لطفا صبرکنید
بازدید
44870
44870
آخرین بروزرسانی:
1396/10/05
کد سایت
fa83219
کد بایگانی
101136
نمایه
زیارت امام حسین(ع) در شب جمعه
طبقه بندی موضوعی
حدیث|عزاداری و زیارت
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
این‌که شب جمعه، شب زیارتی امام حسین(ع) بوده و مادرش زهرا(س) هر شب جمعه آن‌جا است، آیا مستند به دلیل روایی می‌باشد؟ و نیز این‌که خدا به زیارت امام بیاید معنایش چیست؟
پرسش
آیا غیر از ارواح 124 هزار پیامبر، حضرت زهرا(س) شب‌های جمعه به زیارت سیّدالشّهداء(ع) می‌روند؟ چرا شب جمعه را شب زیارتی حضرتش گفته‌اند؟
پاسخ اجمالی
شب جمعه، شب پرفضیلت و بابرکتی است،[1] و در روایات برای این شب اعمالی سفارش شده است.[2] در همین راستا، یکی از اعمال سفارش‌شده در این شب، زیارت امام حسین(ع) می‌باشد.[3]
همچنین چون قبر آن‌حضرت در شب‌های جمعه زائران خاصی دارد، به اهمیت آن افزوده است. زائران ویژه زیارت مرقد مبارک امام حسین(ع) عبارت‌اند از:
1. خدای تعالی
یکی از زائران قبر امام حسین(ع) در شب جمعه خداوند متعال است. امام صادق(ع) در این زمینه می‌فرماید: «خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و انبیاء و اوصیاء به زمین هبوط کرده و او را زیارت می‌کنند». سپس صفوان پرسید: فدایت شوم پس، هر شب جمعه قبر آن‌حضرت را زیارت کرده تا بدین وسیله زیارت پروردگار را نیز کرده باشیم؟ حضرت فرمودند: «بلی».[4]
البته معنای این‌که خداوند، قبر امام حسین(ع) را زیارت می‌کند، معنایش تشبیه و تجسیم نیست و از این‌رو، چند وجه برای تبیین و تأویل آن بیان شده است:
یک. عنایت خاصه خداوند متعال با ارسال و تداوم فیض الهی به امام حسین(ع)؛
دو. قرار دادن امام حسین(ع) به عنوان یکی از مظاهر تجلّی الهی؛ [5]
سه. انزال رحمت خاصه بر امام(ع) و زائرین آن‌حضرت؛[6]
چهار. زیادی تفضل خدا به آن‌حضرت است.[7]
همچنین مقصود از زیارت کردن زائران، خدا را، به معنای نزدیک شدن معنوی به باری تعالی، و یا رسیدن به مُلک او است؛ یعنی زائر در نزد خدا به مرتبه‌ای می‌رسد که بر ملک خداوند تسلط می‌یابد.[8]
2. پیامبران الهی و جانشینان آنان
تمام پیامبران الهی و جانشینان آنان که پیامبر اسلام(ص) و جانشینان او برترین آنانند، از زائران حسین(ع) می‌باشند.[9] امام صادق(ع) در این زمینه فرمودند: «پیغمبرى در آسمان‌ها و زمین نیست مگر آن‌که از خداوند می‌خواهد تا به او اجازه دهد که به زیارت حسین بن على(ع) بشتابد».[10]
با تمام آنچه گفته شد، اما در خصوص «حضور حضرت زهرا(س) کنار قبر امام حسین(ع) در شب جمعه» روایتی ویژه نیافتیم؛ اما روایاتی وجود دارد که می‌توان از آن چنین برداشت کرد که حضرت فاطمه(س) همواره در کنار مرقد فرزندشان حاضر شده و به زائرانشان نظر ویژه دارد:
امام [باقر(ع) یا صادق(ع)] فرمود: «اى زُراره! هیچ زن باایمانى در دنیا نیست، جز آن‌که بر او واجب است که فاطمه که درود خدا بر او باد را در زیارت حسین(ع)، همراهى کند».[11]
از امام ششم(ع) نقل است: «فاطمه(س)، دختر محمّد(ص) در کنار زائران قبر فرزندش حسین(ع) حضور یافته و برای آنان طلب آمرزش می‌نماید».[12]
3. فرشتگان:
وقتى شب جمعه فرا می‌رسد تعداد زیادی از ملائکه در کربلا نازل و براى امام حسین(ع) گریان می‌شوند و فضائل و مناقب آن‌حضرت را ذکر می‌کنند.[13]
از این‌رو، برپایه احادیث؛ خداوند متعال و انبیاء و اولیای الهی و ملائکه زائر قبر امام حسین(ع) در شب جمعه هستند و این همه برکات در شب جمعه برای کسانی که به زیارت امام حسین(ع) می‌روند قرار داده شده است، می‌توان گفت گرچه زیارت امام شهید در هر زمانی دارای اجر و پاداش بزرگی است، اما در زمانهای خاصی چون شب جمعه از ارزش و پاداش بیشتری برخوردار است.
