جستجوی پیشرفته
بازدید
18458
آخرین بروزرسانی: 1392/11/20
 
کد سایت id22122 کد بایگانی 35655 نمایه چگونگی دریافت وحی توسط فرشته
طبقه بندی موضوعی وحی، نبوت و عصمت|وحی
اصطلاحات وحی
گروه بندی اصطلاحات سرفصل‌های قرآنی
خلاصه پرسش
جبرئیل وحی را چگونه دریافت می‌کند و به پیامبر(ص) ابلاغ می‌کند؟
پرسش
جبرئیل وحی را چگونه دریافت می‌کند و به پیامبر(ص) ابلاغ می‌کند؟
پاسخ اجمالی
به نظر می‌رسد درک حقیقت وحی و یا چگونگی دریافت وحی توسط فرشته و ابلاغ آن به پیامبر(ص) از علوم فرا بشری است و فهم حقیقت آن برای غیر پیامبر و امام معصوم(ع) دشوار یا غیر ممکن است. علامه طباطبایی در این زمینه می‌گوید: «مطلب شایان توجه آن است که شعور وحى نزد ما مرموز بوده و نسبت به چگونگى آن اطلاعى نداریم و چگونگى رسیدگى آن به این حقایق را نیز نمى‏فهمیم؛ یعنى یک ارتباط واقعى در میان محتویات دعوت دینى از معارف و اخلاق و قوانین وجود دارد که از فکر ما پوشیده است؛ زیرا اگر رابطه آنها بعینه همان بود که ما مى‏فهمیم، بدون تردید شعور وحى که درک کننده آنها است همان شعور فکرى ما مى‏شد، در صورتى که این طور نیست».[1]
البته، این به بدان معنا نیست که بشر برای درک آن تلاشی نکند؛ بلکه آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید؛ از این‌رو چند نکته را که حکیمان در مورد کیفیت دریافت وحی توسط پیامبر(ص) بیان کردند، متذکر می‌شویم:
1. حکمیان بر این باورند که در نفس ناطقه‌ی انسانی باید سه ویژگی و خاصیت جمع باشد تا به مقام نبوت تشرف یابد.
1-1. شنیدن سخن خداوند و دیدن ملائکه خداوند.
۱- ۲. دانستن این نکته که همه علوم از جانب خداوند به بشر عنایت می‌شود.
۱- ۳. داشتن قدرت تصرف در جهان ماده؛ به بیان دیگر، ماده طبیعت مطیع او باشد.
2. حکیمان در چگونگی تحصیل این سه ویژگی نبوت می‌گویند: نفس ناطقه‌ی انسان را دو گونه نیرو و قوه است.
۲- ۱. نیروی ادراک.
2-2. نیروی حرکت و تحریک. نیروی ادراک نیز بر دو گونه است.
الف. نیروی ادراک عقلى.
ب. نیروی ادراک جزئی و حسى. ویژگی سه گانه نبوت در اثر قوت و کمال این سه نیرو به دست می‌آید.
این اندیشمندان در توضیح می‌گویند: کمال نیروی ادراک عقلى آن است که تمام علوم را بدون زحمت تعلیم و تعلم، در زمان بسیار کوتاه با نیروی حدس به دست آورد.
کمال قوه ادراک حسی و جزئى بویژه نیروی متخیله آن است که در عین این‌که در کمال قوت و قدرت است، ولی در نهایت اطاعت و انقیاد نیروی عقل است به گونه‌ای که هنگام اتصال نفس با عقل فعال( که مفیض علوم و کمالات است باذن الله تعالى و جبرئیل عبارت از او است) نیروی متخیله بحدى جذب نیروی عقل شود که هر صورتى که در ذات نفس به عنوان تجرد و کلیت مرتسم شود، مثالى و شبحى از او در نیروی متخیله بعنوان تمثل و جزئیت پس اگر مدرکات قوه عقلیه ذوات مجرده باشد نیروی متخیله آن‌را به صورت شخصى از اشخاص انسان در کمال حسن و بهاء حکایت کند. و اگر مدرکات نیروی عقل، معانى مجرده و احکام کلیه باشد نیروی متخیله آن‌را به صورت الفاظ و در کمال بلاغت و فصاحت تصویر می‌کند.[2]
اما در مورد چگونگی دریافت وحی توسط فرشته به نظر می‌رسد دریافت وحی توسط فرشته در حقیقت عبارت است از: همان نحوه وجودی این فرشته که رقیقه‌ای از حقیقت حضرت حق و یا مظهر و مجلائی از ظهورات و تجلیات حضرت حق است؛ یعنی وجود فرشته همان وجود وحی، دانش و علم است و فرشته‌ی وحی رقیقه و مظهری از علوم خداوند است. در مورد چگونگی ابلاغ وحی به پیامبر باید گفت ابلاغ وحی توسط فرشته به پیامبر در واقع اتصال، بلکه اتحاد جان و روح پیامبر با فرشته است که در اثر آن اتحاد جان و روح پیامبر نیز مظهر علم خداوند می‌شود.
 

