منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتاب‌های عرفانی بیان کرده‌اند. و تطبیق آن بر وجود امام زمان(عج) هر چند در کتاب‌های عرفانی تصریح نشده؛ اما از سوی بسیاری از محققان این کار صورت گرفته است.

خلاصه‌ی این برهان چنین است:

مقدمه‌ی اوّل

خدای متعال تجليات جمالی و جلالی دارد؛ لذا سبحات جمالش به عدد اسمای جمالش بوده و جلوات جلالش نيز به عدد اسمای جلالش می‌باشد. پس خداوند در الوهيت و تجليات و صفات، كامل است.

مقدمه‌ی دوم

به مقتضای تقابل بين قطبين و محاذات بين قطب الوهيت و تجلی تام و قطب عبوديت و مجلای تام و لزوم سنخيت بين اين‌دو، لازم است كه در روی زمين انسان كامل در عبوديت و مجلای الهی موجود باشد تا تجلی اَتَمّ بدون مجلای اَتَمّ لازم نيايد. و اين انسان كامل كسی غير از حجت خدا و خلیفه و ولی او نيست كه در اصطلاح فلاسفه اشراق از او به كلمه‌ی قدسيه‌ی الهيه تعبير شده، و نزد فلاسفه‌ی مشاء از او به عقل عاشر تعبير می‌شود. و او است كه چگونگی خضوع و عبادت متناسب با شأن و مرتبه‌ی خداوند را می‌داند، و به آن عمل می‌‌كند. اين چنين شخصی كسی نيست مگر امام عصر(ع) كه قطب عالم امکان است؛ لذا در روایات اسلامی می‌خوانيم: «ان الحجة قبل الخلق و مع الخلق و بعد الخلق»؛ حجت خدا قبل از خلق و با خلق بوده و بعد از خلق نيز خواهد بود.