لطفا صبرکنید
بازدید
8447
8447
آخرین بروزرسانی:
1397/04/13
کد سایت
fa78947
کد بایگانی
96395
نمایه
فرق بین واژگان «غبن»، «ضرر» و «خسران»
طبقه بندی موضوعی
لغت شناسی
اصطلاحات
خسران ، خاسر ، خسارت
گروه بندی اصطلاحات
سرفصلهای قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
واژگان «غبن»، «ضرر» و «خسران» چه تفاوتی با هم دارند؟
پرسش
فرق بین «غبن» و «ضرر» و «خسران» چیست؟
پاسخ اجمالی
معنای این سه واژه نزدیک به هم است، البته با مقداری تفاوت:
1. واژه غبن: الغَبْنُ، بالتسکین، فی البیع، و الغَبَنُ، بالتحریک، فی الرأْی. و غَبِنْتَ رأْیَک أَی نَسِیته و ضَیَّعْته؛[1] «غَبْن» به سکون «باء» در خرید و فروش مورد استفاده قرار میگیرد که به فارسی به معنای گول زدن میباشد، خواه این کار به کمتر از قیمت واقعی و یا بیشتر از آن تحقق پیدا کند. و «غَبَن» با فتح «باء» در مورد رأی و نظر کاربرد دارد، وقتی به کسی میگویی نظرت مغبون است؛ یعنی آنرا به فراموشی سپردی و تباهش ساختی.
2. واژه ضرر: این واژه اگر به فتح ضاد (ضَرر) استعمال شود کاربردش در مقابل نفع است، و از اسمای خدا «النافع الضار» شمرده شده است؛ یعنی خداوند به هر کس از بندگان که بخواهد نفع رساننده و هر کس را که بخواهد ضرر میرساند. و اگر به ضم ضاد (الضُّرّ) استعمال شود به معنای بدحالی و ابتلا است، چنانکه خداوند میفرماید: "وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ الضُّرُّ دَعانا لِجَنْبِه"؛[2] و چون انسان را سختى و زیان رسد ما را (در همه حال) به پهلو خفته یا نشسته یا ایستاده مىخواند.
3. خسران: «خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آنرا به معنای هلاکت گرفتهاند، از آن جهت بوده که نتیجه کمبود و نقصان، هلاکت و تباهی است.[3]
با توجه به معانی این واژگان، و نتیجهای که بر آن مترتب میشود استعمال ضرر، غبن و خسران به جای هم تأثیر چندانی در معنا نخواهد گذاشت؛ زیرا کسی که متضرر و یا مغبون شده، در حقیقت در او کاستی و نقصانی پدید آمده است. بنابراین به او خاسر نیز میتوانیم بگوییم، و یا بر عکس کسی که خاسر است مغبون و متضرر نیز میباشد.
1. واژه غبن: الغَبْنُ، بالتسکین، فی البیع، و الغَبَنُ، بالتحریک، فی الرأْی. و غَبِنْتَ رأْیَک أَی نَسِیته و ضَیَّعْته؛[1] «غَبْن» به سکون «باء» در خرید و فروش مورد استفاده قرار میگیرد که به فارسی به معنای گول زدن میباشد، خواه این کار به کمتر از قیمت واقعی و یا بیشتر از آن تحقق پیدا کند. و «غَبَن» با فتح «باء» در مورد رأی و نظر کاربرد دارد، وقتی به کسی میگویی نظرت مغبون است؛ یعنی آنرا به فراموشی سپردی و تباهش ساختی.
2. واژه ضرر: این واژه اگر به فتح ضاد (ضَرر) استعمال شود کاربردش در مقابل نفع است، و از اسمای خدا «النافع الضار» شمرده شده است؛ یعنی خداوند به هر کس از بندگان که بخواهد نفع رساننده و هر کس را که بخواهد ضرر میرساند. و اگر به ضم ضاد (الضُّرّ) استعمال شود به معنای بدحالی و ابتلا است، چنانکه خداوند میفرماید: "وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ الضُّرُّ دَعانا لِجَنْبِه"؛[2] و چون انسان را سختى و زیان رسد ما را (در همه حال) به پهلو خفته یا نشسته یا ایستاده مىخواند.
3. خسران: «خسر» و «خسران» به معنای هلاکت و گمراهی است. معنای اصلی آن کمی و نقصان است، و اگر آنرا به معنای هلاکت گرفتهاند، از آن جهت بوده که نتیجه کمبود و نقصان، هلاکت و تباهی است.[3]
با توجه به معانی این واژگان، و نتیجهای که بر آن مترتب میشود استعمال ضرر، غبن و خسران به جای هم تأثیر چندانی در معنا نخواهد گذاشت؛ زیرا کسی که متضرر و یا مغبون شده، در حقیقت در او کاستی و نقصانی پدید آمده است. بنابراین به او خاسر نیز میتوانیم بگوییم، و یا بر عکس کسی که خاسر است مغبون و متضرر نیز میباشد.
نظرات