جستجوی پیشرفته
بازدید
10044
آخرین بروزرسانی: 1398/05/13
خلاصه پرسش
آیا محتوای صحف حضرت آدم، شیث و ادریس(ع) در منابع معتبر وجود دارد؟
پرسش
لطفاً محتوای صحف حضرت آدم، شیث و ادریس(ع) را بیان فرمایید؟
پاسخ اجمالی
محتوای کامل کتابهای پیامبران گذشته - بویژه پیامبران اولیه - در دسترس نیست،[1] اما با توجه اینکه قرآن تصدیق کننده کتابهای پیشین است: «نَزَّلَ عَلَیک الْکتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَینَ یدَیهِ وَ أَنْزَلَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجیلَ»؛[2]
خداوند قرآن را که مؤید آنچه [از کتابهاى آسمانى‏] پیش از خود میباشد، به حق بر تو نازل کرد، و تورات و انجیل را نیز در گذشته نازل کرده بود.
از اینرو - و با توجه به خاتمیت دین اسلام - میتوان گفت؛ هر آنچه از معارف کلیدی و آموزههای مورد نیاز بشر در کتب آسمانی پیامبران گذشته وجود داشت، در قرآن نیز مطرح شده است.[3]
البته در برخی گزارشها و روایات، به برخی از فرازهای کتابهای آسمانی گذشته اشاره شد که در مورد صحف حضرت آدم، شیث و ادریس(ع) است. برخی گزارشها از این قرارند که البته هرکدامشان باید از لحاظ سند و محتوا مورد بررسی قرار گرفته و در این مقال تنها به نقل آن بسنده میکنیم.
صحف حضرت آدم(ع)
گزارش شده که خداوند بر حضرت آدم(ع) بیست و یک صحیفه نازل کرد که در آن علاوه بر احکامی مانند حرمت مردار، خون و گوشت خوک،[4] به مقام و منزلت پیامبر اسلام(ص) و اهلبیت(ع) نیز اشاره شده است:
«... بندگانم را براى عبادتم خلق کردم و آنها را با دلیل و برهان خود ملزم نمودم. آگاه باشید که من میان آنها پیامبرانم را میفرستم و کتاب‌‌هایم را فرود میآورم. این کار را به طور قطع از ابتداى اولین بشر تا احمد، پیامبر و خاتم انبیاء ادامه میدهم. او کسى است که درود و رحمتم را بر او میفرستم و برکات خود را در قلب او جاى میدهم. به وسیله او انبیاء و رهبران را تکمیل میکنم. آدم گفت: این رسولان چه کسانی هستند و این احمدى که او را دارای چنان مقام و شخصیتی نمودى، کیست؟ خدا فرمود: همه از ذریه‏ تو هستند. احمد آخرین آنها و وارث ایشان است...».[5]
همچنین نقلی وجود دارد که در کتاب آدم غیر از حروف مقطعه و رمزی حرف دیگری وجود نداشت.[6]
محتویات صحف حضرت شیث(ع)[7]
در ارتباط با کتاب نازل شده بر حضرت شیث(ع) نیز روایاتی وجود دارد که ناظر به وجود مطالبی در این کتاب است:
1. نام پیامبر اسلام(ص): که نام حضرتشان در صحف حضرت شیث(ع) «طالیثا» و صحف حضرت ادریس(ع) «بهائیل» نام دارد.[8]
2. نام امام علی(ع): اسم حضرتشان در صحف‏ حضرت شیث‏ و إدریس(ع) «مبین» نام دارد.[9]
3. مقام اهل بیت(ع): در کتاب شیث(ع) آمده است که خدا به ایشان اینگونه خطاب میکند: «ای کسی که نبوت خود را به او بخشیده‌‌ام؛ پیامبر(ص) و وصی او علی مرتضی را دوست داشته باش که آنان را بر همه مردم برتری داده‌‌ و به آنان کرامت بخشیدم. اگر محمد(ص) نبود، پدر تو آدم(ع) و مادرت حواء(س) را نمیآفریدم و هیچ چیز را خلق نمیکردم، اما به خاطر بزرگی حضرت محمد(ص) او را آفریده و نام محمد(ص) را در کتابهای خود آورده و همه چیز را برای او و اهلبیتش آفریدم. پس آنان کشتی نجات هستند، کسی که بر این کشتی سوار شود، نجات پیدا میکند و کسی که از آن دور شود، گمراه میگردد».[10]
همچنین پس از فتح مکه پیامبر نامه‏هایى را براى نصاراى نجران نوشت. آنها برای مشورت به نزد ابوحارثه(اسقف اول) رفتند. او صحف حضرت شیث(ع) را برای آنها خواند:
«من عزیز و حکیم و رحمان و رحیم هستم و مهربانى میکنم و میبخشم. رحمتم بر خشم و عفوم بر مجازات سبقت گرفته است. بندگانم را براى عبادتم آفریدم و آنها را با دلیل و برهان خود ملزم نمودم. آگاه باشید که من میان آنها پیامبرانم را میفرستم و کتابهایم را نازل میکنم. این کار را به طور قطع از ابتداى اولین بشر تا خاتم انبیاء(ص) ادامه میدهم. او کسى است که درود و رحمت خودم را بر او مى‏فرستم و در قلبش برکاتم را جاى میدهم و به وسیله او انبیاء و رهبران را تکمیل میکنم.... خدا به حضرت آدم(ع) فرمود که بعد از خلقت انسان توجهى به دل برگزیدگان از پیامبرانم نمودم. در میان آنها مطیع‏تر و مهربان‏تر براى مردم از حضرت محمد(ص) ندیدم. او را به علم خود انتخاب کردم و نامش را با نام خود بالا بردم. بعد دلهاى اهلبیت او را که پس از او داراى مزایاى قلبى پیامبر بودند را نیز به او ملحق‏ نمودم و وارث کتاب و وحى خود و پایه‏هاى حکمت و نور خویش قرار دادم و سوگند یاد کردم هرگز کسی که موحّد باشد و به ریسمان ولایت و محبت آنها چنگ بزند را عذاب نکنم...».[11]
