اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:طبقهبندی نشده)
-
اتحاد عاقل و معقول
2781 طبقهبندی نشده
«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفهی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده میشود. امّا مسئلهی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرفداران ا
-
برهان تقابل قطبین
1324 طبقهبندی نشده
منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتابهای عرفانی بیان کردهاند. و تطبیق آن بر وجود برهان تمانع
- برهان فرجه
1751 طبقهبندی نشده«برهان فرجه» برگرفته از روایتی است كه هشام بن حكم از امام صادق(ع) نقل کرده و <
- برهان محبت
1655 طبقهبندی نشدهبرهان محبت، برهانی است که حضرت ابراهیم(ع) از طریق آن به نفى ربوبيت غير خدا و اث
- برهان نظم
5271 طبقهبندی نشدهیکی از براهین اثبات وجود خداوند، «برهان نظم» است که با استفاده از نظم موجود در جهان آفرینش، در صدد اثبات وجود آفریننده و نظمدهنده میباشد.
- برهان وجوب و امکان
2127 طبقهبندی نشدهتوضیح برهان وجوب و امکان به طور خلاصه این است که: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد، ادعای ما (که وجود خداون
- پاسخ حلّی
2051 طبقهبندی نشده«پاسخ حلی» آن است که جهات نقص استدلال، اشتباهات و مغالطههایی که ضمن استدلال طرف مقابل رخ داده را برای او بازگو کرده و بر این اساس، استدلال او را به چالش بکشیم. مانند آنکه در پاسخ به فردی که دلایل
- پاسخ نقضی
2713 طبقهبندی نشدهاگر در برابر استدلال طرف مقابل، به بررسی اشکالات و مغالطههای موجود در استدلال او پرداخته نشده و در مرحله اول تنها به او گفته شود که با چنین استدلالی، باید موضوع دیگری که خودت آن را قبول داری نیز ب
- تسلسل، برهان تسلسل
5186 طبقهبندی نشده«تسلسل» در لغت به معنای روان شدن آب و هر امری است که وجود آن موقوف به وجود دیگری باشد.
تسلسل در اصطلاح فلسفه، یعنی ترتب و ادامۀ سلسلۀ علت و معلول تا بینهایت. به عبارت دیگر
- جبروت
2461 طبقهبندی نشده«جبروت» یا «عالم مجردات صرف» که از آن به «حضرت لوح المحفوظی» و «عالم ارواح مجرده» نیز تعبیر شده است، همان مرتبهی مفارقات تام در اصطلاح حکمت اسلامی است. موجودات این مرتبه بر دو قسماند:
ال
- جسم مثالی
1527 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- حبل المتین
- رجعت
- ریاضت
2002 طبقهبندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت میگویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفانها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم
1765 طبقهبندی نشده"سبر" به معناى آزمودن است و "تقسیم" به معناى جمع کردن و شمردن است. این استدلال به این نحو است که فرضیهها و اقوال مختلف در یک موضوع را گردآوری کرده و سپس با کمک سوفسطایی ، سفسطه
3814 طبقهبندی نشده«سفسطه»، قیاسی است که در آن از قضایای وهمی(وهمیات) استفاده شود؛ و غرض از آن به غلط انداختن طرف مقابل و یا ساکتکردن او باشد.
