در عرف کنونی مردم، به کسانی که نسلشان به یکی از ائمه معصومین(ع) می‌رسد که در نهایت به حضرت زهرا(س) و پیامبر(ص) منتهی می‌شود «سیّد» گفته می‌شود. این اصطلاح در منطقه حجاز به نام «شریف» و جمع آن «شرفاء» به کار می‌رفته است. این شرافت که به واسطه نسبت با اهل بیت به دست آمده، امر غیر اکتسابی است که برخی احکام فقهی مانند مجاز نبودن دریافت زکات از غیر سیّد را دارد. اما عنوان «بنی‌هاشم» به فرزندان هاشم اطلاق می‌شود که در مقابل آن فرزندان برادر او «امیه» قرار دارند. جایگاه فرزندان هاشم، به شرافت و بزرگی هاشم برمی‌گردد. این امر نیز برای فرزندان او امری غیر اکتسابی است و احکام خاصی همچون امکان پرداخت خمس به این افراد برای خود دارند. از این رو می‌توان سرمنشأ این سیادت که از هاشم شروع شده، امر الهی دانست که عامل آن، ویژگی‌های فردی شخص هاشم بوده است.[1]
با تمام آنچه گفته شد، نباید تصور کرد که نه بنو هاشم و نه در محدوده کوچک‌تر فرزندان پیامبر(ص)، دارای کرامتی ذاتی شده‌اند که هر خصلت ناپسندی نیز نخواهد توانست تا آن را لکه‌دار کند، زیرا تمام انسان‌ها گرچه به تصریح قرآن، از نوعی کرامت برخوردارند، اما باید در صحنه امتحان الهی پیروز شوند تا کرامتشان محفوظ باشد.

---