محتوای صحف حضرت ادریس(ع)
همچنین گزارش شده که در کتاب حضرت ادریس[12] علاوه بر احکام و حدود،[13] برخی مطالب دیگر نیز وجود دارد:
1. ظهور منجی در آخر الزمان: وقتى شیطان به خدا گفت: مرا تا روز رستاخیز مهلت بده. خدا به او فرمود: تو را تا روزى که وقت آن معلوم است مهلت میدهم. در آنروز، زمین را از کفر و شرک و گناهان پاک میگردانم. مردانى را براى زندگى در آن روز بر مىگزینم که دلهاى آنها را براى ایمان و درون آنها را با پرهیزکارى و اخلاص و یقین و تقوى و فروتنى و راستى و بردبارى و استقامت در امر دین و وفا و زهد در دنیا، و میل به آنچه من به آنها میدهم، امتحان کردهام. آنها مرا عبادت میکنند، و به من شرک نمیورزند. نمازها را در اوقات مخصوص به آن بپا میکنند، و زکات مال خود را میپردازند و امر به معروف و نهى از منکر میکنند. در آن زمان امانتدارى را در روى زمین برقرار میسازم که هرگز چیزى تلف نشود، و کسى از چیزى نترسد... .[14]
2. دلیل گزینش اوقات نماز: مدت اقامت حضرت آدم(ع) و همسرش در آن باغ، پنج ساعت از آنروز بود.[15] پس خدا به حضرت آدم فرمود بهترین ساعات روز، ظهر است؛ یعنی وقتی است که تو و همسرت را به آن باغ وارد کردم و شما در آن ساعت تسبیح مرا گفتید و آن در روز جمعه و بهترین روز هفته بود و من تسبیح شما را نماز اولی نامیدم. بعد از آن در وقت عصر شما را به روی زمین آوردم و در آن ساعت شما تسبیح مرا گفتید. لذا من هم این تسبیح شما را نماز عصر نامیدم. سپس آفتاب غروب کرد و در آن لحظه شما نماز خواندید و من آن را نماز مغرب نامیدم. سپس بعد از تاریک شدن هوا به یاد من نشستید و من آن را نماز عشا قرار دادم...».[16]
3. گزارش شده که داستان برخی از بخشهای حضرت آدم(ع)،[17] چگونگی بنا کردن خانه کعبه و به جا آوردن حج،[18] داستان هابیل و قابیل[19] وصیت به شیث[20] نیز در کتاب ادریس ذکر شده است‏.[21]
در پایان مجدداً تأکید میشود آنچه نگاشته شد، تنها گردآوری برخی گزارشها در این زمینه بوده و مانند هر موضوع دیگر، روایات آن باید به صورت جداگانه مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند.
 

[2]. آل عمران 3.
[4]. مقدسی، مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، ج 3، ص 2، بیجا، مکتبة الثقافة الدینیة، بور سعید، بیتا.
[5]. سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 1، ص 506، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1409ق؛ «پذیرش توبه آدم(ع) بهواسطه انوار محمد و آل محمد»، 95379؛ «مدرک دعای یا حمید بحق محمد(تفسیر کلمات در آیه فتلقی)»، 67125.
[6]. البدء و التاریخ، ج 3، ص 2.
[8]. ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع) ، ج 1، ص 152، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق؛ «نام پیامبر در آسمان ها »، 15241.
[9]. خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایة الکبری، ص 92، بیروت، البلاغ، 1419ق؛ «نام امام علی(ع) و پیامبر اسلام(ص) در کتاب مقدس »، 32964.
[10]. دیلمی، حسن بن محمد، غرر الأخبار و درر الآثار فی مناقب أبی الأئمة الأطهار(ع)، محقق، مصحح، ضیغم، اسماعیل، ص 199 – 200، قم، دلیل ما، چاپ اول، 1427ق؛ «امام حسین چراغ هدایت و کشتی نجات»، ؛ «نام مبارک پنج تن بر روی میخ کشتی حضرت نوح (ع)»، 16807.
[11]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 26، ص 310 – 315، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق؛ «مقام و منزلت اهل بیت پیامبر(ص) در روز قیامت »، 74240.
