جستجوی پیشرفته
بازدید
44042
آخرین بروزرسانی: 1392/07/06
خلاصه پرسش
آیا روایاتی پیرامون استفاده از عطر داریم؟ چه نوع عطری مستحب است و باید به کجای بدن یا لباس بزنیم؟
پرسش
آیا روایاتی پیرامون استفاده از عطر داریم؟ چه نوع عطری مستحب است و باید به کجای بدن یا لباس بزنیم؟
پاسخ اجمالی
استفاده از عطر بدان جهت نیکو شمرده می‌شود که از آن بوی خوش تراوش می‌کند؛ روشن است که هدف از استعمال عطر، چنین نتیجه‌ای است؛ بنابر این هر نوع عطری که دارای بوی خوب باشد می‌تواند مستحب باشد. البته مواردی که در روایات آمده؛ مانند مشک، ریحان و ... تنها جنبه مثالی برای این حکم دارند و با این‌که در روایات برخی مکان‌ها برای استفاده از عطر بیان شده، اما به نظر می‌رسد استفاده در هر نقطه از بدن که باشد، حکم استحباب جاری می‌شود،  هر چند اولویت دادن به مواضعی که در روایت گفته شده، بهتر است.
 
پاسخ تفصیلی
تراوش بوی خوش از انسان، چیزی است که مورد تأیید و تأکید عقل و شرع قرار گرفته است. در روایات اسلامی پیرامون عطر، تأکیدات فراوانی وجود دارد:
پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «هدیه را بپذیرید و بهترین هدیه‏ها عطر است که از همه سبک‌بارتر و خوش‌بوتر است».[1]
امام علی(ع) فرمود: «مشک، عطر نیکویى است، حمل و نقلش آسان و بوى آن خوش است‏».[2]
امام صادق(ع) فرمود: «دو رکعت نماز کسى که (به هنگام نماز) خود را معطّر می‌کند از هفتاد رکعت نماز کسى که عطر نمی‌زند، برتر است».[3] «حضرت زین العابدین مُشک‌دانى داشت از قلع که در آن‏ مشک نهاده بود و وقت لباس پوشیدن و بیرون رفتن از آن مشک به خود می‌مالید».[4] 
امام رضا(ع) فرمود: «براى مرد سزاوار نیست که بوى خوش را در هر روز از خود دور کند و اگر هر روز نتوانست یک روز در میان و اگر باز هم نتوانست در هر هفته عطر بزند و آن‌را ترک نکند».[5] در روایتی نیز امام رضا(ع) استفاده از عطر را یکی از سه خصلت انبیاء بیان کرده است.[6]
علاوه بر این سفارشاتی که به استفاده از عطر شده است، سیره عملی پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) نیز در استعمال بسیار از عطر بوده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
پیامبر اسلام(ص) با مُشک خود را خوش‌بو می‌کرد، به‌ گونه‌ای که مشک بر فرق سر حضرت برق می‏زد و به چیزهاى بی‌رنگ که مناسب مردان است مثل مشک و عنبر خود را معطر مى‏فرمود و خود را با عود قمارى (نوعى از عود) خوش‌بو مى‏نمود و در شب تاریک پیش از آن‌که دیده شود از بوى خوشش شناخته می‌شد چنان که رهگذر می‌گفت، این فرد پیامبر است.[7]
امام حسین(ع) وقتى روزه داشت عطر می‌زد و می‌فرمود: تحفه روزه‌دار، عطر است.[8] 
امام حسین(ع) فرمود: «هنگامی که علی(ع)، مهریه فاطمه(س) را که چهار صد و هشتاد درهم بود آورد، پیامبر فرمان دادند دو سوم آن به مصرف خرید بوى خوش و عطر برسد و یک سوم آن‌را جامه بخرند و ...».[9] مکانی که امام صادق(ع) در آن سجده می‌کرد، به وسیله بوی خوشی که از آن‌جا تراوش می‌کرد، معلوم بود.[10]
با توجه به این روایات و روایات دیگر می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت:
1. عطر و استفاده از آن به این جهت نیکو و خوب شمرده می‌شود که از آن بوی خوب و خوش تراوش می‌کند و طبیعتاً هدف از استعمال عطر، چنین نتیجه‌ای است. بنابر این، هر نوع عطری که دارای بوی خوب باشد می‌تواند در بر گیرنده حکم استحباب شود و مواردی که در روایات ذکر شد به مانند مشک، ریحان و ... تنها جنبه مثالی برای این حکم دارند.
2. در برخی از روایات مکان‌هایی برای استفاده از عطر ذکر شده است، همان‌طور که امام صادق(ع) می‌فرماید: «حجامت بدن را تن‌درست و عقل را نیرومند می‌کند، عطر زدن به شارب از اخلاق پیامبر بود...».[11]
«در ابتدا عطر را در محل سجده استفاده کن و سپس آن‌را به سائر نقاط بدن بزن».[12]
این روایات؛ اگر چه بیان صریحی در موضع استفاده عطر دارند، اما به جهت علتی که بیان شد؛ و آن تراوش بوی خوش از انسان است، می‌توان بیان داشت که در هر موضعی از بدن و یا لباس که عطر مورد استفاده قرار گیرد، حکم استحباب شامل آن می‌شود، هر چند اولویت دادن مواضعی که در روایت گفته شده، بهتر است.
 

[1]. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ص 60، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، محقق و مصحح: عطاردی، عزیز الله، ص 546، ‌مؤسسه نهج البلاغه، قم، چاپ اول، 1414ق.
[3]. شیخ صدوق، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 40، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.
[4]. مکارم الأخلاق، ص 42.
[5]. شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا(ع)، محقق و مصحح: لاجوردی، مهدی، ج 1، ص 279، نشر جهان، تهران، چاپ اول، 1378ق؛ شیخ حرّ عاملی، هدایة الأمة إلی أحکام الأئمة (منتخب المسائل)، ج 3، ص 259، مجمع البحوث الإسلامیة، مشهد، چاپ اول، 1412ق.
[6]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق و مصحح: رسولی محلاتی، هاشم، ج 20، ص 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1404ق.
[7]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، ص 33 – 34، شریف رضی، قم، چاپ چهارم، 1412ق.
[8]. شیخ صدوق، الخصال، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 62، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1362ش.
[9]. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 1، ص 146، انتشارات رضی، قم، چاپ اول، 1375ش.
[10]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 6، ص 511، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
[11]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، دار إحیاء التراث العربی، ج 10، ص 89، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
[12]. محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 1، ص 437، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1408ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها