«تراویح» جمع «تَرویحه»، به معنای استراحت است که متضمن معنای نشستن است. در نمازهای نافله شب‌های ماه رمضان، به دلیل طولانی بودن قیام‌های این نمازها، بعد از هر چهار رکعت نماز به استراحت می‌پردازند. از این‌رو، به هر چهار رکعت این نماز یک ترویحه گفته می‌شود که در مجموع به کل این نمازها، تراویح می‌گویند.[1] در برخی موارد این زمان استراحت مغتنم شمرده شده و سخنرانان برای نمازگزاران مطالب دینی ارائه می‌دهند.
اکثر فقهای اهل‌سنت گفته‌اند که این نمازها باید به صورت دو رکعتی خوانده شوند. همچنین مستحب است که به گونه‌ای قرائت این نمازها انجام شود که در طول این ماه، یک ختم قرآن صورت گرفته باشد. تعداد رکعات این نماز به عدد خاصی منحصر نشده است؛ بلکه طبق نظرات مختلفی، بین یازده رکعت تا چهل و هفت رکعت متغیّر است. برخی در تبیین این اختلاف گفته‌اند: اگر قیام نمازها طولانی بود، یازده یا سیزده رکعت خوانده شود و اگر مدت قیام کوتاه بود، به تعداد رکعات افزوده می‌شود.[2] اما اکثر فقها قائل‌اند که تعداد رکعات نماز تراویح بدون احتساب سه رکعت نماز وتر (شفع و وتر) بیست رکعت است که با احتساب این سه رکعت به بیست و سه رکعت می‌رسد.[3]
ممزوج کردن نماز تراویح با نماز شب در تعیین تعداد رکعات این نماز، نشان می‌دهد که نماز تراویح یک ماهیت جداگانه‌ای از نماز شب و نمازهای نافله شب‌های ماه مبارک رمضان ندارد؛ از این‌رو، در منابع حدیثی اهل‌سنت، در باب نماز تراویح، جهت بیان استحباب و ترغیب به این نماز، به روایتی که درباره ثواب مطلق بجا آوردن نماز در شب‌های ماه رمضان بوده، استناد شده است.[4]
با توجه به این‌که نماز تراویح متشکل از نماز شب به اضافه چند رکعت دیگر نماز نافله است، اگر معتقد به مأثور بودن شکل خاصی نباشیم، می‌توان اصل استحباب آن‌را پذیرفت که علاوه بر نوافل شب، به تعداد دلخواه، نافله دو رکعتی بخواند و میزان خواندن قرآن در هر رکعت نیز به انتخاب خود شخص باشد. آنچه که درباره این نماز از معصومین نهی شده، برگزار کردن آن به جماعت است؛[5] امام رضا(ع) فرمود: «خواندن نماز تراویح به صورت جماعت جایز نیست».[6]

---