در اواخر قرن پنجم پيش از ميلاد، جماعتى از اهل نظر در يونان پيدا
- سهل و ممتنع
1890 طبقهبندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- شرف الشمس
2214 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- طب سنتی، طب اسلامی
2856 طبقهبندی نشدهعلم طب و یا دانش پزشکی در طول زمان، پیشرفتهای فراوانی داشته و در گذشته که ارتباطات به شکل امروزین وجود نداشت، ممکن بود طبیبان هر منطقه، روشهای خاصی را برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرار
- عاقله
2168 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته میشود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانیاند. فقها از این وا
- عالم مثال
2082 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عید فطر ، فطریه
4624 طبقهبندی نشده- غیبت صغری
2705 طبقهبندی نشدهغیبت صغری به مدت زمانی گفته میشود که امام مهدی (عج) گرچه وجود مقدسشان از نگاه نامحرمان پنهان بود، اما یاران خاص حضرتشان و به ویژه
- غیبت کبری
3193 طبقهبندی نشدهبعد از پایان «غیبت صغری» در سال 329 هجری، مرحله دیگری از غیبت امام زمان (عج) آغاز
- فشار قبر ، عذاب قبر
- لاهوت
2165 طبقهبندی نشدهواژه «لاهوت» تا حدودی مترادف با واژههایی چون عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی؛ عالم خداوندی است که بر همه عوالم وجود مستولی است. بُعد ذات خدای متعال را به لحاظ اینکه مشتمل بر صفات
- مدنی بالطبع
1755 طبقهبندی نشدهانسانها به صورت واضح و غیر قابل انکار، زندگی اجتماعی داشته و تعامل بسیار گستردهای میان آنان برقرار است، اما در تحلیل این نوع از زندگی برای انسان دو نظر وجود دارد:
الف . این ویژگی انسان، ا
- ناسوت
2014 طبقهبندی نشدهعرفا و فلاسفهی الهی برای عالم هستی مراتبی قائلاند و جهان را دارای مراتب میدانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کردهاند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نفس الأمر (دین نفس الأمری)
3224 طبقهبندی نشدهآنچه در علم الهى و مشيّت ربانى براى هدايت انسان به سوى رستگارى وجود دارد، دين نفس الامرى است. به ديگر سخن؛ دين نفس الأمرى مسير بين مبدأ و منتهاى آدمى است. مبدأ انسان به گفته قرآن معرفت صفر است:
- نکیر و منکر ، رومان، سؤال قبر
2468 طبقهبندی نشدهاز رخدادهاى مهم و حتمى عالم برزخ، سؤال دو فرشتهی «نكير» و «منكر»، از انسان بعد از نماز غفیله
2137 طبقهبندی نشدهيكى از نمازهاى مستحبّ نماز غفيله است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مىشود. نماز غفیله به دو رکعت نمازی گفته میشود که با آیات مشخصی از قرآن و قنوتی خاص بعد از نماز مغرب خوانده میشود. این نماز به ن
- وجود مقتضی و عدم مانع
2233 طبقهبندی نشدهحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به چهار علت دارد: 1. علت فاعلی، 2. علت مادی، 3. علت صوری، 4. علت غایی.
به عنوان مثال برای ساخت یک صندلی، «نجّار» علت فاعلی است، «چوب»
- ورزش
4416 طبقهبندی نشدهدر تعالیم اسلام عنوان «ورزش» به طور مستقل مورد بحث قرار نگرفته؛ اما موضوع سلامت بدن، از جنبههای مختلف مورد توجه قرار گرفت و به آن اهمیت داده شده است؛ از اینرو ورزش
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
لطفاً در مورد زندگی عبدالله بن عقیل که روز عاشورا در رکاب پسرعمویش امام حسین(ع) به شهادت رسید، توضیح دهید؟
3274 تاريخ بزرگان 1399/02/31یکی از کسانی که روز عاشورا در دفاع از امام حسین(ع) به شهادت رسید،[1] عبدالله بن عقیل بن ابیطالب، معروف به عبدالله اکبر[2] است.[3] مادرش کنیزی ام ولد بود[4] که برخی نام او را امالبنین کلابیه و یا امانیس ...
-
چرا مذهب شیعه بهترین مذهب است؟
77704 شیعه و دیگر مذاهب 1388/11/13برتری مذهب تشیع به دلیل "حق" بودن آن است، و دین حق در هر برههای منحصراً یک دین است و سایر ادیان موجود یا اساساً باطل و بیاساساند و یا منقرض و منسوخ، و امروز شریعت حقه، شریعت اسلام است، و اسلام ناب و راستین در چهرۀ مذهب تشیع متجلی ...
