جستجوی پیشرفته
بازدید
17752
آخرین بروزرسانی: 1396/04/30
خلاصه پرسش
آیا رباخواری گناهی بزرگ‌تر از زنای با محارم است؟
پرسش
لطفاً در مورد حرام بودن ربا، بویژه مقایسه آن با زنای با محارم توضیح دهید.
پاسخ اجمالی
یکی از گناهان کبیره‌ای که در قرآن کریم[1] و روایات به مجازات‌های شدیدی درباره آن اشاره شده است، رباخواری است.
در برخی روایات، پیشوایان معصوم دین؛ ربا را - با آن‌که حد و مجازات جسمی مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده -  بدتر از زنای با محارم اعلام کرده‌اند:
1. پیامبر اکرم(ص) در سخنانی به حضرت علی(ع) فرمود: «در ربا هفتاد گناه است که آسان‌ترین آنها مانند زنا با محارم در خانه خدا است. یک درهم ربا در نزد خداوند بزرگ‌تر است از هفتاد بار زنا با محارم در خانه خدا».[2]
2. امام باقر(ع) فرمود: «یک درهم ربا نزد خداوند بدتر از چهل بار زنا کردن است».[3]
امّا چرا ربا در مقایسه با اعمال منافى عفّت قرار گرفته و حتی از آنها بدتر شمرده شده است؟
ممکن است از این نظر باشد که رباخوارى یکى از عوامل اصلى فقر و اختلاف‏ طبقاتى است و می‌دانیم یکى از علل فحشاء، فقر و فشار اقتصادى است که سبب شکست جوانان در تشکیل خانواده و کشانیده شدن آنها به فساد است. اگر ریشه فقر خشکانیده شود لا اقل بخش مهمّى از فحشاء و فساد اخلاقى از میان خواهد رفت، آنها که مقدّمات فقر را در جامعه فراهم می‌سازند در فساد و انحرافات اخلاقى آن شریک و سهیم‌اند، و عمل آنها گاه با چندین بار عمل منافى عفّت برابرى می‌کند.[4]
 شاید خوردن مال حرام، بنیادی برای کارهای حرامی نظیر زنا باشد. به دیگر سخن؛ نقش سلامت جسم از هر جهت چه در قسمت بهداشت ظاهرى غذا و چه در جهت حلال بودن آن در فراهم آوردن فضایل اخلاقی عمده‌ترین نقش است، و بهداشت و سلامت جسم براى ایجاد نیروى «خودنگه‌دارى و خویشتن‌دارى» و تقوا از علل مهمّ است، و تا انسان از سلامت جسم و غذاى حلال برخوردار نباشد، نمی‌تواند به مبارزه با دشمنان درونى و برونى برخیزد؛ لذا به سوی گناهانی مانند زنا کشانده می‌شود.
بنابراین، این دسته از روایات به روشنى و با صراحت و با تأکیدهاى متعدّد دلالت بر تحریم ربا دارند، و آن‌را همردیف بزرگ‌ترین گناهان از نظر اسلام می‌شمرد (تا حدّ زناى با محارم و حتّى فراتر)، و با توجّه به گستردگى این روایات و لحن
شدید آنها اگر دلیلى بر حرمت ربا جز این گروه از روایات نبود کافى به نظر می‌رسید.
در همین راستا از نظر عمل هر چند میان انحرافات جنسى قوم لوط و انحرافات اقتصادى قوم شعیب، ظاهراً فرق بسیار بود، ولى هر دو در تولید فساد، در جامعه و به هم ریختن نظام اجتماعى و از میان بردن فضایل اخلاقى و اشاعه فساد با هم شباهت دارند.[5]
 

[1]. آل عمران، 130؛ بقره، 278 و 279.
[2]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق: غفاری، علی اکبر، ج ‏4، ص 367، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
[3]. اشعری قمی، احمد بن محمد بن عیسی، النوادر، ص 162، قم، مدرسة الإمام المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، چاپ اول، 1408ق.
[4]. مکارم شیرازى، ناصر، ربا و بانکدارى اسلامى، ص 22 - 23، قم، مدرسة الامام على بن ابی‌طالب(ع)، چاپ اول، 1380ش.
