لطفا صبرکنید
بازدید
12118
12118
آخرین بروزرسانی:
1397/05/13
کد سایت
fa75178
کد بایگانی
91850
نمایه
ثواب و فضیلت نماز عید قربان
طبقه بندی موضوعی
حدیث|نماز عید فطر و قربان
گروه بندی اصطلاحات
سرفصل‌های قرآنی
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا در متون دینی؛ برای نماز عید قربان پاداش و فضیلتی ذکر شده است؟
پرسش
آیا در روایات، ثواب و یا فضیلت خاصی برای نماز عید قربان ذکر شده است؟
پاسخ اجمالی
نماز عید قربان، یکی از اعمال واجب عبادی است که در زمان غیبت امام معصوم(ع) مستحب است.[1] در آموزه‌های دینی به اهمیت و فضیلت نماز عید قربان اشاره شده است:
1. در تفسیر آیه «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى وَ ذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى»،[2] برخی گفته‌اند که مراد از «صلّی»، نماز عید قربان و عید فطر است.[3] این آیه به‌طور ضمنی به فضائل نماز عید قربان و عید فطر اشاره دارد؛ چرا که آیه می‌گوید رستگاری متعلق به کسی است که خود را پاکیزه کرد؛ یعنی قربانی نمود و یا زکات فطریه را پرداخت کرد سپس نماز عید را برگزار نمود.
2. در برخی روایات، معنای آیه «فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ»،[4] نماز عید قربان و قربانی در این روز، دانسته شده است؛[5] و گروهی از مفسران نیز آیه را به همین نماز و زکات مخصوص تفسیر کرده‌اند.[6] به هرحال، اگر مصداق این آیه را عام بدانیم، باز هم نماز و قربانى در روز عید قربان، یکى از مصداق‌هاى روشن آن است.[7]
3. ائمه اطهار(ع) اهتمام خاصی به نماز عید قربان داشته‌اند، به گونه‌ای که امام صادق(ع) فرمودند: «پدرم (امام باقر)، روز عید قربان بیمار شد و نماز عید را دو رکعت در خانه خود بجا آورد و قربانى کرد».[8] آن حضرات، ارزش این نماز را به دیگران نیز یادآور می‌شدند: «کسى که در عید قربان و عید فطر به نماز جماعت عید حاضر نمی‌شود یا نمی‌تواند شرکت کند در این صورت باید غسل کرده و بوى خوش به‌کار برده با هر خوشبوکننده‌اى که می‌یابد و مقدور است، و به تنهایى در خانه خود به همان‌گونه که در جماعت می‌خواند، نماز را بخواند».[9]
بنابراین، با آنکه در مورد ثواب نماز عید قربان به‌طور خاص، روایتی در منابع حدیثی نیافتیم، اما اهتمام و توصیه ائمه(ع) به این نماز، به تنهایی نشانگر آن است که پاداش ارزشمندی برای آن وجود دارد.
1. در تفسیر آیه «قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَکَّى وَ ذَکَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى»،[2] برخی گفته‌اند که مراد از «صلّی»، نماز عید قربان و عید فطر است.[3] این آیه به‌طور ضمنی به فضائل نماز عید قربان و عید فطر اشاره دارد؛ چرا که آیه می‌گوید رستگاری متعلق به کسی است که خود را پاکیزه کرد؛ یعنی قربانی نمود و یا زکات فطریه را پرداخت کرد سپس نماز عید را برگزار نمود.
2. در برخی روایات، معنای آیه «فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَ انْحَرْ»،[4] نماز عید قربان و قربانی در این روز، دانسته شده است؛[5] و گروهی از مفسران نیز آیه را به همین نماز و زکات مخصوص تفسیر کرده‌اند.[6] به هرحال، اگر مصداق این آیه را عام بدانیم، باز هم نماز و قربانى در روز عید قربان، یکى از مصداق‌هاى روشن آن است.[7]
3. ائمه اطهار(ع) اهتمام خاصی به نماز عید قربان داشته‌اند، به گونه‌ای که امام صادق(ع) فرمودند: «پدرم (امام باقر)، روز عید قربان بیمار شد و نماز عید را دو رکعت در خانه خود بجا آورد و قربانى کرد».[8] آن حضرات، ارزش این نماز را به دیگران نیز یادآور می‌شدند: «کسى که در عید قربان و عید فطر به نماز جماعت عید حاضر نمی‌شود یا نمی‌تواند شرکت کند در این صورت باید غسل کرده و بوى خوش به‌کار برده با هر خوشبوکننده‌اى که می‌یابد و مقدور است، و به تنهایى در خانه خود به همان‌گونه که در جماعت می‌خواند، نماز را بخواند».[9]
بنابراین، با آنکه در مورد ثواب نماز عید قربان به‌طور خاص، روایتی در منابع حدیثی نیافتیم، اما اهتمام و توصیه ائمه(ع) به این نماز، به تنهایی نشانگر آن است که پاداش ارزشمندی برای آن وجود دارد.
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل(محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 824، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.
[2]. «به یقین کسى که پاکى جست [و خود را تزکیه کرد]، رستگار شد. و [آن کسی که] نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند»؛ اعلی، 14 – 15.
[3]. قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمى، ج 2، ص 417، قم، دار الکتاب، چاپ چهارم، 1367 ش؛ فتال نیشابورى، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 2، ص 352، قم، رضی، چاپ اول، 1375ش.
[4]. «پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن»؛ کوثر، 2.
[5]. ر.ک: جلال الدین سیوطی، عبد الرحمن بن ابى بکر، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج 6، ص 403، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفی، 1404ق.
[6]. ر.ک: ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، ج 20، ص 430، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1408ق؛ طیب، سید عبد الحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 244، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، 1378ش؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 21، ص 218، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش.
[7]. مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 27، ص 37، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
[8]. صدوق، محمّد بن على، من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 507، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم، 1413ق.
[9]. همان.
نظرات