-
طبق فتوای آیت الله سیستانی، سرمه کشیدن برای زن در مجلس و مکانی که نامحرم هم باشد چه حکمی دارد؟
27047 Laws and Jurisprudence 1389/10/30نظر مراجعه عظام تقلید در این باره چنین است:سؤال: آیا سرمه چشم از چیزهایی است که باید پوشیده شود؟آیات عظام امام خمینى، خامنهاى، فاضل و وحیدخراسانی: اگر عرفاً زینت محسوب شود، پوشاندن آن واجب است.[1]آیت الله سیستانی: ...
-
جنگ فجار در چه زمان و به چه دلیلی رخ داد؟ و آیا پیامبر(ص) که هنوز به نبوت برگزیده نشده بود در آن نبرد حضور داشت؟
14400 پیامبر قبل از نبوت 1398/12/08جنگ فِجار (به کسر فاء) از جنگهای اعراب قبل از ظهور اسلام به شمار میرود که دو دهه بعد از واقعهی اصحاب فیل[1] - که میلاد پیامبر(ص) در آن سال بود - اتفاق افتاد.[2] اشعار فراوانی در ارتباط با جنگ فجار از شاعران عرب ...
-
آیا خوابیدن در جای نجس بدن را نجس می کند؟
32683 Laws and Jurisprudence 1388/07/23اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکى از آنها به طورى تر باشد که ترى یکى به دیگرى برسد، چیز پاک نجس مىشود. و اگر ترى به قدرى کم باشد که به دیگرى نرسد، چیزى که پاک بوده نجس نمىشود.
-
آیا اعتقاد به دوام فیض، به تسلسل نخواهد انجامید؟ و چرا نمیتوان ماده را واجب الوجود دانست؟
6605 هستی شناسی 1395/08/241. از نظر برخی فیلسوفان مسلمان، برای هر کدام از محدود یا نامحدود بودن جهان، میتوان دلیل اقامه کرد. [1] و در صورت بینهایت بودن جهان مشکل و محالی لازم نمیآید؛ اما تسلسلی که بیان کردید مشکل ندارد؛ زیرا ...
-
آیا میتوان اسفار اربعه ملا صدرا را با هفت شهر عشق عطار تطبیق نمود؟
12595 روش شناسی 1391/06/13با توجه به تفسیرهایی که عرفا و اهل فن از هفت شهر عشق عطار نمودهاند، به نظر میرسد منظور از این هفت شهر، همهی اسفار اربعه نیست، بلکه حد اکثر دو تا از آنها است و در سفر اول یا اول و دوم خلاصه میشوند. ...
-
حرم امام حسین (ع) در کجاست؟
14047 تاريخ بزرگان 1388/10/20حضرت حسین بن علی (ع) به همراه اصحاب و یاران خود در دهم محرم سال 61هجری در سزمین (الطف)کربلا در کشور عراق به دست ایادی یزیدبن معاویه به شهادت رسیدند. حرم حضرت حسین بن علی (ع) در شهر کربلا در کشور عراق قرار دارد و زیارت گاه همه آزادگان ...
-
آیا پیامبران(ع) رسالت جهانی داشتند یا رسالت منطقهای؟
15997 پیامبران اولواالعزم 1393/04/01برخی از پیامبران و رسولان الهی دارای دین و کتاب مستقل بودند و انبیای دیگر، دین و شریعت آنان را تبلیغ میکردند. این گروه، پیامبران اولوالعزم بوده و بر اساس نظر مشهور، پنج نفر هستند: 1. حضرت نوح، 2. حضرت ابراهیم، 3. حضرت موسی، 4. حضرت عیسی 5. ...
-
نظر واژهشناسان و مفسران مسلمان درباره ریشه و معنای واژه تورات چیست؟
18142 تفسیر 1393/08/05توراة یا توراه واژهای عبری است و در زبان عربی به عنوان واژهای دخیل به شمار میآید، اما در کتابهای لغت عربی - مانند بسیاری از واژههای مشابه - به نظام اشتقاق تصریفی رفته و معناهایی نیز برای آن عنوان شده که شاید برگرفته از همان زبان اصلی ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892401 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
795698 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
758506 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
682486 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
659967 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649432 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
601717 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580388 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
566303 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565268 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- برهان فرجه