[5]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏9، ص 210، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا اگر در دهانم خونی ایجاد شود، روزه‌ام باطل می‌شود؟
    27908 خوردن و آشامیدن 1392/04/23
    چنانچه خون دهان عمداً از گلو پایین نرود، روزه باطل نمی‌شود.[1] ولی اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه‌اش باطل است و فرقى نمی‌کند که در فرو بردن آن ضرورتی باشد یا خیر. بلى، در صورتی‌که ضرورت ایجاب کند، کفّاره ندارد.
  • دلیل روایی وحدت ولی فقیه چیست؟
    10333 System 1389/01/22
    در پاسخ باید گفت: وحدت ولی فقیه از ادله و روایات اثبات ولایت فقیه، استفاده نمی شود. این روایات تنها به ارائۀ معیارها بسنده می کند و به وحدت و یا تعدد ولی فقیه، اشاره ای ندارد، بلکه هر دو گزینۀ وحدت و تعدد ولی فقیه، می ...
  • لطفا تفسیر آیات ابتدایی سوره انشراح را بیان کنید؟
    612 تفسیر 1403/03/05
    آیات ابتدایی سوره انشراح شامل بیان برکاتی است که شامل حال پیامبر اسلام(ص) شد، و پایان آن نیز توصیه‌هایی به آن‌حضرت است.«أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ»؛آیا ما سینه‌ات را گشاده نساختیم؟منظور آیه از «شرح صدر» در این آیه، باز شدن و گستردگى سینه رسول خدا(ص) به نور ...
  • آیا نماز در کربلا مثل نماز در مکه به صورت کامل خوانده می شود؟
    84568 Laws and Jurisprudence 1390/02/19
    در ارتباط با تمام و یا شکسته ­بودن نماز در حرم امام حسین (ع) باید گفت:مسافر مى‏تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر (ص) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد در جایى که اول جزء این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه ...
  • اعلام هفت تن از آیات عظام از طرف جامعه مدرسین به چه معنا است؟
    13937 Laws and Jurisprudence 1388/12/16
    از جمله شرایط مرجع تقلید این است که از نظر علمی از سایر مجتهدان زمان خود، بالاتر باشد و با وجود مجتهد اعلم، نمی­توان از مجتهد غیر اعلم تقلید کرد. و این در صورتی است که فاصله بین مجتهد اعلم و مجتهد غیر اعلم به قدری زیاد باشد که در ...
  • کلمه‌ی قلب در قرآن چند بار و در چه سوره‌هایی آمده، و معانی آن چیست؟
    82043 تفسیر 1391/11/01
    با بررسی تمام مواردی که در قرآن، مفهوم قلب و معانی مشابه آن به کار رفته است، چنین به دست می‌آید که بی‌گمان مفهوم «قلب»، در برخی آیات، در مورد قلب روحانی و معنوی، یعنی «روح و نفس» انسان استعمال شده است. اما در مورد آیات دیگری که گاه ...
  • حشر انسان هایی که خارج از زمین مثلا کره ماه فوت می کنند چگونه است؟
    15859 معاد و قیامت 1390/06/15
    در مورد حشرِ فردی که خارج از زمین بمیرد باید توجه داشت که ارض محشر تفاوتهای عمده ای با تصور ما از زمین دارد بلکه در آغاز قیامت زمین به غیر این زمین تبدیل شده و تغییر و ...
  • آیا دود کردن اسفند برای جلوگیری از چشم زخم، سند دینی دارد؟
    181331 Laws and Jurisprudence 1388/05/03
    برای درک برخی از حقایق و واقعیات، علم و عقل بشری ناتوان است. چشم زخم یکی از این پدیده­ها است که دست کم تا به امروز، عقل و علم بشری نتوانسته آن را اثبات کند هم چنان که دلیلی بر ردٌ و نفی آن ...
  • معنای اطاعت از ولی فقیه چیست؟
    12042 System 1389/06/28
    پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است:اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن صادر کند، بر همگان حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود شخص این فقیه، عمل به آن حکم لازم است و این امر همان اطاعت از ولی فقیه ...
  • در روایات؛ هنگام سحر و افطار قرائت کدام سوره سفارش شده است؟
    23953 حدیث 1393/04/26
    در روایتی از امام صادق(ع) به خواندن سوره قدر(انا انزلناه فی لیلة القدر) در وقت سحر و افطار سفارش شده است: «مؤمن روزه‌داری نیست که وقت سحر و افطار "انا انزلناه" را بخواند مگر آن‌که در بین آن دو وقت مانند کسی است که در راه خداوند، در ...

پربازدیدترین ها