خداوند متعال خطاب به پیامبر گرامی اسلام(ص) فرموده است: «بگو: [هر گونه که می‌خواهید] عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را می‌بینند! و به‌زودى، به‌سوى داناى نهان و آشکار، بازگردانده می‌شوید و شما را به آنچه عمل می‌کردید، خبر می‌دهد!».[1]
اشاره آیه به این است که؛ کسى تصوّر نکند اگر در خلوتگاه یا در میان جمع، عملى را انجام می‌دهد از دیدگاه علم خدا مخفى و پنهان می‌ماند، بلکه علاوه بر خداوند، پیامبر خدا(ص) و مؤمنان نیز از آن آگاهند. و این آگاهى مقدمه پاداش و یا کیفرى است که در جهان دیگر در انتظار انسان است.
اما جای این سؤال است که شاید درباره آگاهی پروردگار و پیامبرش از اعمال انسان‌ها سخنی نباشد، ولی مراد آیه از آگاهی مؤمنین، نسبت به اعمال بندگان چیست؟ چگونه می‌شود مؤمنان از باطن اعمال سایر انسان‌ها مطلع باشند؟ آیا منظور آیه، عده خاصی از مؤمنین است؟
در پاسخ به این پرسش، روایاتی با سند معتبر، در منابع حدیثی و تفسیری در ذیل این آیه دیده می‌شود که مراد از مؤمنین را امامان معصوم(ع) معرفی می‌کنند.[2]
بر اساس این‌ احادیث و روایاتی دیگر از اهل بیت(ع)، در میان پیروان مکتب شیعه این عقیده، معروف و مشهور است که پیامبر خدا(ص) و امامان معصوم(ع) از اعمال همه امت آگاه می‌شوند؛ یعنى خداوند از طرق خاصى اعمال امت را بر آنها عرضه می‌دارد.[3] و این مسئله اثر تربیتى فوق العاده‌اى در معتقدان به آن دارد؛ زیرا هنگامى که فرد بداند، علاوه بر خدا که همه جا با اوست، پیامبر(ص) و پیشوایان محبوب او، همه روزه یا همه هفته از هر عملى که انجام می‌دهد، اعم از خوب و بد در هر نقطه و هر مکان آگاه می‌شوند، بدون شک بیشتر رعایت کرده و مراقب اعمال خود خواهد بود.[4]

---