[1]. طباطبائى، سید محمد حسین، (به کوشش سید هادى خسروشاهى)، مجموعه رسائل، ج 1، ص 157، موسسه بوستان کتاب، قم، چاپ دوم، 1388ش.
[2]. ر. ک: حسن زاده آملى، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص 197 - 200، رجاء، تهران، چاپ دوم، 1375ش.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • چرا زن نمی‌تواند مرجع تقلید و قاضی باشد؟
    73146 اجتهاد و مرجعیت در اسلام 1387/04/03
    دانشمندان و متخصّصان دینی درباره‌ موضوعاتی؛ مانند مرجع تقلید، یا قاضی شدن زن و بعضی از عناوین دیگر، اختلاف نظر دارند. این امور جزو مسلّمات و ضروریات دینی به شمار نمی‌آید. کسانی که می‌گویند زنان مرجع تقلید یا قاضی نمی‌شوند، به ادله‌ای؛ نظیر روایات و اجماع، تمسک کرده‌اند ...
  • چرا خداوند در مقابل درخواست رؤیت خدا توسط یهودیان، آنها را مجازات کرد؟
    8592 تفسیر 1392/01/26
    آنچه باید در این‌جا مورد دقت قرار گیرد، این عبارت در آیه است: « فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ». باء در «بظلمهم» معنای سببیت بوده و متعلق به «اخذتهم» است و معنا این‌گونه می‌شود که آنها را به جهت ستمی که روا داشته­‌اند، با صاعقه مجازات می‌کنیم. این عبارت نمایان‌گر ...
  • با در نظرگرفتن جمیع جوانب و مصالح، آیا ارجح نیست که مقام رهبری در قانون جمهوری اسلامی ایران دارای یک زمان و دوره مشخص باشد؟
    8512 System 1389/04/16
    دائمی بودن رهبری در ایران ناشی از رأی مردم به قانون اساسی بوده و دلیلی نیز وجود ندارد که در صورت از دست ندادن شرایط، زمان آن را محدود کرد. فساد موجود در حکومت ها بیشتر ناشی از خلق و خوی حاکمان ...
  • با توجه به آیات 103 و 104 سوره کهف، راه تشخیص کار نیک از بد و ناپسند چیست؟
    24104 تفسیر 1389/05/13
    آیات شریفه، به معرفى زیانکارترین انسان ها و بدبخت‏ترین افراد بشر مى‏پردازد. زیان واقعى و خسران مضاعف آنجا است که انسان سرمایه‏هاى مادى و معنوى خویش را در یک مسیر غلط و انحرافى از دست دهد و گمان کند کار خوبى کرده است، نه از این کوشش ها ...
  • آیا در اسلام، مسئله ای به نام وضوی ارتماسی داریم؟
    11356 Laws and Jurisprudence 1391/07/03
    وضوى ارتماسى آن است که انسان صورت و دستها را به قصد وضو با مراعات شستن از بالا به پایین در آب فرو برد؛ اما براى این که مسح سر و پاها با آب وضو باشد، باید در شستن ارتماسى دستها، قصد شستن وضویى، هنگام بیرون آوردن ...
  • زنان عقیمی که بچه‌دار نمی‌شوند از دیدگاه قرآن چه جایگاهی دارند؟
    24597 تفسیر 1395/08/04
    گرچه پروردگار صلاح دیده برخی مردان و زنان، عقیم باشند[1] اما عقیم بودن و بچه‌دار نشدن به تنهایی نقصی معنوی - نه برای مردان و نه برای بانوان - نبوده و از مقام و ارزش انسانی هیچ کدام از آنها نمی‌کاهد. البته می‌شود برای ...
  • آیا در تحقیقات پزشکی، جایز است از جنین سقط شدهٔ انسان استفاده کرد؟
    7682 گوناگون 1393/02/25
    بیشتر فقها تشریح بدن انسان(جنین یا غیر جنین) را جایز نمی‌دانند، اما برخی از مراجع[1] در این‌باره می‌گویند، اگر این‌گونه تحقیقات در راستای کشف مطالب پزشکى جديد و مورد نیاز جامعه و نیز درمان بيمارى‌های تهدید کننده زندگى مردم باشد، جايز است؛ ولى تا ...
  • آیا گزارش غیر‌مسلمان مبنی بر نجاست چیزی که در اختیار اوست، مورد قبول است؟
    8833 اثبات نجاست 1393/02/03
    فقها در این زمینه فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نگذارده و می‌گویند، نجس بودن چیزى از سه راه ثابت مى‌شود، و باید بر آن ترتیب اثر داد: 1. آن که انسان خودش یقین به نجاست پیدا کند. 2. دو نفر عادل و یا حتّى یک نفر گواهى ...
  • معنای استدلال مباشر چیست؟
    19452 قیاس اقترانی و استثنائی 1391/12/06
    در مورد استدلال مباشر آنچه را که برخی از نویسندگان در این‌باره نگاشته‌اند، در این‌جا نقل می‌کنیم: بسیاری از منطق‌نگاران معاصر آنچه را در منطق نگاشته‌های پیشین با عنوان «احکام قضایا» یا «نسبت قضایا» مطرح بوده، قسمی از استدلال برشمرد‌ه‌اند و نام‌هایی؛ همچون استدلال «مباشر»، «بی‌واسطه» و «بسیط» ...
  • محدوده حرم مکه چقدر است؟
    9600 گوناگون 1396/10/23
    ابتدا باید دید منظور از حرم مکه چیست، آیا مراد، مسجد الحرام است؟ یا منطقه‌ای که زائرین خانه‌ی خدا بدون احرام، حق ورود به آن‌را ندارند و ورود کفار نیز به لحاظ شرعی در آن ممنوع است؟ در صورت نخست، پاسخ آن است که هر مکانی که در ...

پربازدیدترین ها