع شده و بعد از آن به ائمه می رسد. در این زیارت ها به انبیای گذشته بدون خطاب مستقیم سلام داده می شود: مثلاً سلام بر موسی کلیم الله ولی وقتی به رسول خدا (ص) و ائمۀ طاهرین (ع) می رسد لحن کلام عوض شده و خطاب مستقیم به کار می رود: مثلاً سلام بر تو ای رسول خدا.

علت این امر این است که در این زیارت ها خطابِ گویندۀ زیارت، به طور مستقیم پیامبر اسلام و اهل بیت اوست و انبیای گذشته به عنوان یادی از آنها ذکر شده است. از طرفی ممکن است گفته شود که پیامبر و ائمه به طور خاصی حاضر و ناظر بر فرد زیارت کننده هستند برای همین در مورد آنها از خطاب غیر مستقیم به مستقیم منتقل می شویم.

همچنان که در اکثر زیارت های ائمه این قاعده رعایت شده چرا که سلام به آنها به عنوان سلام بر افرادی غائب نیست مثلاً: "السلام علیک یا اباعبد الله". در تأکید بر این مطلب در زیارت امیر المومنین علی (ع) چنین آمده است: "أشهد أنک تسمع کلامی و تشهد مقامی"؛[1] شهادت می دهم که شما سخن مرا می شنوید و شاهد بر جایگاه من هستید.‏

این مطلب در مورد همه ائمه و در تمامی مکان ها صدق می کند و اختصاص به مکان قبر ائمه نیز ندارد؛ چون امام بر همه مکان ها احاطه وجودی دارد.

گذشته از پاسخ اول در مورد احتمال دومی که مطرح نمودیم، ممکن است اشکال شود که مگر ارواح انبیای گذشته به ویژه انبیای بزرگ فاقد احاطه وجودی و روحی هستند؟ و چرا خطاب به آنان گفته نمی شود مثلاً: سلام بر تو ای عیسی روح الله. پاسخ این است که اولاً: این مطلبی که ذکر شد به طور غالبی بوده و ممکن است عمومیت نداشته باشد و به انبیای گذشته یا اصحاب ائمه نیز ممکن است با خطاب مستقیم سلام داده شود ولی بر فرضی که چنین قاعده ای به طور غالب جاری شده باشد؛ یعنی خطاب مستقیم در اکثر موارد اختصاص به پیامبر و ائمه داشته باشد در مورد علت آن می توان یکی از احتمالات زیر مطرح نمود:

1. به حسب نقل آنچه دلالت بر حاضر و ناظر بودن دارد، به ویژه در متن زیارت ها در مورد ائمه و پیامبر اسلام به طور خاص وارد شده و در مورد انبیای گذشته به طور عام.

2. ممکن است انبیای گذشته فاقد این درجه برتر از احاطه وجودی باشند.

3. هرچند انبیای گذشته نیز حاضر و ناظر بر ما هستند، ولی چون اولیای امر ما -بلکه کل بشر در آخر الزمان- پیامبر اسلام و ائمه معصومین هستند و باید همواره خود را در پیشگاه و مشهود آنان بدانیم، بنابراین به طور خاص خطاب به آنها با ضمیر مخاطب سلام داده می شود. تا همواره بر این حضور آگاه باشیم.

4. چون پیامبر اسلام و ائمه وارث همه انبیا هستند، پس سلام به آنها با ضمیر مخاطب خود به خود سلام به همه انبیای گذشته نیز خواهد بود؛ چرا که انبیای گذشته در وجود ائمه حاضر بوده و با آنان محشور شده اند.

 

[1] ابن طاوس، الاقبال، 610، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1367ش.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    752796 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    730667 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    643220 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    642832 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    638936 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    576568 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    576504 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    558756 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    558658 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    544544 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...