آیه مورد پرسش در بیان سفارش حضرت موسی(ع) به برادرش جناب هارون(ع)، هنگام حرکت به میقات و جدایى از قوم خود است؛ چرا که زمان انتخاب خلیفه و جانشین، هنگام جدایی و براى ایام غیبت است. بنابراین، زمانی که قرار شد حضرت موسی(ع) برای دریافت وحی و گرفتن احکام تورات و تکلم با خدا، به میقات برود، حضرت هارون(ع) را به جانشینی خود در میان مردمش قرار داد، و به او سفارش نمود که به اصلاح امور مردم بپردازد و از پیروى راه مفسدین دوری کند.[1]

گفتنی است که هارون(ع) خود نیز پیامبر خدا، معصوم از گناه و پیروى اهل فساد بود، و به یقین حضرت موسى(ع) بهتر از هر کس به مقام برادرش آگاه بود. بر این اساس، مقصود آن‌حضرت از این کلام، نهى هارون از کفر و معصیت نبود؛ بلکه مقصودش این بود که در اداره امور مردم، به نظریات مفسدان گوش ندهد، و تا زمانی که موسى(ع) در میان مردم حضور ندارد، از آنان پیروى ننماید.[2]

بنابر این، و با این بیان، منظور از «وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ»، اصلاح امور مردم و بر حذر داشتن هارون(ع) از پیروی و اجرای راه و روشی است که مطابق نظر مفسدان و مورد پیشنهاد آنان است.

همچنین از این آیه معلوم می‌شود که در آن روزگار در میان بنی‌‌اسرائیل مردمى مفسد وجود داشتند که همواره در کمین بودند تا زحمات این دو بزرگوار را خنثا نموده و با نقشه‌‏هاى شوم خود در پیشرفت اهداف آنها کارشکنى کنند؛ لذا موسى به هارون(ع) سفارش می‌کند، مبادا راه و روش و پیشنهادات ایشان را بپذیرد، و در نتیجه دست‌خوش حیله‌ها و نیرنگ آنها شود و اتحاد امت که با تحمل رنج‌ها و زحمت‌های فراوان به دست آمده بود، به اختلاف و دوگانگی مبدل شود.[3]

[1]. قرار بود موسى(ع) سى شب(یک ماه تمام) در آن‌جا بماند، سپس ده روز دیگر بر آن افزود شد که در مجموع چهل روز به طول انجامید؛ از این‌رو برای خود جانشین تعیین نمود: «و ما با موسى، سى شب وعده گذاشتیم، سپس آن‌را با ده شب (دیگر) تکمیل نمودیم. به این ترتیب، میعاد پروردگارش (با او)، چهل شب تمام شد».‏ اعراف، 142.

[2]. طباطبائی، سید محمد حسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 236، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، 1417ق.

[3]. همان.