صبح صادق(فجر صادق) به آن وقت و ساعتی از شبانه روز گفته می‌شود که اولین و با فضیلت‌ترین وقت برای ادای نماز صبح است و صبح کاذب(فجر کاذب) آن لحظه‌ای است که شب به پایان رسیده و برای اولین بار بعد از پایان شب، نور سفیدی در افق(در سمت مشرق) پیدا می‌شود و این سفیدی به شکل گوش گرگ است. در این لحظه، اگر چه شب به پایان رسیده، ولی هنوز وقت نماز صبح نرسیده است(صبح نشده است). به همین جهت به آن صبح کاذب یا فجر کاذب گفته می‌شود. اما در ادامه مقدار سفیدی کم کم گسترش پیدا کرده و در ناحیه‌ی مشرق پراکنده می‌شود و در این موقع می‌توان نماز صبح را بجا آورد؛ زیرا صبح فرا رسیده است. از این جهت به این سفیدی، فجر صادق(صبح صادق) گفته می‌شود.[1]

خلاصه این‌که بین دو فجر چند فرق وجود دارد:

1. فجر کاذب از افق جدا است، در حالی‌که فجر صادق به افق متصل است.
2. فجر کاذب عمودی است، اما فجر صادق افقی است.
3. فجر کاذب هنگام اولین لحظۀ طلوع درخشان است، ولی به مرور از بین می‌رود، در حالی‌که فجر صادق با نور کم طلوع می‌کند و با گذشت زمان پر نور می‌شود.[2]

[1]. طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم، عروة الوثقی، ج 1، ص 388، س 7، دارالتفسیر؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج 1، ص 112، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).

[2]. بروجردی، سید حسین، نهایة التقریر، مقرر، فاظل لنکرانی، محمد، ج 1، ص 152.