همچنین چون قبر آن‌حضرت در شب‌های جمعه زائران خاصی دارد، به اهمیت آن افزوده است. زائران ویژه زیارت مرقد مبارک امام حسین(ع) عبارت‌اند از:
1. خدای تعالی
یکی از زائران قبر امام حسین(ع) در شب جمعه خداوند متعال است. امام صادق(ع) در این زمینه می‌فرماید: «خداوند متعال در هر شب جمعه با فرشتگان و انبیاء و اوصیاء به زمین هبوط کرده و او را زیارت می‌کنند». سپس صفوان پرسید: فدایت شوم پس، هر شب جمعه قبر آن‌حضرت را زیارت کرده تا بدین وسیله زیارت پروردگار را نیز کرده باشیم؟ حضرت فرمودند: «بلی».[4]
البته معنای این‌که خداوند، قبر امام حسین(ع) را زیارت می‌کند، معنایش تشبیه و تجسیم نیست و از این‌رو، چند وجه برای تبیین و تأویل آن بیان شده است:
یک. عنایت خاصه خداوند متعال با ارسال و تداوم فیض الهی به امام حسین(ع)؛
دو. قرار دادن امام حسین(ع) به عنوان یکی از مظاهر تجلّی الهی؛ [5]
سه. انزال رحمت خاصه بر امام(ع) و زائرین آن‌حضرت؛[6]
چهار. زیادی تفضل خدا به آن‌حضرت است.[7]
همچنین مقصود از زیارت کردن زائران، خدا را، به معنای نزدیک شدن معنوی به باری تعالی، و یا رسیدن به مُلک او است؛ یعنی زائر در نزد خدا به مرتبه‌ای می‌رسد که بر ملک خداوند تسلط می‌یابد.[8]
2. پیامبران الهی و جانشینان آنان
تمام پیامبران الهی و جانشینان آنان که پیامبر اسلام(ص) و جانشینان او برترین آنانند، از زائران حسین(ع) می‌باشند.[9] امام صادق(ع) در این زمینه فرمودند: «پیغمبرى در آسمان‌ها و زمین نیست مگر آن‌که از خداوند می‌خواهد تا به او اجازه دهد که به زیارت حسین بن على(ع) بشتابد».[10]
با تمام آنچه گفته شد، اما در خصوص «حضور حضرت زهرا(س) کنار قبر امام حسین(ع) در شب جمعه» روایتی ویژه نیافتیم؛ اما روایاتی وجود دارد که می‌توان از آن چنین برداشت کرد که حضرت فاطمه(س) همواره در کنار مرقد فرزندشان حاضر شده و به زائرانشان نظر ویژه دارد:
امام [باقر(ع) یا صادق(ع)] فرمود: «اى زُراره! هیچ زن باایمانى در دنیا نیست، جز آن‌که بر او واجب است که فاطمه که درود خدا بر او باد را در زیارت حسین(ع)، همراهى کند».[11]
از امام ششم(ع) نقل است: «فاطمه(س)، دختر محمّد(ص) در کنار زائران قبر فرزندش حسین(ع) حضور یافته و برای آنان طلب آمرزش می‌نماید».[12]
3. فرشتگان:
وقتى شب جمعه فرا می‌رسد تعداد زیادی از ملائکه در کربلا نازل و براى امام حسین(ع) گریان می‌شوند و فضائل و مناقب آن‌حضرت را ذکر می‌کنند.[13]
از این‌رو، برپایه احادیث؛ خداوند متعال و انبیاء و اولیای الهی و ملائکه زائر قبر امام حسین(ع) در شب جمعه هستند و این همه برکات در شب جمعه برای کسانی که به زیارت امام حسین(ع) می‌روند قرار داده شده است، می‌توان گفت گرچه زیارت امام شهید در هر زمانی دارای اجر و پاداش بزرگی است، اما در زمانهای خاصی چون شب جمعه از ارزش و پاداش بیشتری برخوردار است.
[4]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص 113، نجف اشرف، دار المرتضویة، چاپ اول، 1356ش.
[5]. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، ج 4، ص 208، پاورقی، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1413ق.
[6]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 98، ص 60، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، بیروت، 1403ق.
[7]. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 14، ص 480، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، چاپ اول، 1409ق.
[8]. ابن أبی‌جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج 4، ص 84، پاورقی، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق.
[9]. کامل الزیارات، ص 113.
[10]. همان، ص 111.
[11]. عده‌اى از علماء، الأصول الستة عشر، ص 123، قم، دار الشبستری للمطبوعات، چاپ اول، 1363ش.
[12]. کامل الزیارات، ص 118.
نظرات
