جستجوی پیشرفته
بازدید
43888
آخرین بروزرسانی: 1395/01/05
خلاصه پرسش
آیا ربا بین پدر و فرزند، زن و شوهر و از غیر مسلمان جایز است؟ چرا؟
پرسش
آیا ربا بین پدر و فرزند، زن و شوهر و از غیر مسلمان ربا گرفتن جایز است؟ چرا و علتش چیست؟
پاسخ اجمالی
روشن است که در اسلام ربا گرفتن و ربا دادن (چه در قرض و چه در معامله)[1] جایز نیست، ولی این قانون در مواردی استثنا شده است. فقها در این زمینه می‌گویند:
" اگر مسلمان از کافرى که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر مى‌توانند از یکدیگر ربا بگیرند." [2]
مستند فتوای فقها در این مسئله وجود روایاتی از اهل بیت(ع) است،[3] ولی در این احادیث، اشاره‌ای به حکمت آن نشده است. ممکن است حکمت این مسئله در آن باشد که آن مفسده‌ای که در ربا بین سایر افراد دیده می‌شود و در برخی احادیث به آن اشاره شده است،[4] در موارد مذکور دیده نمی‌شود؛ چرا که به طور عادی زن و شوهر یا پدر و فرزند، دارای خرج و مخارج مشترک هستند و پرداخت ربا و زیادی بین آنها، نوعی کمک به اقتصاد و معیشت خویشتن است.
مثلاً پدر لازم است در حد توان کمکهای اقتصادی خویش را از فرزند دریغ نکند، حال اگر طی عقد قراردادی قرار شد، مقداری ربا پدر به فرزند بدهد، در حقیقت این امر می‌تواند بخشی از آن کمکها باشد.
درباره ربا گرفتن از کافر غیر ذمی نیز، با توجه به اینکه دولت اسلامی تعهدی در حفظ جان و مال این افراد ندارد، پس گرفتن ربا در قراردادها از آنها دور از ذهن نخواهد بود.
 

[1]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه می‌توانید به نمایه 28505 (مفهوم ربا)‌ در همین سایت مراجعه نمایید.
[2]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌2، ص 215، م 2080، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق؛ آیت الله خویی: (بنا بر احتیاط واجب پدر و فرزند و زن و شوهر نیز نمى‌توانند از یکدیگر ربا بگیرند)؛ آیت الله شبیری زنجانی: (بنا بر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر خود ربا نگیرد، ولی عکس آن ایرادی ندارد).
[3]. ر.ک: ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، ج‏3، ص 278، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم - قم، چاپ: دوم، 1413 ق؛ کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، ج ‏5، ص147، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[4]. جهت آگاهی بیشتر در این زمینه می‌توانید به نمایه‌ 1275 (علت تحریم ربای معاملی) در همین سایت مراجعه نمایید.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • تفسیرهای «مجاهد»، «قتادة» و «زجّاج» را معرفی کنید؟
    14006 تاريخ بزرگان 1391/02/07
    تفسیر مجاهد، اثر ابوالحجاج مجاهد فرزند جبر و یا جبیر مکّى مخزومى از مفسّران تابعین و علماى مسلمان علوم قرآنى است. تفسیر قتاده، اثر  قتادة بن دِعامة معروف به ابوالخطاب سدوسی بصری که نابینا به دنیا آمد؛ او فقیه مردم بصره و ...
  • آیا می‌توانید دعای اویس قرنی را برایم بفرستید و من بتوانم آن را بخوانم؟
    43496 روش شناسی 1391/06/15
    این دعا، آن دعایى است که امیر المؤمنین علی بن ابی­طالب(ع) آن را به اویس قرنى تعلیم نمودند: «وَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ زَیْدٍ عَنْ أُوَیْسٍ الْقَرَنِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) قَالَ‏ مَنْ دَعَا بِهَذِهِ الدَّعَوَاتِ اسْتَجَابَ اللَّهُ لَهُ وَ قَضَى جَمِیعَ حَوَائِجِهِ وَ ...
