جستجوی پیشرفته
بازدید
20536
آخرین بروزرسانی: 1399/06/29
خلاصه پرسش
اگر با قسم شرعی مخالفت(حنث) شود، اصل قسم باقی خواهد ماند یا نه؟
پرسش
اگر قسم الله شکسته شود آیا باید قسم دوباره بیان شود یااینکه قسم تا ابد باقی می ماند؟
پاسخ اجمالی

قسم خوردن دارای شرایطی است که با بودن همه آن شرایط شخص مکلف به انجام آن است و در صورت عدم انجام آن، مستوجب کفاره خواهد شد. در صورتی که یک بار با قسم مخالفت شود آن قسم شکسته شده و تکرار مخالفت با آن کفاره ندارد و برای اینکه قسم شرعی باشد باید تجدید شود. (دو باره منعقدشود)

 

پاسخ تفصیلی

قسم دو نوع است: الف: قسم براى انجام یا ترک کارى در آینده. ب: قسم براى اثبات یا نفى چیزى. کسى که براى اثبات یا نفى چیزى قسم مى‏خورد، اگر حرف او راست باشد قسم خوردن او مکروه است و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ مى‏باشد ولى کفاره قسم را ندارد. ولى اگر براى اینکه خودش یا مسلمان دیگرى را از شر ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد بلکه گاهى واجب مى‏شود امّا اگر بتواند توریه کند یعنى: موقع قسم خوردن طورى نیّت کند که دروغ نشود بنا بر احتیاط واجب

اگر قسم بخورد که کارى را انجام دهد یا ترک کند، مثلا قسم بخورد که روزه بگیرد، یا دود استعمال نکند چنانچه عمداً مخالفت کند، باید کفّاره بدهد؛ یعنى یک بنده آزاد کند، یا ده فقیر را سیر کند، یا آنان را بپوشاند و اگر اینها را نتواند باید سه روز، روزه بگیرد [1] و این در صورتی است که شرایط زیر را دارا باشد:

1- کسى که قسم مى خورد باید بالغ و عاقل باشد (و اگر مى‏خواهد راجع به مال خودش قسم بخورد باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد و حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نکرده باشد) و از روى قصد و اختیار قسم بخورد، پس قسم خوردن بچه و دیوانه و مست و کسى که مجبورش کرده‏اند، درست نیست و همچنین است اگر در حال عصبانى بودن بى قصد قسم بخورد.

2- کارى را که قسم مى‏خورد انجام دهد باید حرام و مکروه نباشد، همچنین آن کاری را که قسم مى‏خورد ترک کند، باید واجب و مستحبّ هم نباشد و اگر قسم بخورد که کار مباحى را به جا آورد، باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد. نیز اگر قسم بخورد کار مباحى را ترک کند باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد.

3- به یکى از اسامى خداوند عالم قسم بخورد که به غیر ذات مقدس او گفته نمى‏شود؛ مانند «خدا» و «اللَّه» و نیز اگر به اسمى قسم بخورد که به غیر خدا هم مى‏گویند، ولى به قدرى به خدا گفته مى‏شود که هر وقت کسى آن اسم را بگوید، ذات مقدّس حقّ در نظر مى‏آید، مثل آن که به خالق و رازق قسم بخورد صحیح است. بلکه اگر به لفظى قسم بخورد که بدون قرینه، خدا به نظر نمى‏آید، ولى او قصد خدا را کند بنابر احتیاط باید به آن قسم عمل نماید.

4- قسم را به زبان بیاورد و اگر بنویسد یا در قلبش آن را قصد کند صحیح نیست، ولى آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحیح است.

5- عمل کردن به قسم براى او ممکن باشد و اگر موقعى که قسم مى‏خورد ممکن باشد و بعد تا آخر وقتى که براى قسم معین کرده عاجز شود یا برایش مشقّت داشته باشد، قسم او از وقتى که عاجز شده به هم مى‏خورد. [2]

ولى اگر براى این که خودش یا مسلمان دیگرى را از شرّ ظالمى نجات دهد، قسم دروغ بخورد اشکال ندارد، بلکه گاهى واجب مى‏شود و این جور قسم خوردن غیر از قسمى است که در مسائل پیش گفته شد. [3]

بنابراین، اگر انسان به یکی از اسامی خداوند قسم خورده و شرایط ذکر شده نیز موجود باشد و در عین حال، با آن قسم، مخالفت نماید، گنه‌کار است و باید کفاره بپردازد،[4] که عبارت است از اطعام ده فقیر یا تهیه لباس برای آنان و اگر نتواند انجام سه روز روزه‌ی پى‌درپى.[5]

البته در صورتی که یک بار با قسم مخالفت شود آن قسم شکسته شده و تکرار مخالفت با آن کفاره ندارد[6] و برای اینکه قسم شرعی باشد و آثارشرعی قسم را داشته باشد، باید تجدید شود.(دو باره منعقدشود)


[1]. توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏2، ص 623.

[2]. همان، ص 624.

[3]. همان، ص 628.

[4]. بر گرفته از سؤال 3495 (سایت: 3721)، نمایه: قسم خوردن به قرآن و عمل نکردن به آن.

[5]. ر. ک: نمایه 36873 (کفاره شکستن نذر).

[6]. امام خمینی استفتائات ج2،ص456،بخش قسم و عهد و نذر،س 1.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها