جستجوی پیشرفته
بازدید
18582
آخرین بروزرسانی: 1393/07/08
خلاصه پرسش
آیا حدیث حوض ارتداد همه صحابه را اثبات می نماید و آیا با عمل به این احادیث، موقعیت اصحابی مانند عمار و سلمان و... زیر سؤال نمی رود؟
پرسش
شیعیان برای اثبات ارتداد اصحاب پیامبر (ص) به این حدیث استدلال می کنند که پیامبر فرمود: «یرد علیّ رجال أعرفهم و یعرفوننی، فیذادون عن الحوض، فأقول: أصحابی، أصحابی!، فیقال: إنک لا تدری ما أحدثوا بعدک». «مردانی بر من وارد می شوند که آنها را می شناسم و آنان مرا می شناسند، و آنها از حوض من بازداشته می شوند و آنگاه من می گویم: اصحاب من، اصحاب من هستند!، گفته مى شود تو نمی دانی که چه چیزهایی بعد از تو پدید آورده اند»؟!
به شیعیان باید گفت: که این حدیث عام است و کسی را به طور خاص نام نبرده است، و عمار بن یاسر و مقداد بن اسود و ابوذر و سلمان فارسی و کسان دیگری که از دیدگاه شیعه مرتد نشده اند در این حدیث استثنا نشده اند. بلکه خود علی بن ابی طالب هم مستثنی نشده است! پس چگونه شما حدیث را مختص بعضی قرار می دهید و بعضی را می گویید که حدیث به آنها تعلق ندارد؟! هر کسی که با فردی از اصحاب کینه و دشمنی داشته باشد می تواند ادعا کند که این حدیث در مورد همان فردی است که او نسبت به وی کینه دارد!
پاسخ اجمالی

معنا و مفهوم این حدیث که در منابع متعدد اهل سنت نقل شده [1] عمومیت ندارد؛ چون چیزی از ادات و الفاظ عموم در این روایت نیامده است. از این رو این روایت هیچ دلالت بر ارتداد یا انحراف تمام صحابه ندارد؛ چنانکه با این روایت نمی توان ارتداد فرد یا افراد خاصی را اثبات کرد. تنها مطلبی که از این روایت می توان استنباط نمود این است که این روایت با نظریه اهل سنت که معتقدند تمام صحابه عادل هستند و هیچ کار اشتباهی انجام ندادند، سازگار نیست

 

 

[1] «انی فرطکم علی الحوض،... لیردن علی أقوام أعرفهم و یعرفوننی، ثم یحال بینی و بینهم. فأقول: انهم منی، فیقال: انک لاتدری ما أحدتوا بعدک، فأقول: سحقاً سحقاً لمن غیّر بعدی»   صحیح بخاری، کتاب رقاق، باب 53، ح 6212؛ صحیح مسلم، کتاب فضائل، باب 9؛ مصابیح السنة، بغوی، 3/537؛ شرح احادیث بخاری از مصطفی دیب البغا، ذیل صحیح بخاری، ج 5، ص 2407؛   «یرد علی یوم القیامة رهط من أصحابی، فیجلون عن الحوض، فأقول: یا رب اصحابی؟ فیقول: انک لاعلم لک بما أحدثوا بعدک، انهم ارتدوا علی ادبارهم القهقری» صحیح بخاری، کتاب رقاق، باب 53، ح 6213؛ «بینا أنا قائم إذا زمرة، حتی إذا عرفتهم خرج رجل من بینی و بینهم، فقال: هلم، فقلت: أین؟ قال: الی النار والله، قلت: و ماشأنهم؟ قال: إنهم ارتدوا بعدک علی أدبارهم القهقری. ثم إذا زمرة، حتی إذا عرفتهم خرج رجل من بینی و بینهم، فقال: هلم، قلت: أین؟ قال: إلی النار والله. قلت: ماشأنهم؟ قال: أنهم ارتدوا بعدک علی أدبارهم القهقری، فلا أراه یخلص منهم الا مثل همل النعم». صحیح بخاری، کتاب رقاق، باب 53، ح 2115؛ ابن منظور، لسان العرب، 15/135؛ منذری، الترغیب والترهیب، 4/422؛ ابن اثیر، النهایة فی غریب الحدیث، 5/274؛ ابن حجر، فتح الباری، 11/475؛ عمدة القاری، عینی 23/142؛ قسطلانی، ارشاد الساری، 9/342؛ «انی لکم فرط علی الحوض، فایای! لایأتین أحدکم فیذب عنی کما یذب البعیر الضال، فاقول: فیهم هذا؟ فیقال: انک لاتدری ما أحدثوا بعدک، فأقول: سحقاً». صحیح مسلم، کتاب فضائل، باب 9، ح 2295؛ «... ایها الناس أنا فرطکم علی الحوض یوم القیامة ولیرفعن الی قوم ممن صحبنی و لیمرن بهم ذات السیار فینادی الرجل یامحمد أنا فلان بن فلان و یقول آخر یا محمد أنا فلان بن فلان، فأقول: اما النسب فقد عرفته و لکنکم أحدثتم بعدی و ارتددتم علی اعقابکم القهقری». مسند احمد بن حنبل، 4/79؛ ابن عبدالبر، التمهید، 2/299؛   «انی فنمسک بحجزکم هلم عن النار و تغلبوننی تقاحمون فیه تقاحم الفراش و الجنادب، و اوشک أن أرسل حجزکم و أفرط لکم علی الحوض و تردون علی معا و أشتاتاً، فأعرفکم بأسمائکم و سیماکم، کما یعرف الرجل، الغریبة فی ابلة، فیؤخذ بکم ذات الشمال، و أناشد فیکم رب العالمین، أی رب رهطی، أی رب امتی، فیقال انک لاتدری ما أحدثوا بعدک، انهم کانوا یمشون القهقری». ابن عبدالبر، التمهید، ج 2، ص 301. با استفاده از نمایه "معنای ارتداد صحابه و اثبات آن" شماره 1589 (سایت: 1970). همچنین نک: علامه مجلسی، بحار الانوار، ج28 ص24 و ج 28 ص 25 و ج 28 ص 27، موسسه الوفاء بیروت، 1404 ه.ق.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • موانع استجابت دعا کدام‌اند؟
    20605 حدیث 1394/06/24
    در احادیث برای استجابت دعا موانعی ذکر شده است که برخی از آنها عبارت‌اند از: گناه، استفاده از مال حرام، ستم کردن به مردم و کمک کردن به ستم‌کاران، نافرمانی از پدر و مادر و آزردن آنها. ...
  • در چه صورت خروج منی روزه را باطل می کند؟
    299078 Laws and Jurisprudence 1388/06/05
    مبطلات روزه عبارت‌اند از: 1. خوردن و آشامیدن، 2. جماع، 3. استمناء، (انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید)، 4. دروغ بستن به خدا و پیغمبر (ص) و جانشینان پیغمبر (ع)، 5. رساندن غبار غلیظ به حلق، 6. فرو بردن تمام سر در آب، 7. باقى ...
  • چرا عدد هفت مقدس است؟
    21256 بیشتر بدانید 1390/08/23
    با جست و جویی که ما در منابع روایی انجام داده ایم، تقدسی برای عدد هفت نیافتیم، اما این واژه در قرآن کریم 28 بار تکرار شده است که برخی از آنها عبارت است از: هفت گاو چاق، هفت گاو لاغر، هفت سنبله سبز، هفت سال فراخى، ...
  • آیا روایتی داریم که شمساییل و برقاییل و کاکاییل و لوماییل و کیفاییل را از فرشتگان بداند؟
    24663 درایه الحدیث 1389/05/06
    علی رغم جست و جو های گسترده این اسامی (شمساییل و برقاییل و کاکاییل و لوماییل و کیفاییل) را در روایات ائمه طاهرین نیافتیم. این اسامی را در نوشته ها و کتاب هایی که منسوب به علوم غریبه است در ضمن اورادی یافتیم که از نظر سند ...
  • آیا در منابع دینی صفت «صابر» یا «صبور» برای خداوند به کار رفته است؟
    11495 دعا 1399/04/28
    کلمات «صابر» و «صبور» و «صبّار» همگی از ریشه «صبر»[1] هستند.[2] کلمه‌ی «صابر» اسم فاعل به معنای صبر کننده است،[3] اما «صبور» به کسی گفته می‌شود که قدرت بر صبر دارد، و «صبّار» صیغه‌ی مبالغه به معنای فردی است که صبر ...
  • آیا آیات قرآن یکدیگر را تکذیب می‌کنند؟
    9014 حدیث 1393/05/06
    علاوه بر این‌که در قرآن کریم تصریح شده است که در آیات آن، تنافی و اختلافی نیست؛[1] در روایات نیز آمده است؛ برخى از آیات قرآن برخى دیگر را تصدیق و تأیید می‌کند و همدیگر را تکذیب نمی‌کنند و با هم تنافی ندارند؛ در ...
  • «رب صل علی محمد و آل محمد» بعد از ذکر سجده یا رکوع نماز، به چه معنا است؟
    36033 صلوات بر محمد و آل محمد 1392/04/10
    جمله «ربّ صلّ علی محمد و آل محمد»، جمله «ندائیه» است که یکی از اقسام جملات انشایی می‌‌باشد. در اصل «یا ربی صلّ علی محمد و آل محمد» بوده و معنایش این است: «پروردگار من! بر محمد(ص) و آل او درود فرست». برای اطلاع بیشتر نمایه‌های ذیل را ...
  • اگر انگشتری با نقش اسماء متبرکه در چاه فاضلاب بیفتد، وظیفه چیست؟
    16314 Laws and Jurisprudence 1388/03/23
    اگر چیزی که احترام آن لازم است – مثل کاغذی یا چیزی که اسم خدا یا پیغمبر (ص) یا امام (ع) بر آن نوشته شده – در چاه فاضلابی که به توالت متصل است بیفتد و بیرون آوردن و آب کشیدن آن اگر چه خرج ...
  • چه نام‌هایی باعث افزایش برکت در خانه می‌شوند؟
    5109 حدیث 1399/04/07
    در ارتباط با پرسش ابتدا دو مقدمه را مطرح می‌کنیم:در معارف دینی یکی از عوامل افزایش رزق و روزی،[1] رعایت تقوا[2] معرفی شده است: «و مَنْ‏ یتَّقِ‏ اللَّهَ‏ یجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً» «وَ یرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لا یحْتَسِبُ‏»؛[3] و هرکس تقوا ...
  • آیا احادیث کتاب کافی می‌تواند شرح و تفسیر آیات قرآن کریم باشد؟
    19922 بیشتر بدانید 1387/04/06
    محدث بزرگوار محمد بن یعقوب کلینی (ره) از بزرگان فقهاء شیعه و موثق ترین محدثین امامیه و هم عصر با غیبت صغری امام عصر (عج)، مؤلف کتاب شریف کافی است. به همین دلیل اکثر روایات آن از اعتبار بالایی برخوردارند . اگر چه همانند دیگر ...

پربازدیدترین ها