در آیات مورد پرسش می‌خوانیم:
«اى پیامبر! مؤمنان را به جنگ [با دشمن] تشویق کن! هر گاه بیست نفر با استقامت از شما باشند، بر دویست نفر غلبه می‌کنند و اگر صد نفر باشند، بر هزار نفر از کسانى که کافر شدند، پیروز می‌گردند چرا که آنها گروهى هستند که نمی‌فهمند!».[1] این آیه شریفه اعلام می‌­دارد که در صورت قوّت قلب کامل مسلمانان، هر یک از آنان توان مقابله و نبرد با ده نفر از دشمن را دارند.
«هم اکنون خداوند به شما تخفیف داد، و دانست که در شما ضعفى است بنا بر این، هر گاه یکصد نفر با استقامت از شما باشند، بر دویست نفر پیروز می‌شوند و اگر یکهزار نفر باشند، بر دو هزار نفر به فرمان خدا غلبه خواهند کرد! و خدا با صابران است!».[2] در این آیه شریفه اشاره شده که؛ در حال حاضر چنین قوّت قلبی میان مسلمانان وجود نداشته، بلکه آنان - با آن‌که همچنان روحیه قوی‌­تری از دشمن دارند - اما رگه‌­هایی از ضعف روحیه نیز در میان آنها مشاهده می­‌شود. به همین دلیل، خداوند بدون آن‌که از مطلب اعلام شده در آیه قبل دست بکشد، تنها تخفیف موّقتی به مسلمانان داده که هر یک از آنها تنها با دو دشمن نبرد کنند.
بر هر فرد منصفی پوشیده نیست که هیچ تضادی میان این دو آیه وجود نداشته، بلکه حکم اولیه، همان تناسب یک به ده است که در آیه 65 اعلام شده، اما حکم ثانویه تناسب یک به دو است که تنها در حالت ضعف روحیه مسلمانان قابل اجرا خواهد بود.

---