  • آیا خواندن شعر درست و حق نیز در شب و روز جمعه کراهت دارد؟
    28649 گوناگون 1394/02/23
    شعر و شاعری در بین همه ملت‌ها بخصوص عرب‌زبانان جایگاه رفیعی داشته و دارد. اسلام؛ ضمن تایید چنین فرهنگی، اما سعی دارد تا انسان­ها را از تلف کردن­ وقت و احیاناً گمراه‌کردن مردم به وسیله سرودن اشعار بی‌محتوا یا دروغ، بر‌حذر دارد و این خصلت و هنر ...
  • در مورد قاعده فلسفی «کلّ أزلى لا یمکن أن یفسد» توضیح دهید؟
    921 1401/10/07
    قاعده «کلّ أزلى لا یمکن أن یفسد» را نخستین فیلسوف اسلامى، یعقوب بن اسحاق کندى (متوفى 258 هـ‌ ق) مورد بحث و گفت‌وگو قرار داده و دیگر فلاسفه اسلامی نیز در کتاب‌های خود به آن اشاره نموده‌اند.بیان قاعده و تقریر برهان«ازلى» موجودى را می‌گویند که سابقۀ نیستى ندارد. ...
  • عینیت اسماء با ذات به چه معنا است؟
    15643 صفات ذاتیه 1389/09/06
    یکی از مباحث مهم کلامی، عرفانی، تفسیری و فلسفی بحث اتحادو یا عدم اتحاد اسم با مسمی است. به خاطر اینکه محل نزاع کاملا مشخص نبوده غالباً نزاع های بی حاصل و کشمش های غیر صحیحی در این مسأله پیش آمده است؛ آنهایی که مثل عرفا ...
  • شمشیر ذوالفقار چگونه به‌دست حضرت علی(ع) رسید؟
    25544 گوناگون 1393/11/15
    گرچه در برخی از کتب تاریخی آمده است که شمشیر ذو الفقار، متعلق به یکی از کفار بود و با کشته شدن صاحبش در جنگ بدر، به دست حضرت علی(ع) افتاد و ایشان هم آن‌را به پیامبر اسلام(ص) داد، ولی این نقل‌ها دارای اضطراب است. برخی از این ...
  • برترین اعمال در شب قدر چه عملی است؟
    20018 دستور العمل ها 1393/03/27
    نخست توجه به این نکته لازم است که؛ استفاده از واژه افضل (برترین) در اعمال مستحبی گوناگون، ممکن است این سؤال را در ذهن ایجاد کند که چطور همزمان در کارهای مختلف از این واژه استفاده شده است؛ برای اطلاع از پاسخ آن نمایه برترین عمل مستحبی، ...
  • اگر شخصی معتقد به خداوند و پیامبر (ص) و قرآن کریم باشد، اما در ارتباط با وقایع بعد از پیامبر موضعی اتخاذ نکند، آیا می توان او را مسلمان دانست؟
    6947 کلیات 1388/12/15
    در ارتباط با پرسش شما باید گفت: اگر افرادی به دانسته های خود عمل کرده و در حد امکان، در راه شناخت حقیقت گام بردارند، اما به هر دلیلی نتوانند به نتیجه ای کلی و قطعی در ارتباط با تمام مسائل مورد ...
  • مرز بین غیبت و انتقاد از مسئولین چیست؟
    25636 گناه و رذائل اخلاقی 1389/06/03
    غیبت، عبارت است از سخن گفتن پشت سر مردم، به نحوی که اگر غیبت شونده آن را بشنود ناراحت شود.اما آنچه از بررسی مجموعه دلایل مرتبط با غیبت به دست می آید، آن است که غیبت در مسائل شخصی آن هم مربوط به مطالبی است که موجب ناراحتی غیبت ...
  • چرا عده‌ای از نعمت عمر بیشتری برای تکامل عقلی و معنوی(اطاعت خدا) برخوردارند؟!
    12773 حدیث 1386/05/09
    عمر و زندگى دنیوى - و به طور کلى همه‏‌ى نعمت‌‏هاى دنیایى - دو جنبه دارند. بدین معنا که اگر تحت لواى ایمان و هدایت قرآن و عترت(‏ع) قرار گیرند، ارزش‌‌مند و سعادت آفرین‌اند، و اگر از ارزش‌‏هاى الاهى تهى باشند، وزر و وبال دو سرا خواهند بود؛ ...

پربازدیدترین ها