لطفا صبرکنید
9175
- اشتراک گذاری
سنت (اعم از قول و فعل و تقریر معصوم) تنها یکی از منابع استخراج احکام فقهی است، نظر معروف شیعه این است که منابع استخراج احکام، چهار چیز است: قرآن، سنت، اجماع و عقل. با توجه به این که خداوند امامت ائمه (ع) را به صورت مطلق تعیین کرده است لذا قول و فعل و تقریر معصوم در تمامی زمان ها حجیت دارد، سخن از اثبات حجیت اصل خبر به اثبات امامت بر می گردد؛ چرا که با اثبات امامت، حجیت سخن امام هم طبیعتاً اثبات می شود، و اثبات امامت هم از مباحث علم کلام است نه فقه، و علما و مجتهدین در علم کلام به طور مبسوط به این بحث ها می پردازند و در پایه های تحصیلی حوزه نیز دروسی با عنوان کلام قرار داده شده است.
توجه به این نکته ضروری است که سنت (اعم از قول و فعل و تقریر معصوم) تنها یکی از منابع استخراج احکام فقهی است. نظر معروف شیعه این است که منابع استخراج احکام چهار چیز است: قرآن، سنت، اجماع و عقل؛ [1] لذا هیچ مجتهد و فقیهی حجیت قول معصوم را بدون حجیت قرآن نپذیرفته است، با این توضیح گفتنی است که اصل این است که سنت معصومین مانند قرآن در تمامی زمان ها حجت و واجب الاطاعة است، مگر در مواردی که خود معصوم دوره زمانی، و یا موضوع خاصی را مد نظر قرار داده باشد. بحث از حجیت اصل خبر معصوم بر می گردد به اثبات نبوت پیامبر (ص) و امامت ائمه (ع)؛ چرا که هرگاه نبوت و امامت آنان اثبات شود، از آن جایی که خداوند اطاعت از نبی و امام را واجب شمرده است، سخن و فعلشان نیز حجت خواهد بود.
گفتنی است که اثبات نبوت و امامت جایگاهش در علم کلام است نه فقه؛ چرا که فقه به بررسی احکام عملی مکلفین و استخراج آنها از منابع مربوطه می پردازد و اثبات اموری؛ مانند توحید، نبوت و امامت که از سنخ احکام عملی نیستند، مرتبط با علم کلام است.
علما و مجتهدین در علم کلام بسیار دقیق و مبسوط به مطالعه می پردازند، و از آن جایی که یکی از سرفصل های اصلی در تمامی کتب کلامی اثبات نبوت و امامت ائمه (ع) می باشد مجتهدین کاملا به بررسی این مسئله پرداخته و شبهات پیرامون آن را جواب داده اند.
مباحث علم کلام با عناوین درسی متفاوتی در اکثر سال های تحصیلی طلاب و حوزویان تدریس می شود، از جمله این دروس می توان به آموزش عقاید(مصباح یزدی)، بدایة المعارف(سیدمحسن خرازی) و محاضرات فی الإلهیة (جعفر سبحانی) اشاره کرد.
جهت اطلاع در مورد چگونگی اثبات امامت به سوال های زیر مراجعه نمایید:
نمایه های مرتبط:
سوال 321 (سایت: 2707)، دلایل اعتقاد به امامت و امامان.
سوال 3889 (سایت: 4729)، اثبات امامت در قرآن.
سوال 8114 (سایت: 8175)، امامت در قرآن .
6924 (سایت: 7028)، حجیت اعمال و اقوال معصومین .
5831 (سایت: 6504)، دایره اعتبار و حجیت سنت .
[1] مطهری، مرتضی آشنایی با علوم اسلامی 3 (اصول فقه - فقه)، ص 19، صدرا، تهران، 1377، ش.