سؤال مورد نظر دارای دو محور است.

1. ترکیب جمعیتی اهل بهشت به چه صورتی است؟ آیا جمعیت مردم آخرالزمان در بهشت کمتر از سایر زمان‌ها است؟

2. آیا در زمانی که امام عصر (عج) حکومت می‌کند، انسان فاسد و جهنمی وجود ندارد؟

محور اول:

در برخی از آیات قرآن آمده است: "ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ قَلِیلٌ مِنَ الْآخِرِینَ".[1] کلمه "ثلّة" به طورى که گفته‏اند[2] به معناى جماعت بسیار انبوه است، و مراد از کلمه اولین امّت‏هاى گذشته انبیاى پیشین است، و مراد از کلمه "آخرین" امّت اسلام است؛ چرا که معهود از کلام خدا همین است که هر جا سخن از اولین و آخرین شده، منظورش از اولین، امت‏هاى گذشته، و از آخرین امت اسلام است، مانند آیه‏اى که در همین سوره مى‏آید: "أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ أَ وَ آباؤُنَا الْأَوَّلُونَ قُلْ إِنَّ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ لَمَجْمُوعُونَ إِلى‏ مِیقاتِ یَوْمٍ مَعْلُومٍ"،[3] بنابر این معناى آیه مورد بحث این می‌شود که مقربین از امّت‏هاى گذشته جمعیت بسیارى بودند، و از این امت جمعیت کمترى.

ظاهر آیات این سوره این است که تقسیم‏بندى آن مربوط به تمام بشر است، نه مخصوص به این امت، و شاید مراد این روایات این باشد که در این امت نیز از هر قسمى مصداقى هست، هر چند که این احتمال از ظاهر روایات بعید است، همچنان که مراد از روایاتى که وارد شده که اصحاب یمین اصحاب امیرالمؤمنین هستند، و در روایاتى آمده است که اصحاب شمال دشمنان آل محمد می‌باشند، خواسته‏اند بیان مصداق کنند.[4]

با بیانى که گذشت روشن شد، کلام بعضى[5] از مفسران که گفته‏اند مراد از اولین، مسلمانان صدر اول اسلام، و مراد از آخرین، مسلمانان آخر این امت است، تفسیر صحیحى نیست.[6] البته برای این آیه تفاسیری دیگر هم وجود دارد.

حسین انصارى از قول محمّد بن فرات نقل کرد، در حضور جعفر بن محمّد (ع) مردى از تفسیر و معناى آیه شریفه "ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ قَلِیلٌ مِنَ الْآخِرِینَ » سؤال کرد. آن جناب فرمود: ثلّة مّن الاوّلین‏ سه نفر بودند؛ فرزند آدم (ع) هابیل که به دست برادرش کشته شد، مؤمن آل فرعون و صاحب یاسین جانشین عیسى (ع). امّا قلیل مّن الآخرین فقط على بن ابى طالب (ع)[7] است.[8]

به هر حال، طبق برخی از تفاسیر نمی‌توان این آیه را برای مسلمانان آخرالزمان و ما قبل آن شاهد دانست.

محور دوم:

در زمان امام عصر (عج) انسان‌های گناهکار و جهنمی هم در کنار انسان‌های پاک و بهشتی زندگی می‌کنند، لذا حضرت قوانین و مقررات سنگینی بر انجام جرائم قرار داده‌اند. امّا وضعیت حاکم در عصر حضرت دال بر عدالت و امنیت فوق‌العاده است و معنای این سخن نه این است که گناهکاری وجود ندارد و تمام انسان‌های حاضر در عصر حضرت بهشتی‌اند.

از جمله احادیثی که بیانگر عدالت و امنیت در زمان امام عصر است، این روایت حضرت صادق (ع) است: چون قائم آل محمد ظهور کند دستور تازه مى‏آورد، چنانچه پیغمبر اکرم در آغاز اسلام، دستور تازه آورد. على بن عقبه از پدرش روایت کرده چون قائم (ع) قیام کند به دادگوئى فرمان می‌دهد؛ در روزگار او اساس ستمگرى به کلى نابود می‌شود؛ راه‌ها امن مى‏شود؛ زمین برکات خود را ابراز می‌دارد؛ هر حقى به صاحبش برمی گردد؛ تمام متدینین عالم به دین اسلام می‌گروند و اعتراف به ایمان به خدا می‌کنند چنان چه حق متعال فرمود: "وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً وَ إِلَیْهِ یُرْجَعُونَ"؛[9] تمام موجودات آسمانى و زمینى خواه ناخواه مسلمان می‌شوند و شما هم به او بازگشت می‌کنید و در میان مردم حکومت داوودی و محمدى را رواج می‌دهد و به ظاهر و باطن، حکومت می‌کند.[10]

با توجه به مطالبی که بیان شد روشن می‌شود که حتی در زمان امام زمان (عج) هم انسان‌های گناه کار و مستحق جهنم وجود دارند، اما امنیت جانی و اقتصادی و مکانیزم اجرای عدالت چنان قدرتمند است که کسی توان علنی کردن گناه و آلوده کردن جامعه را ندارد. بدیهی است که این به معنای بهشتی بودن تمامی معاصران امام زمان (عج) نخواهد بود.

از طرف دیگر ترکیب جمعیتی معاصران امام زمان (عج) نسبت به تمام اعصار زندگانی بشر بسیار کوچک و محدود است. پس حتی بر فرض قبول نظریه بهشتی بودن تمامی معاصران امام زمان (عج) باز هم اشکالی در معنای الاولین و الآخرین وجود ندارد؛ چون اساساً جمعیت مردم پیش از عصر و زمان حضرت، حتی در نیمه دوم زمانی خلقت بشر و یا نیمه دوم زمانی دوران بعد از ظهور اسلام خیلی زیادتر از افراد معاصر امام زمان (عج) است و می دانیم که که درصد صالحان نسبت به کل جمعیت در تمام دوره دوم زمانی، کمتر از درصد آنان در دوره اول می باشد.

با این اوصاف آیاتی که درصد جمعیت مقربان درگاه پروردگار را در نسلهای اول بیش از درصد آن در نسل های بعدی

بر این اساس، آیات فوق حتی با فرض بهشتی بودن تمامی معاصران امام عصر (عج) نیز سازگار است.