[13]. ابن طاووس، علی بن موسی، سعد السعود للنفوس منضود، ص 37، قم، دار الذخائر، چاپ اول، بیتا؛ بحار الانوار، ج ‏11، ص 257.
[14]. سعد السعود للنفوس منضود، ص 34 – 36؛ بحار الانوار، ج ‏15، ص 239 – 240؛ «آشنایی با مؤمنین واقعی »، 802؛ «صفات مؤمن واقعی»، 59803؛ «مشخصات و ویژگی های شیعه»، 287.
[21]. بحار الانوار، ج ‏11، ص 197.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا اگر در دهانم خونی ایجاد شود، روزه‌ام باطل می‌شود؟
    27908 خوردن و آشامیدن 1392/04/23
    چنانچه خون دهان عمداً از گلو پایین نرود، روزه باطل نمی‌شود.[1] ولی اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه‌اش باطل است و فرقى نمی‌کند که در فرو بردن آن ضرورتی باشد یا خیر. بلى، در صورتی‌که ضرورت ایجاب کند، کفّاره ندارد.
  • دلیل روایی وحدت ولی فقیه چیست؟
    10333 System 1389/01/22
    در پاسخ باید گفت: وحدت ولی فقیه از ادله و روایات اثبات ولایت فقیه، استفاده نمی شود. این روایات تنها به ارائۀ معیارها بسنده می کند و به وحدت و یا تعدد ولی فقیه، اشاره ای ندارد، بلکه هر دو گزینۀ وحدت و تعدد ولی فقیه، می ...
  • لطفا تفسیر آیات ابتدایی سوره انشراح را بیان کنید؟
    612 تفسیر 1403/03/05
    آیات ابتدایی سوره انشراح شامل بیان برکاتی است که شامل حال پیامبر اسلام(ص) شد، و پایان آن نیز توصیه‌هایی به آن‌حضرت است.«أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ»؛آیا ما سینه‌ات را گشاده نساختیم؟منظور آیه از «شرح صدر» در این آیه، باز شدن و گستردگى سینه رسول خدا(ص) به نور ...
  • آیا نماز در کربلا مثل نماز در مکه به صورت کامل خوانده می شود؟
    84568 Laws and Jurisprudence 1390/02/19
    در ارتباط با تمام و یا شکسته ­بودن نماز در حرم امام حسین (ع) باید گفت:مسافر مى‏تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر (ص) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد در جایى که اول جزء این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه ...
  • اعلام هفت تن از آیات عظام از طرف جامعه مدرسین به چه معنا است؟
    13937 Laws and Jurisprudence 1388/12/16
    از جمله شرایط مرجع تقلید این است که از نظر علمی از سایر مجتهدان زمان خود، بالاتر باشد و با وجود مجتهد اعلم، نمی­توان از مجتهد غیر اعلم تقلید کرد. و این در صورتی است که فاصله بین مجتهد اعلم و مجتهد غیر اعلم به قدری زیاد باشد که در ...
  • کلمه‌ی قلب در قرآن چند بار و در چه سوره‌هایی آمده، و معانی آن چیست؟
    82043 تفسیر 1391/11/01
    با بررسی تمام مواردی که در قرآن، مفهوم قلب و معانی مشابه آن به کار رفته است، چنین به دست می‌آید که بی‌گمان مفهوم «قلب»، در برخی آیات، در مورد قلب روحانی و معنوی، یعنی «روح و نفس» انسان استعمال شده است. اما در مورد آیات دیگری که گاه ...
  • حشر انسان هایی که خارج از زمین مثلا کره ماه فوت می کنند چگونه است؟
    15859 معاد و قیامت 1390/06/15
    در مورد حشرِ فردی که خارج از زمین بمیرد باید توجه داشت که ارض محشر تفاوتهای عمده ای با تصور ما از زمین دارد بلکه در آغاز قیامت زمین به غیر این زمین تبدیل شده و تغییر و ...
  • آیا دود کردن اسفند برای جلوگیری از چشم زخم، سند دینی دارد؟
    181331 Laws and Jurisprudence 1388/05/03
    برای درک برخی از حقایق و واقعیات، علم و عقل بشری ناتوان است. چشم زخم یکی از این پدیده­ها است که دست کم تا به امروز، عقل و علم بشری نتوانسته آن را اثبات کند هم چنان که دلیلی بر ردٌ و نفی آن ...
  • معنای اطاعت از ولی فقیه چیست؟
    12042 System 1389/06/28
    پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است:اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن صادر کند، بر همگان حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود شخص این فقیه، عمل به آن حکم لازم است و این امر همان اطاعت از ولی فقیه ...
  • در روایات؛ هنگام سحر و افطار قرائت کدام سوره سفارش شده است؟
    23953 حدیث 1393/04/26
    در روایتی از امام صادق(ع) به خواندن سوره قدر(انا انزلناه فی لیلة القدر) در وقت سحر و افطار سفارش شده است: «مؤمن روزه‌داری نیست که وقت سحر و افطار "انا انزلناه" را بخواند مگر آن‌که در بین آن دو وقت مانند کسی است که در راه خداوند، در ...

پربازدیدترین ها