جستجوی پیشرفته
بازدید
10233
آخرین بروزرسانی: 1396/06/11
خلاصه پرسش
آیا مردم ایران، سابقه بت‌پرستی هم داشتند؟
پرسش
آیا در میان ایرانیان قبل از پیامبر اسلام(ص)، زرتشت و بعد از آن بت‌پرستی وجود داشته است؟
پاسخ اجمالی
کشور ایران در طول تاریخ و در زمان پادشاهی و حکومت‌های مختلف، از وسعت‌ متفاوتی برخوردار بوده است؛ به‌گونه‌ای که برخی از کشورهای همسایه ایران در زمان کنونی و حتی برخی از کشورهای دورتر، در دوره‌هایی خاص، جزئی از این کشور به شمار می‌رفتند. بنابراین، جهت بحث کردن درباره برخی از ویژگی‌های این کشور باید ابتدا دوره زمانی و وسعت آن‌را تعیین کرد که از فرصت این نوشتار خارج است.
به هر حال؛ برخی از گزارش‌های تاریخی اشاره به بت‌پرستی مناطقی‌ دارند که بخشی از ایران به شمار می‌رفت:
1. «طهمورث که پس از هوشنگ به فرمانروایی رسید، شهر شاپور را در فارس بنا نهاد و آن‌جا ساکن شد. مردم در زمان او بت‌پرست بودند. ولی طهمورث مطیع خدا بود».[1]
2. در زمان ایران باستان و سلطنت سلاطین پیشدادیان، آن‌گاه که حکومت به جمشید رسید(همان کسی که ساختن تختِ جمشید به او نسبت داده شده) و بعد از این‌که قدرت او را مغرور ساخت، ادعای خدایی کرد و دستور داد تا تمثال‌هایی از صورت او بسازند و به مردم دستور داد تا مقابل این تمثال‌ها سجده کنند.[2]
3. شهر بابِل که در عراق کنونی قرار دارد، زمانی توسط حکومت ایران فتح و جزء قلمرو این کشور قرار گرفت و حتی پایتخت ایران تیسفون نیز در همان حوالی قرار داشت. مذهب مردم بابل بر شرک و بت‌پرستی بنا شده بود.[3] بخشی از مبارزات حضرت ابراهیم در مقابله با بت‌پرستی نیز به همین منطقه برمی‌گردد. منطقه عیلام شامل ایالات خوزستان، لرستان، پشت‌کوه، و کوه‌های بختیاری بود از سمت شرق به حکومت پارس می‌رسید و از شمال به راهی که از بابل به همدان می‌رسید ختم می‌شد و غرب به دجله می‌رسید و از جنوب تا بوشهر کشیده شده بود. اهالی این منطقه خود را «انزان سوسونکا» می‌نامیدند. آنها نیز مثل بابلی‌ها بت‌پرست بودند.[4] در برهه‌ای از زمان، مملکت کلده با شهرهای قدیم سومر و دیگر مناطقی که تحت سیطره حکومت سابق بابل بود، توسط ایران تسخیر گردید. از جمله این مناطق، فینیقیه بود. آنها نیز بت‌پرست بودند و در درجه اول بتی به نام «بعل» را می‌پرستیدند.[5]
یکی دیگر از این گزارش‌ها؛ مربوط به دوران حکومت مغولان بر ایران است. طبق این گزارش، بت‌پرستی در این دیار وجود داشت. اما با مسلمان شدن غازان خان، و به دستور او، بت‌خانه‌ها، آتشکده‌ها و دیگر معابد غیر اسلامی، تخریب گردید و همه بت‌ها شکسته شد و بیشتر گروه بخشیان که بت‌پرست بودند را مسلمان کردند.[6]
گفتنی است؛ بت‌پرستی فقط در پرستش سنگ و چوبی که به صورت‌های مختلف تراشیده شده باشند، نیست، بلکه پرستش آتش نیز بت‌پرستی محسوب می‌شود.
با توجه به گزارش‌های فوق، می‌توان گفت که ایران نیز؛ مانند سرزمین‌های دیگر، خالی از بت‌پرستی نبوده است.
 

[1]. ابن اثیر، علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، ج 1، ص 61، بیروت، دار الصادر، 1385ق.
[2]. همان، ص 65؛ سرجان ملکم، تاریخ کامل ایران، ترجمه، حیرت، میرزا اسماعیل، ج ‏1، ص 11 - 12، تهران، افسون، چاپ اول، 1380ش.
[3]. پیرنیا، حسن، تاریخ ایران باستان، ج ‏1، ص 119، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول، 1375ش.
[4]. پیرنیا، حسن، اقبال آشتیانی، عباس، تاریخ ایران از آغاز تا انقراض سلسله قاجاریه، متن‏ایران‌قدیم، ص 19 – 23، تهران، خیام، چاپ نهم، 1380ش.
[5]. تاریخ ایران باستان، ج ‏1، ص 442.
[6]. راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج 2، ص  309 - 310، تهران، نگاه، چاپ دوم، 1382ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها