گاهی جمله‌ای از جهت لفظ، «اِخبار» است، ولی از جهت معنا از آن اراده «انشاء» می‌شود؛ مانند: «تُؤْمِنُونَ باللهِ وَ رَسُولِهِ»،[1] که «تُؤْمِنُونَ» به معنای فعل امر «آمنوا» است، و پروردگار از این جمله اراده انشاء نموده است.[2] از این‌رو، جمله «مَن کُنتُ مَولاه‏ فهذا عَلِیٌّ مَولاه‏»، با این‌که خبری بوده، ولی بیانگر آن است که باید ولایت و امامت حضرت علی بن ابی‌طالب(ع) را پذیرفت و به مفاد آن پایبند بود؛ لذا بعد از این جمله، پیامبر(ص) چنین دعا می‌کند: «اللّهُمَّ والِ مَن والاهُ و عادِ مَن عاداهُ، وَ انصُر مَن نَصَرَهُ، وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَه‏»؛[3] بار خدایا! با دوست على دوست باش و با دشمن او دشمن؛ هر که او را دوست می‌دارد، دوستش بدار و هر که او را مبغوض می‌دارد، مبغوضش بدار و هر که او را یارى می‌کند، یاری‌اش کن و هر که او را وامی‌گذارَد، او را وا گذار!
اگر این تنها یک خبر بود و توصیه‌ای در آن وجود نداشت، چه معنا داشت که پیامبر(ص) بعد از آن به دعا و نفرین بپردازد؟!
به‌علاوه؛ معنا ندارد که انسان عاقلی، مانند پیامبر اکرم(ص) آن جمعیت فراوان را در بیابان سوزان حجاز جمع کند و خبری را اعلام کند که تنها به خودش مرتبط بوده و ارتباطی با مخاطبان ندارد؟!
بنابراین، در درون این جمله خبری، توصیه‌ای نهفته است که باید تحقق پیدا کند و آن تعیّن و پذیرش ولایت و امامت علی بن ابی‌طالب(ع) می‌باشد.

---