در برخی از کتاب‌ها [1] مطلبی با عنوان برهان «تقابل قطبین» آمده است. منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتاب‌های عرفانی بیان کردند. شاید تنها نام (تقابل قطبین) بر آن نهادن مطلبی نو و جدیدی باشد. البته تطبیق آن بر وجود امام زمان (عج) هر چند در کتاب‌های عرفانی تصریح نشده، اما از سوی بسیاری از محققان این کار صورت گرفته است. (برای اطلاع بیشتر رجوع شود به پاسخ 534، (دلایل عقلی زنده بودن امام زمان عج)).
خلاصه این برهان را چنین بیان کردند:
مقدمه اول
خداوند متعال تجلیات جمالی و جلالی دارد؛ لذا سبحات جمالش به عدد اسماء جمالش بوده و جلوات جلالش نیز به عدد اسماء جلالش می‌باشد. پس خداوند در الوهیت و تجلیات و صفات، کامل است.
مقدمه دوم
به مقتضای تقابل بین قطبین و محاذات بین قطب الوهیت و تجلی تام و قطب عبودیت و مجلای تام و لزوم سنخیت بین این دو لازم است که در روی زمین انسان کامل در عبودیت و مجلای الهی موجود باشد تا لازم نیاید تجلی اَتَمّ بدون مجلای اَتَمّ. و این انسان کامل کسی غیر از حجت خدا و خلیفه و ولی او نیست که در اصطلاح فلاسفه اشراق از او به کلمه قدسیه‌ی الهیه تعبیر شده، و نزد فلاسفه مشاء از او به عقل عاشر تعبیر می‌شود. و او است که چگونگی خضوع و عبادت مناسب با شأن و مرتبه خداوند را می‌داند، و به آن عمل می‌کند. این چنین شخصی کسی نیست مگر امام عصر حضرت حجه بن الحسن العسکری(ع) که قطب عالم امکان است؛ لذا در روایات اسلامی می‌خوانیم: «ان الحجه قبل الخلق و مع الخلق و بعد الخلق»؛ حجت خدا قبل از خلق و با خلق بوده و بعد از خلق نیز خواهد بود.

---