جستجوی پیشرفته
بازدید
4174
آخرین بروزرسانی: 1401/02/26
خلاصه پرسش
غزوه بنی‌‌قینقاع در چه سال و به چه دلیل رخ داد؟
پرسش
غزوه بنی‌‌قینقاع در چه سالی و با کدام قبیله اتفاق افتاد؟
پاسخ اجمالی

غزوه «بنی‌قینقاع» اولین غزوه رسول خدا(ص) با یهودیان مدینه بود که در نیمه‌ی شوّال سال دوم هجرت آغاز شد و در اول ذی‌قعده به پایان رسید.[1] برخی زمان وقوع این جنگ را چهار ماه دیرتر و در ماه صفر سال سوم هجرت دانسته‌اند.[2]

علت وقوع غزوه بنی‌قینقاع

بنی‌قینقاع یکی از طوائف یهود در مدینه بودند که با رسول خدا(ص) پیمان بستند. در این پیمان آنها متعهد شدند که با مسلمانان دشمنی نکند؛ اما در هنگام بازگشت آن‌حضرت(ص) از جنگ بدر پیمان خود را شکستند.[3]

در گزارش‌های تاریخی برای وقوع این جنگ، احتمالاتی بیان شده است:

  1. یکی از زنان انصار به بازار بنی‌قینقاع رفت، فردی از این قبیله پیراهن زن انصاری را از پشت به بالای بدنش گره زد، و هنگام برخاستن زن، بدنش نمایان شد که موجب خندیدن دیگران شد. در این هنگام مردی از مسلمانان با آن فرد درگیر شد که این درگیری به کشته‌شدن طرف مقابل انجامید. پس از این حادثه مردان قبیله‌ی بنی‌قینقاع جمع شده و آن فرد مسلمان را کشتند، و بدین وسیله پیمان خود با رسول‌ خدا(ص) را شکستند و سپس داخل قلعه‌ی خود تحصن کردند. در این هنگام این آیه نازل شد:

«وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِیانَةً فَانْبِذْ إِلَیْهِمْ عَلى‏ سَواءٍ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْخائِنینَ»؛[4] و اگر (با ظهور نشانه‌‏هایى) از خیانت عده‌‌ای به پیمانشان ترسیدی(که عهد خود را شکسته، حمله‌ی غافل‌گیرانه کنند)، به طور عادلانه به آنها اعلام کن که پیمان آنها لغو شده است؛ زیرا خداوند انسان‌های خائن را دوست نمی‌دارد.

  1. در بعضی از گزارش‌های دیگر بدون اشاره به این داستان، اشاره شده است که رسول خدا(ص) در هنگام بازگشت از جنگ بدر در بازار بنی‌قینقاع ایستاد و آنان را موعظه کرد و آنچه در مورد حضرتشان در کتاب‏های مقدس آنها آمده بود را به یادشان آورد و آنان را بیم داد که مبادا به سرنوشت قریش دچار شوند، ولى آنان در پاسخ پیامبر(ص) گفتند:

اگر در جنگ با مردمى که شیوه نبرد نمی‌دانند، پیروز شدى، مغرور مشو. به خدا سوگند اگر با ما نبرد کنى ما را خواهى شناخت! خداوند نیز این آیه را نازل کرد: «وَ إِمَّا تَخافَنَّ من قَوْمٍ خِیانَةً فَانْبِذْ إِلَیْهِمْ عَلى‏ سَواءٍ».[5]

  1. بعد از پیروزی مسلمانان در جنگ بدر، بنی‌قینقاع حسد و کینه‌ی خود را آشکار کردند و عهد و جوان‌مردى را نادیده گرفتند. خداوند بر پیامبر(ص) آیه را نازل فرمود. پیامبر(ص) نیز فرمود: من از بنی‌قینقاع بیمناک هستم؛ لذا به سمت آنها رفت.[6]

سرنوشت جنگ بنی‌قینقاع

با توجه به دلایل ذکر شده، رسول خدا(ص) در نیمه‌ی شوّال سال دوم هجری[7] بشیر بن عبد منذر،[8] و یا ابولبابه[9] را در مدینه جانشین خود قرار داد و با هفت‌‌صد نفر از مسلمانان که سی‌‌صد نفر آنان زره‌پوش بودند، به سوى قبیله‌ی بنی‌قینقاع در اطراف مدینه حرکت کرد.[10] در این جنگ که پرچم‌دار سپاه اسلام حمزة بن عبد المطلب بود،[11] پس از رسیدن سپاه اسلام، قبیله‌ی بنی‌قینقاع به قلعه خود پناه بردند. مسلمانان مدت پانزده شبانه‌روز قلعه‌ی بنی‌قینقاع را محاصره کردند.[12] در این محاصره، خداوند با انداختن ترس و هراس در دل قبیله‌ی بنی‌قینقاع به یاری مسلمانان آمد، و بدون درگیری نظامی، آنها تسلیم فرمان رسول خدا(ص) شدند. پس از تسلیم، قرار بر آن شد که اموال آنان برای مسلمانان باشد و زنان و فرزندانشان از آن خودشان.[13]

غنائم جنگ بنی‌قینقاع

پیامبر(ص) از غنائم قبیله‌ی بنی‌قینقاع، سه کمان به نام‌های کتوم، روحاء و بیضاء و دو زره به نام صغدیّة و فضّه، و سه شمشیر به نام قلعىّ، بتّار و یک شمشیر دیگر و سه نیزه براى خود برداشت.

رسول خدا(ص) علاوه بر این، چند وسیله خمس غنایم را جداسازی کرده و باقى را که چهار پنجم غنایم بود، میان اصحاب خود تقسیم نمود.[14]


[1]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، تحقیق، عطا، محمد عبد القادر، ج 2، ص 21-22، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1410ق؛ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب(ع)، ج ‏1، ص 190، قم، علامه، چاپ اول، 1379ق.

[2]. مقریزی، تقی الدین‏، امتاع الاسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع‏، تحقیق، نمیسی، محمد عبد الحمید، ج 1، ص 122، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1420ق.

[3]. همان.

[4]. انفال، 58.

[5]. ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون‏)، تحقیق خلیل شحادة، ج 2، ص 432، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1408ق.

[6]. الطبقات الکبری‏، ج ‏2، ص 22.

[7]. همان؛ مناقب آل أبی طالب(ع)، ج ‏1، ص 190.

[8]. تاریخ ‏ابن ‏خلدون، ج ‏2، ص 432.

[9]. همان.

[10]. همان.

[11]. الطبقات الکبری‏، ج ‏2، ص 22.

[12]. تاریخ ‏ابن ‏خلدون، ج ‏2، ص 432.

[13]. الطبقات الکبری‏، ج ‏2، ص  22.

[14]. همان.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها