این سؤال در واقع به این پرسش بر می‌‌گردد که این فرد چه ویژگی و فضیلتی داشت که بزرگ‌ترین فرشته الهی به صورت او نازل می‌شد؟!
بنابر نقل تاریخ نویسان دحیه کلبی دارای امتیازاتی چون زیبایی ظاهری بوده که بنابر درخواست پیامبر(ص)[1] از خداوند، جبرئیل(ع) به شکل او بر رسول خدا(ص) نازل می‌شد به گونه‌ای که در برخی اوقات دیگران امین وحی خدا را با او اشتباه می‌گرفتند که به اختصار مطالبی را بیان می‌کنیم:
ابن حجر عسقلانى در کتاب الاصابه، می‌گوید: دحیه بن خلیفة بن فروة بن فضالة بن زید بن امرى القیس بن الخزرج، صحابى مشهور است، اولین غزوه‌‏ای که با رسول خدا شرکت کرد، خندق و بنابر قولى احد بود. در غزوه بدر شرکت نکرد. و در حسن و زیبارویی ضرب المثل بود.
در حدیث ام ‏سلمه، عائشه، عبد الله بن عمر، و أنس بن مالک آمده است: جبرئیل به شکل و صورت دحیه کلبى بر رسول خدا(ص) نازل مى‏‌شده است... دحیه، مردى زیباروی بود، عجلى در تاریخ خود از عوانة بن حکم نقل کرده است: زیباترین مردم، کسى بود که: جبرئیل به صورت او بر پیغمبر نازل مى‏‌شد. و ابن قتِیبه در کتاب غریب الحدیث گوید: دحیه پیک و پیامبر رسول خدا(ص) نزد قیصر روم بود که او را در اوّل سال هفتم، و یا آخر سال ششم از هجرت در حمص ملاقات کرد... رسول خدا او را به سریه‌‏اى فرستاد و بعد از پیامبر(ص) نیز در جنگ یرموک به عنوان یک فرمانده حضور داشت. او در شام  اقامت گزید و تا خلافت معاویه زنده بود.[2]
مانند آنچه ابن حجر نقل نموده، ابن عبد البر در استیعاب[3] و ابن اثیر جزری در اسد الغابة با این اضافه نقل کرده‌اند: قیصر روم به واسطه دحیه به رسول خدا ایمان آورد، ولی فرماندهان جنگ از ایمان آوردن امتناع نمودند. چون دحیه خبر ایمان قیصر را براى رسول الله آورد، حضرت درباره قیصر دعا کردند و گفتند: اللهم ثَبَّت مُلْکَه. خداوندا پادشاهی او را دوام بخش.[4]
امام صادق(ع) می‌فرماید: أباذر خدمت رسول خدا(ص) آمد و جبرئیل به صورت دحیه‏ کلبى نزد آن‌حضرت بود و با او خلوت کرده بود؛ چون أباذر آنان را دید، از نزد آنها برگشت و نخواست سخن آنها را قطع کند، جبرئیل گفت: یا محمد! این أبوذر بود که به ما گذر کرد و به ما سلام نداد، اگر سلام داده بود پاسخش مى‌‏گفتیم،... اى محمد! این أبوذر را دعایى است معروف نزد اهل آسمان‌ها، از او بپرس، از آن دعا هنگامى که من به آسمان بالا رفتم.هنگامی‌که جبرئیل بالا رفت، أبوذر نزد پیغمبر(ص) آمد و رسول‏ خدا به او فرمود: اى ابوذر! چه چیزی تو را بازداشت از این‌که به ما گذر کردى، سلام کنى؟ گفت: من گمان کردم آن‌که نزد شما است دحیه‏ کلبى است و با او در باره امرى خلوت کردى، فرمود: او جبرئیل بود اى ابوذر، و گفت: اگر به ما سلام کرده بود به او جواب مى‌‏دادیم، و چون أبوذر دانست که او جبرئیل بوده بسیار پشیمان شد که چرا سلام نکرد.[5]
گفتنی است که چنین شباهتی به معنای معصوم دانستن او از هر خطا و اشتباه نیست. به عنوان نمونه ابن عباس در شأن نزول این سخن خدای متعال که می‌فرماید: «وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیها وَ تَرَکُوکَ قائِماً»؛[6]و چون داد و ستد یا سرگرمى‌اى ببینند، بدان سو شتاب مى‏‌آورند و تو را ایستاده رها مى‌‏کنند. گفته است: همانا دحیه کلبی روز جمعه با کاروانی از شام که مواد غذایی همراهشان بود وارد مدینه شدند، پس دحیه طبل‌ها را برای آگاهی مردم و آمدن برای خرید اجناس به صدا در آورد، پس همه پراکنده شدند و به جز امام علی، حسن، حسین، فاطمه(ع)، سلمان، ابوذر، مقداد و صهیب کسی نماند و پیامبر خدا(ص) را در حالی که ایستاده مشغول خواندن خطبه بود، رها نمودند.[7]

---