بی‌گمان برای درک معنای هر عبارتی، به هر زبانی که باشد، آشنایی با معانی واژه‌های به کار رفته در آن، لازم است و در مواردی که معنای کلمات معلوم نباشد، یکی از راه‌های رایج برای پی بردن به معنای آنها، مراجعه به فرهنگ‌ها و کتاب‌های لغت است. این روش، هم در فهم عبارت‌های افراد عادی و هم در فهم و تفسیر متون مقدس، مانند قرآن و حدیث، جریان دارد. در مورد این روش، این پرسش وجود دارد که اعتبار سخنان و آرای لغت‌دانان و فرهنگ‌نویسان در بیان معنای کلمات، به ویژه در بیان معانی مفردات قرآن و حدیث، به چه میزان است؟ آیا هر معنایی که لغت‌دانان برای واژه‌ها ذکر کرده باشند، معتبر و قابل اعتماد است و می‌توان عبارت‌ها و حتی متن قرآن و حدیث را بر اساس آن تفسیر کرد یا با شرایط ویژه‌ای می‌توان به آن اعتماد نمود؟ این بحث در علم «اصول فقه»، با عنوان «حجیت قول لغوی»[1] مطرح شده و دیدگاه‌‌های گوناگونی درباره آن ارائه شده است.
در این‌جا برای روشن شدن پاسخ، به طور خلاصه به این موضوع پرداخته می‌شود:
گاهی با جست‌وجو در کتاب‌های لغت و پی بردن به اتفاق لغت‌دانان در بیان معنایی برای یک کلمه، به معنای آن کلمه علم یا دست کم اطمینان حاصل می‌شود. در چنین مواردی اعتبار آن معنا مسلّم بوده و مورد اختلاف نیست. بنابراین، موضوع بحث، مواردی است که با رجوع به کتاب‌های لغت و دیدن سخنان و آرای لغت‌دانان، به معنای کلمات علم یا اطمینان حاصل نشود. در چنین مواردی، بین محققان و صاحب‌نظران بحث و اختلاف نظر است که آیا به گمان حاصل از گفته اهل لغت می‌توان اعتماد کرد و متون را طبق معنایی که آنان برای واژه‌ها‌ بیان کرده‌اند، معنا و تفسیر کرد یا این‌که به گفته آنان نمی‌توان اعتماد کرد و برای پی بردن به معنای واژه‌ها به تلاش بیشتری نیاز است. 
به هر حال؛ تا وقتى که دلیل معتبرى بر اعتبار و حجیّت ظنّ و گمان نداشته باشیم، به هیچ‏ ظنّى نمى‏توان اعتماد کرد و بر اساس آن حکم شرعى صادر نمود. پس، آیا ظنّ حاصل از قول لغوى نیز از جمله‏ ظنونى است که دلیل معتبر بر اعتبار آن وجود دارد یا خیر؟
در حجیّت و اعتبار و عدم حجیّت و اعتبار گفته لغوى دو دیدگاه وجود دارد:
1. قول لغوى حجّت است؛ 2. قول لغوى حجّت نیست.[2]
و هرکدام به اموری استدلال کرده‌اند، که مباحث مفصلی را می‌طلبد و جای بحث و بررسی آن در کتاب‌های اصول فقه است، اما خلاصه آنچه درباره اعتبار گفته لغت‌دانان ارائه شده است چنین است:
1. اگر در مراجعه به کتاب‌های لغت، از گفته‌های لغت‌دانان -با توجه به مجموعه شرایط و قراین- به معانی واژه‌ها اطمینان حاصل شود، اعتبار آن مورد پذیرش همه دانشمندان است.[3]
2. در صورت عدم اطمینان نیز گزارش‌های حسّی لغت‌شناسان از معانی و کاربردهای واژه‌ها با احراز وثاقت لغت‌شناس، اعتبار دارد.[4]
3. عقل حکم می‌کند و بنای عقلا نیز بر این است که؛ جاهل به معنای لغت به اهل خُبره و کارشناس و عالم به لغت مراجعه کند. برخی از علمای اصول فقه[5] –مانند شیخ محمدرضا مظفر(ره)[6]- این دلیل را قبول مى‏کنند و مى‏گویند: این بهترین دلیل براى اثبات حجیّت و اعتبار گفته لغوى است.

---